Αναδρομικά συνταξιούχων - Βρούτσης: Πώς θα τα λάβουν οι κληρονόμοι

Όπως υπενθύμισε μιλώντας σε εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού MEGA, το πλήθος των συνταξιούχων που θα τα λάβουν είναι 1,1 εκατομμύριο και το σύνολο της καταβολής ανέρχεται σε 1,4 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας, τα αναδρομικά θα καταβληθούν μαζί με τις κύριες και τις επικουρικές συντάξεις, από τις 22 ή 23 Οκτωβρίου έως τις 29 Οκτωβρίου, για να αποφευχθεί ο συνωστισμός, λόγω του κορωνοϊού. Διευκρίνισε δε ότι τα ποσά αυτά είναι μη συμψηφιστέα με βεβαιωμένες οφειλές, ανεκχώρητα, ακατάσχετα και δεν θα γίνει παρακράτηση φόρου.

Παράλληλα, ο κ. Βρούτσης ξεκαθάρισε ότι όλοι οι κληρονόμοι θα λάβουν τα αναδρομικά που δικαιούνται, επισημαίνοντας ότι οι υπουργικές αποφάσεις, που θα εκδοθούν, προβλέπουν συγκεκριμένη διαδικασία. «Ετοιμαζόμαστε στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) να διαμορφώσουμε μία ηλεκτρονική πλατφόρμα, έτσι ώστε με ηλεκτρονικό τρόπο και όχι με χειρόγραφες αιτήσεις να υποβάλουν αίτηση, όσοι είναι δικαιούχοι κληρονόμοι των συγκεκριμένων ποσών και, μετά τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις, θα καταβληθούν τα ποσά στο ακέραιο στους κληρονόμους και στο ποσό που τους αναλογεί» ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Για να αποφύγουμε το ενδεχόμενο των αμφισβητήσεων σχετικά με το δικαίωμα της είσπραξης των αναδρομικών, καταφεύγουμε στον πιο σύννομο και τον πιο διαφανή τρόπο της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, που πολύ σύντομα θα λειτουργήσει» σημείωσε ο κ. Βρούτσης.

Ο υπουργός Εργασίας αποσαφήνισε επίσης ότι οι συνταξιούχοι χηρείας, που λαμβάνουν σήμερα το 70% της σύνταξης του θανόντος και δικαιούνται αναδρομικά, θα λάβουν το σύνολο του ποσού που έχει προκύψει και όχι την αναλογία που προβλέπεται ως ποσοστό στη σύνταξη χηρείας, καθώς τα αναδρομικά δεν είναι σύνταξη, αλλά είναι προϊόν κληρονομικού δικαιώματος.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Βρούτσης υπογράμμισε ότι θα γνωστοποιηθεί άμεσα πόσες είναι οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, καθώς ετοιμάζεται στον e-ΕΦΚΑ μία ειδική πληροφοριακή μονάδα η οποία θα ενημερώνει σε τακτά χρονικά διαστήματα για τον αριθμό των εκκρεμών συντάξεων. «Θα λύσουμε το θέμα αυτό για πάντα. Ήδη, το πρώτο μεγάλο βήμα - το πιο σημαντικό - που είναι η ψηφιακή σύνταξη "ΑΤΛΑΣ", έχει γίνει» τόνισε ο αρμόδιος υπουργός.

Τα ποσά που προβλέπονται

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, ο μέσος όρος των αναδρομικών κυμαίνεται από 1.300 έως 1.800 ευρώ, ενώ τα καθαρά ποσά από 600 έως και 8.600 ευρώ.

Μιλώντας στη Βουλή, ο Γιάννης Βρούτσης σημείωσε πως τα αναδρομικά θα πληρωθούν με τις συντάξεις Νοεμβρίου, αλλά θα υπάρχει χωριστός κωδικός για να γνωρίζει ο καθένας τι εισπράττει.

Αναλυτικά, όσοι είχαν το 2012 άθροισμα συντάξεων:

• 1.000 – 1.100 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 550 ευρώ
• 1.100 – 1.500 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 800 ευρώ
• 1.500 – 2.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 2.600 ευρώ
• 2.000 – 3.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 5.500 ευρώ

Τα μεγάλα ποσά που αγγίζουν και ξεπερνούν τις 7.000 ευρώ αφορούν κυρίως συνταξιούχους με άθροισμα συντάξεων το 2012 άνω των 3.000 ευρώ.

Πρόκειται κατά κύριο λόγο για διπλοσυνταξιούχους που εισπράττουν δυο η περισσότερες κύριες συντάξεις (π.χ. χηρείας και γήρατος ή δυο γήρατος εξ ιδίου δικαιώματος από δήμοσιο και ιδιωτικό τομέα κ.α.) και υψηλοσυνταξιουχους του ΙΚΑ, των ΔΕΚΟ – Τραπεζών και του Δημοσίου που είχαν υψηλές και πολύ υψηλές συντάξεις το 2012.

Τα αναδρομικά που θα καταβληθούν εντός Οκτωβρίου θα είναι δυο ταχυτήτων. Σε όλους θα επιστραφούν οι αντισυνταγματικές μειώσεις του 11μηνου που μεσολαβεί ανάμεσα στην προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ και την δημοσίευση σε ΦΕΚ του νόμου Κατρούγκαλου, δηλαδή την περίοδο από τις 11 Ιουνίου 2015 έως τις 13 Μαϊου 2016.

Ωστόσο στους συνταξιούχους του Δημοσίου θα επιστραφούν τα ποσά μιας αντισυνταγματικής περικοπής, αυτά του νόμου 4093 του 2012, ενώ στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα θα επιστραφούν τα ποσά δυο αντισυνταγματικών περικοπών, αυτά των νόμων 4093 και 4051 του 2012.

Αυτό συμβαίνει λόγω διαφορετικής κρίσης του ΣτΕ και του Ελεγκτικού Συνεδρίου περί της συνταγματικότητας του νόμου 4051 του 2012.

Συνεπώς:

• 350.000 συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα θα λάβουν πίσω τα ποσά του 11μηνου που αντιστοιχούν σε 2 μειώσεις και ειδικότερα τη μείωση 12% στο τμήμα της κύριας σύνταξης που υπερέβαινε τα 1.300 ευρώ (νόμος 4051/2012), καθώς και τη μείωση της κύριας σύνταξης με κλίμακα 5%, 10%, 15%, 20% για αθροιστικά ποσά 1.000 ευρώ, 1.500, 2.000 και 3.000 στο άθροισμα κύριων και επικουρικών αντίστοιχα.
• 750.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου θα λάβουν πίσω τα ποσά του 11μηνου που αντιστοιχούν σε 1 μείωση και ειδικότερα το «ψαλίδι» 5%, 10%, 15%, 20% για αθροιστικά ποσά 1.000 ευρώ, 1.500, 000 και 3.000 στο άθροισμα κύριων και επικουρικών αντίστοιχα.

Συνεπώς οι συνταξιούχοι Δημοσίου με κύρια σύνταξη πάνω από 1.300 ευρώ θα πάρουν μικρότερα ποσά από συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα με το ίδιο ποσό σύνταξης. Για παράδειγμα, συνταξιούχος ΙΚΑ με κύρια σύνταξη 1.500 ευρώ θα λάβει περί τα 3.800 ευρώ, ενώ Δημοσίου περί τα 3.100. Συνταξιούχος ΙΚΑ με κύρια σύνταξη 1.800 ευρώ θα λάβει περί τα 4.700 ευρώ, ενώ Δημοσίου 3.500 ευρώ.

Νέος γύρος πληρωμών Νοέμβριο και Δεκέμβριο

Νέος γύρος καταβολής αναδρομικών ξεκινά για 550.000 συνταξιούχους, εκτός από τα παλιά αναδρομικά ύψους 1,4 δισ. ευρώ τα οποία θα καταβληθούν από 23 Οκτωβρίου με τις πληρωμές των συντάξεων του Νοεμβρίου. Πρόκειται για αυξήσεις και αναδρομικά τα οποία απορρέουν από την εφαρμογή του νόμου Βρούτση και αφορούν:

• Αυξήσεις και αναδρομικά με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης των κύριων συντάξεων για όσους συνταξιούχους έχουν πάνω από 30 συντάξιμα έτη.
• Αυξήσεις και αναδρομικά με βάση το νέο καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων αφού η σύνταξη θα περικόπτεται κατά 30% αντί για 60%.
• Αυξήσεις και αναδρομικά σε όλες τις προσωρινές συντάξεις που έχουν εκδοθεί από τις 13/5/2016.

Ειδικότερα, το χρονοδιάγραμμα καταβολής των αναδρομικών αυτών έχει ως εξής:

Τον Δεκέμβριο θα καταβληθούν τα νέα αναδρομικά, συνολικού ύψους 460 εκατ. ευρώ, που προκύπτουν από την ασφαλιστική μεταρρύθμιση Βρούτση και αφορούν την εφαρμογή των νέων συντελεστών αναπλήρωσης στις κύριες συντάξεις για όσους παλαιούς και νέους συνταξιούχους έχουν αποχωρήσει με περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης. Δεδομένου ότι οι νέοι αυξημένοι συντελεστές ισχύουν από 1η Οκτωβρίου 2019, θα έχουν συσσωρευθεί μέχρι την εφαρμογή του αναδρομικά τουλάχιστον 14 μηνών. Αφορά περίπου 190.000 συνταξιούχους οι οποίοι έχουν διανύσει περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης, ενώ ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις θα δουν όσοι προσεγγίζουν τα 40 χρόνια δουλειάς. Η μέση αύξηση εκτιμάται γύρω στο 5%-6% ή στα 70-80 ευρώ/μήνα. Η βελτίωση στα ποσοστά αναπλήρωσης που προέβλεψε ο νόμος Βρούτση δεν οδηγεί μόνο σε αύξηση των συντάξεων, αλλά και στην καταβολή αναδρομικών, αρχής γενομένης από τον Οκτώβριο 2019, που εκδόθηκε η σχετική απόφαση του ΣτΕ. Οι νέοι συνταξιούχοι, όσοι δηλαδή παίρνουν σύνταξη με 30 και άνω έτη ασφάλισης μετά τις 13 Μαΐου του 2016 (με τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου - ν. 4387/2016), θα πάρουν ολόκληρη την αύξηση στην τσέπη ενώ όσοι έχουν προσωπική διαφορά θα πάρουν την αύξηση επάνω από το ποσό της προσωπικής τους διαφοράς.

Τι ισχύει

Σύμφωνα με τα παραδείγματα του αρμοδίου υπουργείου, η μέγιστη μηνιαία αύξηση θα ανέλθει στα 252 ευρώ (11,8%). Αυτή θα τη λάβουν οι συνταξιούχοι που βγαίνουν στη σύνταξη με συντάξιμες αποδοχές 35.000 ευρώ/μήνα και 40 έτη ασφάλισης.

Αυξήσεις 75% και αναδρομικά για τους συνταξιούχους που εργάζονται μετά τη μείωση της «ποινής» στο 30% καταβάλλονται τον επόμενο μήνα. Η σύνταξη θα περικόπτεται κατά 30% αντί για 60% που προβλεπόταν με βάση το προηγούμενο καθεστώς. Μάλιστα, επειδή το νέο μέτρο έχει τεθεί σε ισχύ από τα τέλη Φεβρουαρίου, θα καταβληθούν αναδρομικά που θα αφορούν τις συντάξεις του Μαρτίου 2020 και μετά. Ειδικότερα, με το νέο καθεστώς από τις 28 Φεβρουαρίου 2020 ισχύει η περικοπή της σύνταξης κατά 30% (από 60%) κατ' εφαρμογή του νόμου 4670/2020 (νόμος Βρούτση). Ετσι, από την ημερομηνία αυτή ισχύει το νέο πλαίσιο για την απασχόληση των συνταξιούχων, με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου προβλέπεται μεταβατικό στάδιο ένταξης στη νέα ρύθμιση, προκειμένου για την ομαλή υπαγωγή στο νέο νομοθετικό πλαίσιο. Ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιείται από τους απασχολούμενους συνταξιούχους μπορεί να αξιοποιηθεί για καταβολή επιπλέον ποσού στην κύρια και την επικουρική σύνταξη, τόσο στις περιπτώσεις που γίνεται περικοπή όσο και στις περιπτώσεις που γίνεται αναστολή της σύνταξης.

Αυξήσεις και αναδρομικά από 1.150 ευρώ έως 6.912 ευρώ σε όλες τις προσωρινές συντάξεις οι οποίες έχουν εκδοθεί από τις 13/5/2016 και μετά θα καταβληθούν τον Νοέμβριο. Οι αυξήσεις θα είναι έως 285 ευρώ τον μήνα στις προσωρινές συν αναδρομικά από 1.150 ευρώ έως 6.910 ευρώ για χιλιάδες εν αναμονή συνταξιούχους που κατέθεσαν αίτηση από 13/5/2016 και δεν έχει εκδοθεί η οριστική τους σύνταξη. Η προσωρινή στα Ταμεία μισθωτών αυξάνεται στο 80% του μέσου μισθού του τελευταίου έτους, αντί 50% που είχε υπολογιστεί στις αιτήσεις από 13/5/2016. Στους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολουμένους και τους αγρότες αυξάνεται στο 70% του μέσου μηνιαίου εισοδήματος του τελευταίου 12μήνου, αντί 50% που είχε υπολογιστεί στις αιτήσεις από 13/5/2016.