Τα 59 μέτρα ύψους 24,1 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας

Οι 59 παρεμβάσεις έχουν συνολικό ύψος 24,156 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 21,468 δισ. ευρώ αφορούν το 2020 (συμπεριλαμβάνοντας τη μόχλευση των χρηματοοικονομικών εργαλείων ύψους 5,883 δισ. ευρώ). Το ταμειακό κόστος για το 2020 ανέρχεται σε 15,585 δισ. ευρώ.

Το μεγαλύτερο μέρος, ήτοι ποσό 11,794 δισ. ευρώ επιφέρει δημοσιονομική επίπτωση, ποσό 1,203 δισ. ευρώ αφορά αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων και ποσό 2,588 δισ. ευρώ αφορά παρεμβάσεις παροχής ρευστότητας. Το ύψος των παρεμβάσεων για το 2021 ανέρχεται στο ποσό των 2,688 δισ. ευρώ, το οποίο στο σύνολό του προκαλεί δημοσιονομική επίπτωση.

Οι 59 κατηγορίες μέτρων, χωρίζονται σε:

• 22 παρεμβάσεις που αφορούν μείωση των εσόδων Γενικής Κυβέρνησης με δημοσιονομικό κόστος 4,295 δισ. ευρώ το 2020 και 1,469 δισ. ευρώ το 2021. Σημειώνεται ότι το ύψος των παρεμβάσεων για το 2021 ανέρχεται σε 1,775 δισ. ευρώ, ωστόσο 305 εκατ. ευρώ αναμένε-ται να επιστραφούν από αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων του 2020, από τον Απρίλιο του 2021 και έπειτα, στο πλαίσιο των 12 ή 24 δόσεων,
• 31 παρεμβάσεις που αφορούν αύξηση δαπανών Γενικής Κυβέρνησης, με δημοσιονομικό κόστος 8,702 δισ. ευρώ το 2020 και 913 εκατ. ευρώ το 2021. Από αυτές, δαπάνες ύψους 1,834 δισ. ευρώ το 2020 και 11 εκατ. ευρώ το 2021 χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ,
• 4 παρεμβάσεις δημοσιονομικά ουδέτερες, που ωστόσο ήταν σημαντικές για τη λειτουργία της ιδιωτικής οικονομίας τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο και τη σχέση αυτής με το Τρα-πεζικό σύστημα και
• 2 παρεμβάσεις παροχής ρευστότητας, χρηματοδοτούμενες από το ΠΔΕ, που έχουν ταμεια-κή επιβάρυνση 2,588 δισ. ευρώ για το 2020, οι οποίες με τη μόχλευση των ποσών που δια-τίθενται από το τραπεζικό σύστημα αντιστοιχούν σε παροχή ρευστότητας στον ιδιωτικό τομέα της Ελληνική οικονομίας ύψους 8,471 δισ. ευρώ.

Ειδικά για το 2021 οι παρεμβάσεις που επηρεάζουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα αφορούν:

• τη μείωση κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, με κόστος 816 εκατ. ευρώ,
• την αναστολή καταβολής Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα, με κόστος 767 εκατ. ευρώ,
• την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών από τον κρατικό προϋπολογισμό και την επιδότηση 200 ευρώ, σε περίπτωση πρόσληψης μακροχρόνια ανέργου, για περίοδο 6 μηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος για τη δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας, με κόστος 302 εκατ. ευρώ για το 2021,
• το πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ, που αφορά στην επιδότηση της πρώτης κατοικίας για δανειολήπτες που επλήγησαν από την πανδημία Covid-19, με κόστος 280 εκατ. ευρώ για το 2021,
• την επέκταση της μείωσης του ΦΠΑ σε διάφορες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών κλάδων που πλήττονται από την πανδημία έως τον Απρίλιο του 2021 και την αναστολή πληρωμής του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης, με συνολικό κόστος 113 εκατ. ευρώ για το 2021.

Παράλληλα, η καταβολή αποζημιώσεων ειδικού σκοπού σε απασχολούμενους ή επιχειρήσεις που βρίσκονται, είτε σε προσωρινή αναστολή εργασιών, είτε συμμετέχουν στο Πρόγραμμα ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ κατά τα τέλη του 2020, αναμένεται να λάβει χώρα τον Ιανουάριο του 2021 και συνεπώς να επηρεάσει το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του εν λόγω έτους.

Επιπλέον, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2021 επηρεάζεται από την κάλυψη της μισθοδοσίας του έκτακτου υγειονομικού προσωπικού που προσλήφθηκε εντός του 2020 και του προσωπικού που προσλαμβάνεται για την κάλυψη των αναγκών των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.

Πρέπει να τονιστεί ότι στο προσχέδιο του προϋπολογισμού αποτυπώνονται οι ήδη νομοθετημένες ή αξιόπιστα εξαγγελθείσες παρεμβάσεις. Συνεπώς, περαιτέρω επέκταση υφιστάμενων μέτρων ή υιοθέτηση νέων πολιτικών, αναλόγως και με την πορεία της πανδημίας, θα αποτυπωθούν στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού 2021.

Λοιπές παρεμβάσεις

Εκτός από τις δημοσιονομικές παρεμβάσεις που αναφέρονται στην αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας, η δημοσιονομική αποτύπωση των ετών 2020 και 2021 επηρεάζεται από μια σειρά άλλων παρεμβάσεων που αφορούν, είτε αντιμετώπιση έκτακτων υποχρεώσεων του κράτους και ζημίες από φυσικές καταστροφές, είτε νέες αναπτυξιακές παρεμβάσεις.

Αυτές περιλαμβάνουν:

• την καταβολή αναδρομικών ποσών σε συνταξιούχους δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ύψους 1,4 δισ. ευρώ το 2020,
• την αντιμετώπιση των ζημιών από φυσικές καταστροφές που αναμένεται να ξεπεράσουν τα 200 εκατ. ευρώ το 2020,
• την εξαίρεση της δαπάνης των εμβολίων που εντάσσονται στο πρόγραμμα εθνικού εμβολιασμού, από το όριο της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ, με δημοσιονομικό κόστος 100 εκατ. ευρώ για το 2020 και 170 εκατ. ευρώ για το έτος 2021,
• το πρόγραμμα εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών των ΟΤΑ ύψους περίπου 116 εκατ. ευρώ και η έκτακτη επιχορήγησή τους κατά 95 εκατ. ευρώ το 2020,
• την αυξημένη επιχορήγηση προς τον ΕΟΠΥΥ κατά 330 εκατ. ευρώ το 2020,
• τη θέσπιση του κώδικα διευθέτησης οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας σε δανειολήπτες, με δημοσιονομικό κόστος 100 εκατ. ευρώ για το 2021,
• την υπεραπόσβεση δαπανών έρευνας και ανάπτυξης (R&D), με δημοσιονομικό κόστος 35 εκατ. ευρώ για το 2021,
• την υπερέκπτωση για επενδύσεις σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση (επιβαρύνει το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2022),
• την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε μικρά και απομακρυσμένα νησιά με δημοσιονομικό κόστος 1,5 εκατ. ευρώ για το 2020 και 1,5 εκατ. ευρώ για το 2021.