Τακτοποίηση αυθαιρέτων: Η παράταση, η διαδικασία, οι εκπτώσεις, οι δόσεις και τα πρόστιμα

Ειδικότερα, οι ιδιοκτήτες έχουν περιθώριο έως και τις 30 Σεπτεμβρίου.

Η παράταση δόθηκε εξαιτίας των έκτακτων συνθηκών που δημιουργήθηκαν λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης σε συνέντευξή του στη Real, ενώ κάλεσε παράλληλα τους ιδιοκτήτες να προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες για την τακτοποίηση των ιδιοκτησιών τους.

Όσον αφορά στην κατεδάφιση αυθαιρέτων κατασκευών για τις οποίες έχουν βγει τελεσίδικα πρωτόκολλα κατεδάφισης ο κ. Χατζηδάκης διαβεβαίωσε πως θα προχωρήσει: «Όχι μόνο στη Μάνδρα, αλλά και στο Μάτι στο οποίο θα γκρεμιστούν πάνω από 140 σπίτια και άλλες 340 αυθαίρετες κατασκευές (π.χ. μάντρες), σύμφωνα με το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο που παρουσιάσαμε. Τάξη όμως θα μπει και στην υπόλοιπη Ελλάδα, καθώς το πρόγραμμα περιλαμβάνει την κατεδάφιση συνολικά 1.108 αυθαιρέτων τους επόμενους μήνες».

Διαφωνεί το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας

Σημειώνεται ότι το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) είχε ζητήσει από το υπουργείο Περιβάλλοντος η προθεσμία να παραταθεί έως το τέλος του 2020, όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος».

Ωστόσο, το υπουργείο εκτιμάει, όπως φαίνεται, ότι η περίοδος που δόθηκε είναι αρκετή για τους πολίτες.

Έτσι, η παράταση αφορά όσους έχουν αυθαίρετα κατηγορίας 1 - 4 και μπορούν να τακτοποιηθούν με τις υπάρχουσες ευνοϊκές διατάξεις του 4495/17, ενώ δίνεται και μία τελευταία ευκαιρία για όσους ανήκουν στην 5^η κατηγορία, ώστε να μπουν στη ρύθμιση έως τις 30 Σεπτεμβρίου.

Οι πολύ σοβαρές αυθαιρεσίες αφορούν σε υπέρβαση τουλάχιστον κατά 40% στην κάλυψη και τη δόμηση ή καθ’ ύψος πάνω από 20%. Για αυτούς η ημερομηνία είναι καταληκτική, ενώ αμέσως μετά θα αναλάβουν ελεγκτές δόμησης και μπουλντόζες.

Για τις τέσσερις πρώτες κατηγορίες αυθαιρέτων που δεν θα κάνουν υπαγωγή του ακινήτου τους τόσο στον ισχύοντα νόμο όσο και στη ρύθμιση που έφερε το υπουργείο Περιβάλλοντος, θα έρθουν αντιμέτωποι με έως και 40% προσαύξηση του προστίμου όταν θα πέσει η αυλαία υπαγωγής, η οποία θα γίνει μέσω της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίου το 2025.

Συγκεκριμένα, οι πολίτες θα έχουν αύξηση προστίμου κατά 20% το πρώτο έτος και για κάθε επόμενο θα επιβαρύνονται με επιπλέον 5%.

Η τακτοποίηση θεωρείται ολοκληρωμένη μόνο όταν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας του, δηλαδή η μη έκδοσή της θα ισοδυναμεί με μη τακτοποίηση της αυθαιρεσίας. Άρα, για τη μεταβίβαση του ακινήτου, προϋπόθεση είναι η τακτοποίηση και η έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίου.

Τι θα κερδίσουν όσοι μπουν σε ρύθμιση μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου:

• 100 δόσεις για την εξόφληση των προστίμων.
• Μείωση 20% σε όσους πληρώσουν εφάπαξ το πρόστιμο.
• Μείωση 10% σε όσους καταβάλλουν το 30% του προστίμου.
• Δόσεις με 50 ευρώ τον μήνα.
• Παράταση επιπλέον δύο ετών στην τακτοποίηση αυθαίρετων σε όσους αδυνατούν οικονομικά να πληρώσουν τα πρόστιμα.
• Μειωμένα παράβολα.
• Δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαιρέτου σε εξ αδιαιρέτου οικόπεδο χωρίς τη συμφωνία όλων των συνιδιοκτητών.
• Νομιμοποίηση στα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν μεταξύ 1955 και 1975 με την καταβολή παραβόλου 250 ευρώ χωρίς την πληρωμή προστίμου.
• Πληρωμή του 15% του προστίμου για τα αυθαίρετα που έχουν κτιστεί από το 1975 έως το 1982.
• Πληρωμή του 60% του προστίμου για τα αυθαίρετα που έχουν κτιστεί από την 1/1/1983 έως την 1/1/1993.
• Πληρωμή του 80% του προστίμου για αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από την 1/1/1993 έως την 31/12/2003.
• Επιπλέον μείωση σε όσους έχουν μία και μοναδική κατοικία.

Αναλυτικότερα:

Παράβολα προστίμων

α) 250 ευρώ για αυθαίρετη κατασκευή/χρήση μέχρι 100 τ.μ.

β) 500 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 100 τ.μ. και μέχρι 500 τ.μ.

γ) 1.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 500 τ.μ. και μέχρι 2.000 τ.μ.

δ) 4.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 2.000 τ.μ. και μέχρι 5.000 τ.μ.

ε) 10.000 ευρώ για κτίριο/χρήση μεγαλύτερα των 5.000 τ.μ.

Μειώσεις στα πρόστιμα για ειδικές κατηγορίες

Για ΑμεΑ που καταβάλλουν το 15%-20% του προστίμου ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας (για 80% και 67%) και το εισόδημα (με ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 60.000 για την πρώτη περίπτωση και 18.000 ή 24.000 αντίστοιχα για τη δεύτερη περίπτωση).

Για παλιννοστούντες ομογενείς και πολύτεκνους που καταβάλλουν το 20% του προστίμου οι πρώτοι και το 20%-50% οι δεύτεροι, ανάλογα με τις περιπτώσεις, π.χ.:

• Τρίτεκνοι με ατομικό εισόδημα έως 25.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 40.000 ευρώ καταβάλλουν ποσοστό 30% του προστίμου. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται και για τις μονογονεϊκές οικογένειες.
• Πολύτεκνοι με ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 80.000 ευρώ, καταβάλλουν ποσοστό 20% του ενιαίου ειδικού προστίμου. Πολύτεκνοι με δευτερεύουσα κατοικία (επιφάνεια μικρότερη των 80 τ.μ.) καταβάλλουν 50% του προστίμου.

Εάν για την υπαγωγή αυθαίρετων ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες εργασίες στατικής ενίσχυσης με την εκπόνηση στατικής μελέτης, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο μειώνεται κατά:

α) 60% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 3,

β) 50% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 2,

γ) 30% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 1.

• Μείωση 30% με 50% (ανάλογα με τα τετραγωνικά) θα ισχύσει για κτίσματα που ολοκλήρωσαν την ενεργειακή αναβάθμιση.

Επίσης, μειώνονται τα πρόστιμα για:

• τα κτίσματα που δεν έχουν οικοδομική άδεια, αλλά έχουν υπερβάσεις δόμησης μικρότερες από 100 έως 500 τ.μ.
• αυθαίρετα σε περιοχές εκτός σχεδίου και στις οποίες εκκρεμεί η έγκριση πολεοδομικής μελέτης
• αυθαίρετα υπόγεια – εσωτερικούς εξώστες – σοφίτες
• στάσιμους οικισμούς κάτω των 500 κατοίκων που δεν είναι παραλιακοί και κοντά σε χιονοδρομικά κέντρα και που έχουν κατασκευασθεί πριν από το 1993
• Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα να μειωθεί κατά 20% η οφειλόμενη εισφορά ενός ιδιοκτήτη ακινήτου – για ακίνητα που μπαίνουν στο σχέδιο πόλης.