ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Ανεπηρέαστα από τον κορωνοϊό τα έσοδα από τον ΕΦΚ στον καφέ – Πληγή το λαθρεμπόριο

Ανεπηρέαστα από τον κορωνοϊό τα έσοδα από τον ΕΦΚ στον καφέ – Πληγή το λαθρεμπόριο
Pixabay

Αν και τα έσοδα από τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης καταβαραθρώθηκαν στο πρώτο εξάμηνο του 2020, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού, υπήρξε ένας ειδικός φόρος που υπεραπόδωσε. Πρόκειται για τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στον καφέ, ο οποίος απεδείχθη «αιμοδότης» των δημοσίων εσόδων εν μέσω της υγειονομικής κρίσης. Ωστόσο, η εισπρακτική απόδοση του φόρου δεν σημαίνει πως δεν συνοδεύεται από αρνητικά, καθώς εκτός από το ότι επιβαρύνει την τιμή του τελικού προϊόντος, ευνοεί το λαθρεμπόριο.

Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στον καφέ εισήχθη την 1η Ιανουαρίου 2017 από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΕΦΚ ανέρχεται σε 3 ευρώ ανά κιλό στον καβουρδισμένο καφέ, 2 ευρώ ανά κιλό στον μη καβουρδισμένο καφέ, 4 ευρώ ανά κιλό στον στιγμιαίο καφέ και 4 ευρώ ανά κιλό στα παρασκευάσματα καφέ.

Η αγάπη του Έλληνα για τον καφέ έχει καταστήσει τον ΕΦΚ στον καφέ «χρυσοτόκο όρνιθα» για τον προϋπολογισμό. Είναι ενδεικτικό πως ο προϋπολογισμός του 2018 ανέμενε έσοδα 85 εκατ. ευρώ περίπου από τον ΕΦΚ στον καφέ και τελικά εισπράχθηκαν 124,46 εκατ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός του 2019 ανέμενε έσοδα 121 εκατ. ευρώ περίπου από τον ΕΦΚ στον καφέ και τελικά εισπράχθηκαν 135,7 εκατ. ευρώ, ήτοι 9,03% περισσότερα σε σχέση με το 2018! Για εφέτος η κυβέρνηση είχε προϋπολογίσει 148 εκατ. ευρώ από τον ΕΦΚ στον καφέ και παρά τον κορωνοϊό, ο στόχος αυτός φαίνεται πως θα ξεπερασθεί.

Η εισπρακτική απόδοση του μέτρου δεν σημαίνει όμως πως είναι συνολικά επωφελές για την οικονομία. Από τη στιγμή που υπεβλήθη ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στον καφέ συνέβησαν τα εξής: Η λιανική τιμή του καφέ αυξήθηκε σχεδόν κατά 26% και το ποσοστό των λαθραίων προϊόντων καφέ στην εγχώρια αγορά εκτοξεύθηκε.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις επιχειρήσεων του κλάδου, το μερίδιο των λαθραίων προϊόντων είναι σήμερα κοντά στο 10% στο σύνολο της αγοράς. Αυτό δεν συνιστά μόνον αθέμιτο ανταγωνισμό εις βάρος των νόμιμων εταιρειών του κλάδου, αλλά έχει ακόμη πιο επικίνδυνες προεκτάσεις, καθώς τα λαθραία προϊόντα καφέ θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.

Οι επιχειρήσεις της αγοράς του καφέ μεμονωμένα, αλλά και μέσω των θεσμικών οργάνων που τις εκπροσωπούν -όπως ο ΣΕΒ -έχουν ζητήσει την κατάργηση του ΕΦΚ στον καφέ ή τη δραστική μείωσή του έτσι ώστε να μην ενθαρρύνει τη λαθραία διακίνηση. Οι εν λόγω επιχειρήσεις έχουν λάβει μια «ανάσα» από την προσωρινή μείωση του ΦΠΑ στον καφέ από το 24% στο 13%, καθώς το μέτρο αυτό μειώνει την τιμή του καφέ και συγκρατεί σε ένα βαθμό το λαθρεμπόριο.

Πάντως, αν και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης φέρεται να βλέπει θετικά το αίτημα για κατάργηση του ΕΦΚ στον καφέ, ωστόσο αυτό δεν είναι κάτι που φαίνεται πως θα ισχύσει άμεσα, καθώς τα έσοδα που προέρχονται από το συγκεκριμένο φόρο κλείνουν πολλές «εισπρακτικές τρύπες» που έχει προκαλέσει η πανδημία.

Μια επιλογή που εξετάζεται μέχρι την κατάργηση του ΕΦΚ είναι αυτός να καταβάλλεται σε όλο το εισαγόμενο προϊόν και κατά την επανεξαγωγή ο αναλογών φόρος να πιστώνεται με δυνατότητα συμψηφισμού με μελλοντικές υποχρεώσεις. Ωστόσο, η εν λόγω παρέμβαση δεν λύνει το ζήτημα του λαθρεμπορίου και τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία.