Ευρωπαϊκό σχέδιο «Μάρσαλ»: Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Αν η Ευρώπη κάνει ένα ιστορικό και μεγάλο βήμα στην κατεύθυνση της πραγματικής ενότητας και της δημοσιονομικής ένωσης θα αποδειχθεί σύντομα, ωστόσο αυτό που διαφαίνεται είναι πως οι ηγέτες αυτή τη φορά έχουν συνειδητοποιήσει πως η πανδημία θα οδηγήσει σε τριπλή κρίση: υγειονομική, οικονομική και κοινωνική. Ό,τι δεν έκαναν λοιπόν στην κρίση χρέους πριν μια δεκαετία, είναι έτοιμοι να το πράξουν τώρα υπό το φόβο διάλυσης της ζώνης του ευρώ. Και η μεγάλη έκπληξη ήρθε από τη Γερμανία, η οποία έσπασε το ταμπού για μεταβιβάσεις και κοινό δανεισμό. Η μάχη που θα δοθεί θα είναι σκληρή, ωστόσο η στήριξη του σχεδίου της Κομισιόν από τη Γερμανία και τη Γαλλία δημιουργεί προσδοκίες για αίσια έκβαση στις διαπραγματεύσεις.

Το σχέδιο της Κομισιόν προβλέπει κοινό δανεισμό 750 δισ. ευρώ, προκειμένου να διαθέσει 500 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις προς τα κράτη μέλη και επιπλέον 250 δισ. ευρώ σε δάνεια. Το πακέτο συμπληρώνει ένας 7ετης προϋπολογισμός 1,1 τρισ. ευρώ, που ανεβάζει τη δύναμη πυρός στα 1,8 τρισ. ευρώ.

Μεγάλη ωφελημένη από το σχέδιο «Μάρσαλ» της Κομισιόν θα είναι η Ελλάδα, η οποία εξασφαλίζει 22,5 δισ. ευρώ από τις επιχορηγήσεις και 9,5 δισ. ευρώ από τα δάνεια.

Πάντως, κύκλοι των Βρυξελλών, με τους οποίους επικοινώνησε το CNN Greece ανέφεραν πως το Ταμείο Ανάκαμψης, αποτελεί μία πρόταση της Κομισιόν και θα πρέπει να υπάρξει η τελική του μορφή και βεβαίως να ψηφιστεί και από τα 27 μέλη της Ε.Ε. για να μπορούν να γίνουν οι υπολογισμού για τα κεφάλαια που θα λάβει κάθε χώρα.

Επίσης, οι ίδιες πηγές τονίζουν πως τα χρήματα θα δίνονται κατόπιν εξονυχιστικών ελέγχων από τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, ενώ κάθε κράτος μέλος θα υποβάλλει 7ετές δημοσιονομικό πλάνο, ενώ ταυτόχρονα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξάμηνου, θα υπάρχει και επιτροπεία κάθε έξι μήνες.

Ακριβείς εκτιμήσεις για το σχέδιο της Κομισιόν θα γίνουν όταν θα είναι έτοιμο το τελικό κείμενο, στο οποίο θα περιγράφονται οι δεσμεύσεις για τα δάνεια, τις εγγυήσεις και τις επιχορηγήσεις αλλά και τις βασικές παραδοχές του 7ετούς δημοσιονομικού πλάνου.

Οι οικονομολόγοι θεωρούν κρίσιμο να αποσαφηνιστεί εάν η επιτροπεία θα πραγματοποιείται μόνο κάθε έξι μήνες ή θα προβλεφθούν επιπλέον δεσμεύσεις και όροι. Τέλος είναι αναγκαίο να ξεκαθαριστεί ποιοι κλάδοι της οικονομίας θα ενισχυθούν και με ποια κριτήρια θα δίνεται η βοήθεια.

Επιπλέον, ομιχλώδες είναι το τοπίο για τον τρόπο αποπληρωμής των 750 δισ. ευρώ που θα δανειστεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δηλαδή ποιο θα είναι το είδος και το ύψος των εγγυήσεων για κάθε χώρα-μέλος και αν θα αυξηθεί και πόσο η συνεισφορά της στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.

Ένα ακόμη ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι η διάρκεια αποπληρωμής του πακέτου από τις χώρες, καθώς το μόνο που έγινε γνωστό είναι ότιτι θα ξεκινήσει το 2028.

Οι συζητήσεις για τις κρίσιμες λεπτομέρειες του σχεδίου ούτε εύκολες θα είναι, ούτε σύντομες.

Αρμόδιοι κύκλοι από τις Βρυξέλλες εκτιμούν πως οι τελικές αποφάσεις δεν θα πρέπει να αναμένονται πριν το τελευταίο δίμηνο του έτους, κάτι που σημαίνει πως το Ταμείο Ανάκαμψης θα τεθεί σε λειτουργία από το νέο έτος και οι εκταμιεύσεις θα ξεκινήσουν μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2021, κάτι το οποίο ξεκαθάρισε και η Άνγκελα Μέρκελ σε χθεσινές της δηλώσεις. Παράλληλα η γερμανίδα Καγκελάριος προέβλεψε πως οι διαπραγματεύσεις θα είναι δύσκολες και δεν θα ολοκληρωθούν στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.