«Πράσινο φως» από τον ESM στη «Στήριξη κατά της Πανδημικής Κρίσης» - Πώς θα δίνονται τα δάνεια

Τα χαρακτηριστικά και οι όροι της δανειακής διευκόλυνσης της «Στήριξης κατά της Πανδημικής Κρίσης» συμφωνήθηκαν από το Eurogroup στις 8 Μαΐου 2020. Η συγκεκριμένη γραμμή πίστωσης βασίζεται στην υφιστάμενη προληπτική πιστωτική γραμμή ενισχυμένων όρων ( Enhanced Conditions Credit Line -ECCL ) του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.

«Τα επόμενα δυόμισι χρόνια, ο ESM θα έχει διαθέσιμα 240 δισ. ευρώ για να βοηθήσει τα μέλη του να καταπολεμήσουν την πανδημική κρίση. Πρόκειται για ένα καινοτόμο μέσο με ευνοϊκούς όρους δανεισμού και χωρίς μακροοικονομικούς όρους. Με τη δημιουργία αυτού του μέσου σε χρόνο ρεκόρ, οι υπουργοί Οικονομικών έδειξαν ότι ο ESM είναι ένας πραγματικός μηχανισμός στήριξης έκτακτης ανάγκης με μια ευέλικτη εργαλειοθήκη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των αναγκών της εποχής μας », δήλωσε ο Μάριο Σεντένο, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ESM.

«Ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού και της άνευ προηγουμένου οικονομικής ύφεσης, οι κυβερνήσεις αύξησαν τις δαπάνες τους για να καλύψουν τις επείγουσες ανάγκες τους σε υγειονομική περίθαλψη. Ως αποτέλεσμα, και τα 19 κράτη μέλη του ESM θα έχουν πολύ μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα εφέτος. Με τη «Στήριξη κατά της Πανδημικής Κρίσης» τα κράτη μέλη μπορούν να χρηματοδοτήσουν ένα μέρος αυτών των αναγκών με ασφαλή τρόπο, με πολύ χαμηλά επιτόκια. Αυτό μπορεί να είναι ελκυστικό, δεδομένου ότι η μόνη προϋπόθεση που συνδέεται με αυτήν την οικονομική υποστήριξη είναι η απαίτηση να δαπανηθούν τα χρήματα σε άμεσες και έμμεσες δαπάνες του τομέα της υγείας, που συνδέονται με την πανδημία », δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ.

Προκαταρκτικές εκτιμήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σχετικά με τους κινδύνους χρηματοοικονομικής σταθερότητας, τη φερεγγυότητα των τραπεζών, τη βιωσιμότητα του χρέους και τα κριτήρια επιλεξιμότητας για πρόσβαση στην «Στήριξη κατά της Πανδημικής Κρίσης», επιβεβαίωσαν ότι όλα τα μέλη του ESM είναι επιλέξιμα για να δανειοδοτηθούν από την προληπτική αυτή γραμμή.

Για κάθε κράτος μέλος που θα αιτηθεί δανειοδότηση το διαθέσιμο ποσό που θα μπορεί να λάβει θα ανέρχεται στο 2% του ΑΕΠ του 2019. Εάν και οι 19 χώρες αντλούσαν χρήματα από το πιστωτικό όριο, τότε το συνολικό ποσό που θα λάμβαναν θα ανερχόταν σε περίπου 240 δισ. ευρώ. Μόλις υπογραφεί ένα δάνειο από τη «Στήριξη κατά της Πανδημικής Κρίσης», ο ESM θα μπορεί να διαθέσει τα σχετικά χρήματα για μια περίοδο δώδεκα μηνών, η οποία μπορεί να παραταθεί δύο φορές για έξι μήνες.

Εάν ένα κράτος μέλος του ESM υποβάλει αίτηση για το πιστωτικό όριο, αυτό δεν σημαίνει πως χρειάζεται να αντληθούν και τα χρήματα. Τα πιστωτικά όρια της «Στήριξης κατά της Πανδημικής Κρίσης» έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν προστασία ή ασφάλιση. Εάν ωστόσο αντληθούν τα δάνεια, θα έχουν μέγιστη μέση διάρκεια 10 ετών. Στο σημείο αυτό η χώρα που θα δανειοδοτηθεί θα πρέπει να πληρώνει περιθώριο 10 μονάδων βάσης (0,1%) ετησίως, μια προκαταβολικής χρέωσης 25 μονάδων βάσης (0,25%) και ετήσια χρέωση υπηρεσίας 0,5 μονάδων βάσης (0,005%).

Η συμφωνημένη μέση διάρκεια των δανείων δίνει στον ESM ευελιξία ώστε να χρησιμοποιεί το ευρύ φάσμα των χρηματοδοτικών προϊόντων του. Η εκταμίευση του 15% του δανείου ανά μήνα θα επιτρέψει στον ESM να χρηματοδοτήσει ομαλά τις πιθανές ανάγκες ρευστότητας με την πάροδο του χρόνου.

Το μακροπρόθεσμο εκδοτικό πρόγραμμα του ESM παραμένει στα 11 δισ. ευρώ για το 2020. Ο ESM ολοκλήρωσε τον στόχο του να συγκεντρώσει 6,5 δισ. ευρώ τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2020 και απομένουν 4,5 δισ. ευρώ. Εάν μια χώρα αντλήσει κεφάλαια από την «Στήριξη κατά της Πανδημικής Κρίσης», το εκδοτικό πρόγραμμα του ESM θα προσαρμοστεί ανάλογα.

Τα μέλη του ESM που επωφελούνται από τη «Στήριξη κατά της Πανδημικής Κρίσης» θα υπόκεινται σε ενισχυμένη παρακολούθηση (enhanced surveillance) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι απαιτήσεις παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων θα επικεντρωθούν στην πραγματική χρήση των πόρων για την κάλυψη των άμεσων και έμμεσων δαπανών υγειονομικής περίθαλψης. Επίσης, δεν θα υπάρχουν αποστολές ad-hoc εκτός από τις τυπικές αποστολές παρακολούθησης που θα πραγματοποιούνται εντός του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

Ωστόσο, ο ESM θα εφαρμόσει το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης του για να αναλύει την ικανότητα αποπληρωμής της δικαιούχου χώρας σε συντονισμό με την εποπτεία της Κομισιόν.

Μια χώρα μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στην «Στήριξη κατά της Πανδημικής Κρίσης» του ESM αποστέλλοντας αίτημα στον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του ESM έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Τα μεμονωμένα αιτήματα για πρόσβαση στη «Στήριξη κατά της Πανδημικής Κρίσης», πρέπει να εγκρίνονται με ομόφωνη ψήφο του Διοικητικού Συμβουλίου του ESM (από 19 υπουργούς Οικονομικών της ζώνης του ευρώ).