Στο μικροσκόπιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου δαπάνες για το προσφυγικό

Σε μια περίπτωση δόθηκε στον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου η δυνατότητα να μπορεί να προχωρεί σε απόρρητες δαπάνες, για τις οποίες δεν θα αποδίδεται λογαριασμός και τα παραστατικά των οποίων θα καταστρέφονται μετά την παρέλευση έξι μηνών από την σχετική απόφαση τέλεσης της δαπάνης. Σε μια άλλη περίπτωση, προβλέφθηκε πως οι δαπάνες του υπουργείου Εσωτερικών που σχετίζονται με την εκτέλεση έργων ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων για τον έλεγχο της πρόσβασης και της διάθεσης παροχών στις δομές προσωρινής υποδοχής και φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών και των Προαναχωρησιακών Κέντρων Κράτησης Αλλοδαπών, καθώς και των απολύτως συναφών με αυτά τα έργα προμηθειών, θα χαρακτηρίζονται ως απόρρητες.

Να σημειωθεί πως ο νόμος 4446/2016 με τον οποίο τέθηκαν σε ισχύ από την 1η-1-2017 οι απαιτούμενοι διαχειριστικοί κανόνες για τον έλεγχο, την εκκαθάριση των δαπανών των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης, την έκδοση χρηματικών ενταλμάτων και την πληρωμή αυτών, καθώς και για τη διενέργεια επιτόπου ελέγχου στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, εμπεριείχε πρόβλεψη μόνον για τις απόρρητες δαπάνες του υπουργείου Εξωτερικών, ήτοι για αυτές που αποβλέπουν σε εξυπηρέτηση της εξωτερικής πολιτικής του Κράτους.

Σύμφωνα με το νόμο 4446/2016, η πληρωμή αυτών των δαπανών γίνεται με την έκδοση χρηματικού εντάλματος προπληρωμής από την οικονομική υπηρεσία του υπουργείου Εξωτερικών βάσει ειδικής διαδικασίας. Για τις δαπάνες αυτές δεν αποδίδεται λογαριασμός. Ο έλεγχος της πραγματοποίησης της δαπάνης για απόρρητη εθνική ανάγκη ενεργείται από την υπηρεσία που την προκάλεσε. Για την τακτοποίηση των υπολόγων των χρηματικών ενταλμάτων αποστέλλονται στην οικονομική υπηρεσία η απόφαση για την ανάγκη εκτέλεσης της δαπάνης και πρακτικό τριμελούς επιτροπής ή βεβαίωση του προϊσταμένου της Υπηρεσίας ή Αρχής που προκάλεσε την απόρρητη δαπάνη, για το ύψος του ποσού που διατέθηκε. Με την αποστολή των εν λόγω δικαιολογητικών ο υπόλογος απαλλάσσεται από κάθε ευθύνη.

Η επέκταση των πιστώσεων απόρρητων εθνικών αναγκών είναι κάτι που έχει ήδη επισημανθεί από τους δικαστές του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αλλά έχει περιέλθει και σε γνώση της Κομισιόν. Δεδομένου ότι η ηγεσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου παγίως επιδιώκει την αναβάθμιση και βελτίωση της δημόσιας λογοδοσίας και της δημοσιονομικής διαχείρισης στην Ελλάδα και στην επανεκτίμηση από το Κοινοβούλιο και την κοινή γνώμη του ρόλου και της αποστολής του Ελεγκτικού Συνεδρίου, πιθανότατα να υπάρξει παρέμβαση για το θέμα.

Μια τέτοια παρέμβαση θα μπορούσε να έχει πολλές μορφές και να μην συνοδεύεται απαραίτητα με κυρώσεις, αλλά με συστάσεις. Το Ελεγκτικό Συνέδριο εστιάζει διαχρονικά τους διενεργούμενους ελέγχους του σε τομείς υψηλού ελεγκτικού ενδιαφέροντος και χρηματοοικονομικού κινδύνου, επιδιώκοντας τη μεγιστοποίηση του συνολικού αντίκτυπου αυτών. Παράλληλα, προωθεί χρήσιμες συστάσεις προς το Κοινοβούλιο, ώστε να ενισχύσει τον εποπτικό του ρόλο στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. Το να σταματήσει η πρακτική των απορρήτων δαπανών από την κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι μια εκ των συστάσεων που εμπίπτουν στην εντολή και την αρμοδιότητα του δικαστηρίου.