Κορωνοϊός: Αίτημα ελληνικών τραπεζών στην ΕΚΤ για επέκταση της επιλεξιμότητας των ελληνικών ομολόγων

Τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα θεωρούν απαραίτητη την επέκταση του waiver (εξαίρεσης) για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα και στο πρόγραμμα APP, προκειμένου να διασφαλιστεί πως υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και για όσο διαρκεί η κρίση, η διατραπεζική αγορά θα παραμείνει ανοικτή για αυτές. Να σημειωθεί πως σήμερα οι ελληνικές τράπεζες αντλούν ρευστότητα έως και 12 δισ. ευρώ από την διατραπεζική αγορά.

Σύμφωνα με το άρθρο 18.1 του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ μπορούν να συναλλάσσονται στις χρηματαγορές, μεταξύ άλλων αγοράζοντας και πωλώντας με οριστικές πράξεις διαπραγματεύσιμους τίτλους, με σκοπό την επίτευξη των στόχων του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών.

Το πρόγραμμα αγοράς στοιχείων του ενεργητικού του δημόσιου τομέα στις δευτερογενείς αγορές (PSPP), μαζί με το τρίτο πρόγραμμα αγοράς καλυμμένων ομολογιών, το πρόγραμμα αγοράς τιτλοποιημένων απαιτήσεων και το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων του επιχειρηματικού τομέα, συναποτελούν το διευρυμένο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων του ενεργητικού της ΕΚΤ, το προαναφερόμενο Asset Purchase Programme.

Σκοπός του προγράμματος APP είναι να ενισχύσει τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής, να βελτιώσει τη χορήγηση πιστώσεων στην οικονομία της ζώνης του ευρώ, να χαλαρώσει τους όρους δανεισμού για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και να στηρίξει τη διαρκή σύγκλιση του πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω, αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα, ακολούθως προς τον πρωταρχικό στόχο της ΕΚΤ για διατήρηση της σταθερότητας των τιμών.

Η Ελλάδα δεν μετέχει στο Asset Purchase Programme, καθώς τα ομολογά της δεν έχουν την επενδυτική βαθμίδα που απαιτεί το καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τις εξαιρετικές οικονομικές και χρηματοπιστωτικές περιστάσεις που συνδέονται με την εξάπλωση της νόσου του κορωνοϊού, τη συμμετοχή των ελληνικών τίτλων στο νέο έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (ΡΕΡΡ), αλλά και το ότι μόλις προ εβδομάδων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γνωμοδότησε προς τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό της ΕΚΤ πως το σχέδιο «Ηρακλής» της ελληνικής κυβέρνησης διαθέτει zero risk weight, λόγω της επάρκειας των κρατικών εγγυήσεων που τον συνοδεύουν, οι ελληνικές τράπεζες ζήτησαν να επεκταθεί η επιλεξιμότητα των ελληνικών ομολόγων και για το πρόγραμμα αγοράς στοιχείων του ενεργητικού ΑΡΡ.

Η ΕΚΤ έχει δηλώσει πως η θέσπιση του προγράμματος ΡΕΡΡ έχει σκοπό την αντιμετώπιση συγκεκριμένης, εξαιρετικής και οξείας οικονομικής κρίσης που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τον στόχο της σταθερότητας των τιμών και την ομαλή λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Λόγω αυτής της εξαιρετικής, ταχέως εξελισσόμενης και αβέβαιης κατάστασης απαιτείται υψηλότερος βαθμός ευελιξίας ως προς τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του προγράμματος ΡΕΡΡ συγκριτικά με το πρόγραμμα ΑΡΡ. Κατά την ΕΚΤ οι στόχοι νομισματικής πολιτικής των δύο αυτών προγραμμάτων δεν ταυτίζονται.

Παρά την τοποθέτηση αυτή οι ελληνικές τράπεζες θεωρούν πως τα waiver θα επεκταθεί και για το πρόγραμμα APP, κάτι που θα τους επιτρέψει να έχουν πρόσβαση σε πολύ μεγάλη ρευστότητα, εάν και εφόσον απαιτηθεί.