Κορωνοϊός: Αυστηρές οδηγίες από την ΕΕ στους ορκωτούς για την καταγραφή των εταιρικών κινδύνων
Την ευθύνη να προειδοποιούν εγκαίρως για το εάν μια εταιρεία που έχει πληγεί από τον κορωνοϊό δύναται να συνεχίσει τη δραστηριότητά της ή όχι, αλλά και να γνωστοποιούν στις Αρχές σημαντικά εποπτικά ευρήματα που προκύπτεουν από τον έλεγχο τους, έχουν εφεξής ορκωτοί ελεγκτές και ελεγκτικές εταιρείες, όπως προκύπτει από τις κατευθυντήριες οδηγίες της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Φορέων Εποπτείας των Ελεγκτών (Committee of European Auditing Oversight Bodies - CEAOB) που δημοσιοποίησε σήμερα η Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ).
Η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Φορέων Εποπτείας των Ελεγκτών εφιστά την προσοχή σε συγκεκριμένες προκλήσεις με τις οποίες έρχονται ήδη αντιμέτωποι οι ελεγκτές, λόγω της άνευ προηγουμένου έκτασης της πανδημίας και οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητα του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων των εταιρειών.
Στις σημαντικές περιοχές που έχουν μεγάλη σημασία για τη διενέργεια των ελέγχων η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Φορέων Εποπτείας των Ελεγκτών συγκαταλέγει τις εξής:
Την απόκτηση επαρκών κατάλληλων ελεγκτικών τεκμηρίων. Η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Φορέων Εποπτείας των Ελεγκτών αναφέρει πως είναι ευθύνη του ελεγκτή να λάβει επαρκή και κατάλληλα αποδεικτικά στοιχεία πριν εκδώσει τις εκθέσεις του. «Οι περιορισμοί στην πρόσβαση και στα επαγγελματικά ταξίδια, καθώς και η περιορισμένη διαθεσιμότητα του προσωπικού λόγω θεμάτων υγείας ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την ικανότητα του ελεγκτή να αποκτήσει επαρκή και κατάλληλα ελεγκτικά τεκμήρια», σημειώνει και ξεκαθαρίζει πως για τους ελέγχους ομίλου, τόσο ο εταίρος ελέγχου του ομίλου όσο και οι επιμέρους ελεγκτές πρέπει να προσαρμόσουν την ελεγκτική τους προσέγγιση στις τρέχουσες συνθήκες.
Στο σημείο αυτό η CEAOB ξεκαθαρίζει πως οι ελεγκτές πρέπει να διερευνήσουν εναλλακτικά μέσα, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας, στο μέτρο του δυνατού. «Η επίτευξη ελέγχων υψηλής ποιότητας υπό τις παρούσες συνθήκες ενδέχεται να απαιτήσει επιπλέον χρόνο, ο οποίος ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στις προθεσμίες χρηματοοικονομικής αναφοράς. Επομένως, οι ελεγκτές ενδέχεται να χρειαστεί να αναβάλουν την έκδοση της έκθεσής τους, και όταν αυτό δεν είναι δυνατό ή δεν είναι πιθανό να επιλύσει το ζήτημα, οι ελεγκτές ενδέχεται να χρειαστεί να τροποποιήσουν τη γνώμη τους για να είναι σαφές ότι δεν μπόρεσαν να αποκτήσουν τα απαραίτητα ελεγκτικά τεκμήρια», τονίζεται στην ανακοίνωση.
Συνέχιση δραστηριότητας (Going Concern). Σύμφωνα με την Επιτροπή Ευρωπαϊκών Φορέων Εποπτείας των Ελεγκτών οι ελεγκτές πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην εκτίμηση της εταιρείας σχετικά με την ικανότητά της να συνεχίσει τη δραστηριότητά της. Δεδομένων των σημερινών συνθηκών έχει αυξηθεί τόσο η αβεβαιότητα σχετικά με τις προβλέψεις για τις οικονομίες παγκοσμίως όσο και η αβεβαιότητα σχετικά με τις προοπτικές για πολλές επιχειρήσεις, κάτι που όπως σημειώνει η Επιτροπή μπορεί να αποτελέσει πρόκληση για την αξιολόγηση των ελεγκτών. Στο σημείο αυτό η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Φορέων Εποπτείας των Ελεγκτών αναφέρει πως οι ορκωτοί ελεγκτές θα πρέπει μεταξύ άλλων να εξετάσουν και τη δυνατότητα της Διοίκησης της εταιρείας, ήτοι εάν δύναται να συμβάλει στη συνέχιση της δραστηριότητας της οντότητας και πως στη βάση αυτή απαιτείται επικοινωνία με τους υπεύθυνους για τη Διακυβέρνησή της. Για το ίδιο ζήτημα η CEAOB αναφέρει πως υπό τα σημερινά δεδομένα μια εταιρεία ενδέχεται να χρειαστεί να παρουσιάσει τα στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων της σε ρευστοποιήσιμες αξίες!
Μεταγενέστερα γεγονότα. Η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Φορέων Εποπτείας των Ελεγκτών επισημαίνει πως για τις περισσότερες εταιρείες, η κρίση εμφανίστηκε μετά το κλείσιμο του οικονομικού τους έτους 2019. Στη βάση αυτή οι ελεγκτές θα πρέπει να αξιολογήσουν εάν η γνωστοποίηση που παρέχεται από την εταιρεία σχετικά με τον ποσοτικό και ποιοτικό αντίκτυπο της επιδημίας Covid-19 στις δραστηριότητες, την οικονομική της κατάσταση και τις μελλοντικές οικονομικές της επιδόσεις είναι κατάλληλη ενόψει του ισχύοντος πλαισίου χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και αναφοράς και ενδέχεται να χρειαστεί να συμπεριλάβουν στην έκθεσή τους μια σχετική παράγραφο με θέμα έμφασης. Σε διαφορετική περίπτωση, οι ελεγκτές ενδέχεται να χρειαστεί να τροποποιήσουν ανάλογα τις εκθέσεις τους.
Χρηματοοικονομική Αναφορά και Επικοινωνία. Η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Φορέων Εποπτείας των Ελεγκτών υπενθυμίζει στο σημείο αυτό στους ελεγκτές πως πρέπει να δίνουν τη δέουσα προσοχή στην περιγραφή της θέσης της εταιρείας, στους κυριότερους κινδύνους και αβεβαιότητες που αντιμετωπίζει και στην πιθανή μελλοντική εξέλιξή της και στο εάν όλες αυτές οι παράμετροι είναι συνεπείς με τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει κατά τη διάρκεια της ελεγκτικής τους εργασίας.
Στο σημείο αυτό τονίζει πως, όπου ενδείκνυται, οι ορκωτοί ελεγκτές μπορούν να αποφασίσουν να συμπεριλάβουν ένα σημαντικό ζήτημα ελέγχου (key audit matter) στην έκθεσή τους, αλλά και να γνωστοποιήσουν το θέμα αυτό σε αρμόδιες αρχές και τρίτους εκτός της εταιρείας, εάν το κρίνουν απαραίτητο.