ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Κορωνοϊός: Το «φάρμακο» ECCL προκρίνει η ευρωζώνη - Στήριξη χωρίς όρους θέλει η Ιταλία

Κορωνοϊός: Το «φάρμακο» ECCL προκρίνει η ευρωζώνη - Στήριξη χωρίς όρους θέλει η Ιταλία
ESM

Την πιστωτική γραμμή ενισχυμένων όρων (Enhanced Conditions Credit Line -ECCL) του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) επιστρατεύει η ευρωζώνη για τη στήριξη κρατών στη μάχη κατά της οικονομικής κρίσης που προκαλεί η πανδημία του κορωνοϊού. Ωστόσο, το μεγάλο ζητούμενο είναι το με ποιους όρους θα μπορεί κάποιο κράτος να κάνει χρήση της ECCL, δεδομένου ότι η Συνθήκη του ESM συνοδεύει τη σχετική πιστωτική γραμμή με Μνημόνιο και προαπαιτούμενα.

Στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη του Eurogroup καταδείχθηκε πως όλοι αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της ύπαρξης της επιλογής της πιστωτικής γραμμής ενισχυμένων όρων, την οποία ο επικεφαλής της Ευρωομάδας Μάριο Σεντένο , χαρακτήρισε ως «τοίχο προστασίας».

Και πράγματι είναι μια γραμμή άμυνας, καθώς έκαστο κράτος της Ευρωζώνης θα μπορούσε να αντλήσει χρηματοδότηση έως και 2% του ΑΕΠ του από την ECCL.

Σημείο ωστόσο διαφωνίας είναι οι προϋποθέσεις χρήσης της πιστωτικής γραμμής.

Ολλανδία και Γερμανία τάσσονται υπέρ της θέσπισης όρων σχετικών με την ταχεία εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας από όποιο κράτος δανειστεί από τον ESM μέσω της πιστωτικής γραμμής.

Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία δεν συναινούν και υποστηρίζουν πως η κρίση του κορωνοϊού ενέσκηψε ως έκτακτο γεγονός και ως εκ τούτου η χρήση της ECCL θα πρέπει να γίνει χωρίς όρους από όλους για να μην υπάρξει μεμονωμένος «στιγματισμός» μιας χώρας και ως εκ τούτου πιέσεις στα ομολογά του (τα οποία θα κριθούν λιγότερο ασφαλή από άλλα).

Πλέον οι σχετικές αποφάσεις τόσο για τους όρους πρόσβασης στην πιστωτική γραμμή του ESM, όσο και για την έκδοση κορωνο- ομολόγων θα ληφθούν στη τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων ηγετών την Πέμπτη.

Τι προβλέπει η συνθήκη του ESM

Το πλαίσιο όρων και προϋποθέσεων που ακολουθεί τη χορήγηση προληπτικής στήριξης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης περιγράφεται στη Συνθήκη για τη θέσπιση του ESM.

Το άρθρο 12 της Συνθήκης του ESM ξεκαθαρίζει πως για τη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης δύναται να παρέχει στήριξη σταθερότητας σε μέλος του, κάτω από αυστηρούς όρους, κατάλληλους για το επιλεγμένο μέσο χρηματοπιστωτικής συνδρομής. Οι εν λόγω όροι μπορούν να καλύπτουν το φάσμα από ένα πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής έως τη συνεχή τήρηση προκαθορισμένων όρων επιλεξιμότητας.

Για την προληπτική χρηματοπιστωτική συνδρομή το άρθρο 14 της Συνθήκης του ESM αναφέρει πως το συμβούλιο διοικητών μπορεί να αποφασίσει τη χορήγηση προληπτικής χρηματοπιστωτικής συνδρομής με τη μορφή προληπτικού πιστωτικού ορίου υπό όρους (Precautionary Conditioned Credit Line -PCCL) ή με τη μορφή πιστωτικού ορίου με ενισχυμένους όρους (Enhanced Conditions Credit Line -ECCL). Και οι δύο αυτές πιστωτικές γραμμές έχουν μια αρχική περίοδο διαθεσιμότητας ενός έτους και μπορεί να ανανεωθούν δύο φορές, κάθε φορά για έξι μήνες.

Αναφορικά με την προληπτική χρηματοπιστωτική συνδρομή ECCL, την οποία συζητά σήμερα το Eurogroup, ο κανονισμός του ESM αναφέρει πως στόχος της είναι να στηρίξει υγιείς πολιτικές και την πρόληψη καταστάσεων κρίσης, επιτρέποντας στα μέλη του ESM να εξασφαλίσουν τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση στη βοήθεια του Μηχανισμού πριν αντιμετωπίσουν σημαντικές δυσκολίες άντλησης κεφαλαίων στις αγορές κεφαλαίων.

Σύμφωνα με το άρθρο 13 της Συνθήκης του ESM, μετά από αίτηση του κράτους μέλους, το Συμβούλιο Διοικητών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης δύναται να αποφασίσει να χορηγήσει στήριξη σταθερότητας.

Ο πρόεδρος του συμβουλίου των διοικητών του ESM αναθέτει ακολούθως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ, να εκτιμήσουν την ύπαρξη κινδύνου για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, να εκτιμήσουν κατά πόσο το χρέος της γενικής κυβέρνησης είναι βιώσιμο (η αξιολόγηση θα πρέπει να γίνει μαζί με το ΔΝΤ), αλλά και να εκτιμήσουν τις πραγματικές ή δυνητικές ανάγκες χρηματοδότησης του μέλους.

Ακόμη, το συμβούλιο διοικητών αναθέτει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή- σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, εφόσον είναι εφικτό, από κοινού με το ΔΝΤ – να διαπραγματευθεί με το ενδιαφερόμενο μέλος του ESM το Μνημόνιο Κατανόησης όπου θα περιγράφονται αναλυτικά οι όροι που θα συνδέονται με τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής. Το περιεχόμενο του Μνημονίου Κατανόησης αντικατοπτρίζει τις αδυναμίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν και το μέσο χρηματοπιστωτικής συνδρομής που έχει επιλεγεί.

Παράλληλα, ο Διευθύνων Σύμβουλος του ESM καταρτίζει πρόταση συμφωνίας για διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής, η οποία περιλαμβάνει τους όρους και τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης, καθώς και την επιλογή των μέσων, που υποβάλλεται στο συμβούλιο διοικητών προς έγκριση. Το συμβούλιο διευθυντών εγκρίνει ακολούθως τις λεπτομερείς κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής της προληπτικής χρηματοπιστωτικής συνδρομής.

Το μέλος του ESM λαμβάνει ακολούθως διορθωτικά μέτρα που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των προαναφερθέντων αδυναμιών και την αποφυγή τυχόν μελλοντικών προβλημάτων όσον αφορά στην πρόσβαση στις αγορές.