Οι επιδόσεις της Frontex στο μικροσκόπιο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου
Στην Ελλάδα θα «στρατοπεδεύσει» τους επόμενους μήνες κλιμάκιο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο ξεκίνησε έλεγχο, προκειμένου να εξετάσει την αποτελεσματικότητα της υποστήριξης που παρέχει μέχρι στιγμής στα κράτη μέλη ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex).
Η Frontex (από το γαλλικό «frontières extérieures») ιδρύθηκε το 2004 για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Η ίδρυσή του θεωρήθηκε ως ένα καθοριστικό βήμα προς την ανάπτυξη της ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων στην ΕΕ και, από τότε, ο ρόλος, ο προϋπολογισμός και οι πόροι του βαίνουν αυξανόμενοι.
Μετά τις πρωτοφανείς μεταναστευτικές ροές του 2015, οι εξουσίες του ενισχύθηκαν και ο οργανισμός μετεξελίχθηκε στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής. Η ετήσια επιδότησή του από τον προϋπολογισμό της ΕΕ αυξήθηκε σημαντικά, από 137 εκατ. ευρώ το 2015 σε 322 εκατ. ευρώ το 2020. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στον «νέο» οργανισμό το πράσινο φως για την πρόσληψη 1 000 υπαλλήλων έως το 2020.
Νέοι κανόνες της ΕΕ που τέθηκαν σε ισχύ τον Δεκέμβριο του 2019 έχουν ως σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση των εξουσιών Frontex. Στο πλαίσιο αυτό, προτάθηκε η αύξηση του προϋπολογισμού της Frontex σε 11 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021- 2027 – κυρίως για τη δημιουργία του μόνιμου σώματος των 10.000 συνοριοφυλάκων από τα κράτη μέλη και την αγορά νέου εξοπλισμού – και του αριθμού των υπαλλήλων της σε 3.000 τα επόμενα χρόνια.
Οι ελεγκτές του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου θα εξετάσουν αν οι πρωταρχικές δραστηριότητες της Frontex υποστηρίζουν αποτελεσματικά την ολοκληρωμένη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.
Συγκεκριμένα, θα εξετάσουν κατά πόσον η παρακολούθηση της κατάστασης στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ από μέρους της Frontex καθιστά δυνατή την ταχεία και σωστά στοχευμένη αντίδραση σε συνοριακά επεισόδια, το εάν οι αναλύσεις κινδύνου και οι αξιολογήσεις τρωτότητας που πραγματοποιεί, όσον αφορά στην ικανότητα των κρατών μελών να διαχειρίζονται τα σύνορά τους, αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για την προστασία των συνόρων της ΕΕ και το εάν η επιχειρησιακή ανταπόκρισή της Frontex συμβάλλει στην ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων της ΕΕ.
Η σχετική έκθεση ελέγχου του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου αναμένεται να δημοσιευθεί το 2021.