Επιτάχυνση των μέτρων ελάφρυνσης από το clawback αναμένει ο κλάδος του φαρμάκου

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΚΥΑ βρίσκεται στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων για τις τελευταίες λεπτομέρειες και δεν αποκλείεται να δημοσιευθεί εντός των γιορτών. Η ΚΥΑ εξειδικεύει τη διαδικασία, τους όρους και τις προϋποθέσεις για το συμψηφισμό του clawback με ποσοστό επί των δαπανών Έρευνας και Ανάπτυξης, κλινικών μελετών ή παραγωγικών επενδύσεων και ταυτόχρονα θέτει το ανώτατο συνολικό ποσό συμψηφισμού για το 2019. Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, το ποσό αυτό θα είναι 50 εκατομμύρια ευρώ και θα κατανέμεται σε δύο κατηγορίες, για Έρευνα και Ανάπτυξη και επενδυτικά σχέδια. Ωστόσο, τα 50 εκατ. ευρώ φαίνεται πως είναι χαμηλό πλαφόν για τις επενδύσεις που έχουν γίνει μέσα στο 2019, καθώς οι προτάσεις συμψηφισμού που αναμένεται να κατατεθούν από τις εταιρείες ξεπερνούν τα 100 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις.

Αυτό δεν είναι το μόνο πρόβλημα, καθώς μπορεί να διορθωθεί ενδεχομένως με μια ενίσχυση του προς συμψηφισμό ποσού. Εκείνο που χρειάζεται σίγουρα ερμηνεία είναι το ποιες δαπάνες θα είναι τελικά επιλέξιμες και ποιες όχι, ώστε να διευκρινιστεί ποιες εταιρείες δικαιούνται το συμψηφισμό. Στο νομοσχέδιο «Σύσταση Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ρυθμίσεις για τα προϊόντα καπνού, άλλα ζητήματα του Υπουργείου Υγείας και λοιπές διατάξεις», στο άρθρο 21, αναφέρεται: «οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, καθώς και οι δαπάνες που αντιστοιχούν σε επενδυτικά σχέδια ανάπτυξης προϊόντων, δύνανται να απομειώνουν ισόποσα το ποσό της αυτόματης επιστροφής που καταβάλλεται από τους Κατόχους Άδειας Κυκλοφορίας (ΚΑΚ) φαρμακευτικών προϊόντων ή από τις φαρμακευτικές εταιρείες». Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι εταιρείες που δεν εμπορεύονται φαρμακευτικά προϊόντα στην Ελλάδα -επομένως δεν πληρώνουν clawback- είναι όμως ΚΑΚ, θα έχουν τη δυνατότητα να επωφεληθούν μέσω των συνεργαζόμενων με αυτές εταιρειών. Σε κάθε περίπτωση, ένα τέτοιο ζήτημα θα μπορούσε να αποβεί εις βάρος των πραγματικών επενδυτών στη χώρα.

Η φαρμακοβιομηχανία υποδέχτηκε θετικά τη δυνατότητα συμψηφισμού του clawback με επενδυτικές δαπάνες, καθώς ήταν μία από τις προτάσεις που είχε καταθέσει προκειμένου να αμβλυνθούν οι δυσμενείς συνέπειες των υπέρογκων ποσών επιστροφής. Ωστόσο, για να λειτουργήσει πράγματι ευνοϊκά η συγκεκριμένη διάταξη για τη φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα, δυνατότητα συμψηφισμού θα πρέπει να έχουν οι εταιρείες που επιβαρύνονται με clawback, rebate και τα υπόλοιπα περιοριστικά μέτρα για το φάρμακο και είναι οι ίδιες που επενδύουν στη χώρα.

Το πρόβλημα, βέβαια, της ανεξέλεγκτης πορείας του clawback για το 2019 που είναι αυξημένο περισσότερο από 40% σε σχέση με πέρυσι, δεν λύνεται με τον συμψηφισμό δαπανών. Η φαρμακοβιομηχανία επαναλαμβάνει ότι είναι αναγκαία η αύξηση του προϋπολογισμού της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, η εξεύρεση ξεχωριστών κονδυλίων για τα εμβόλια και την κάλυψη των ανασφάλιστων πολιτών, καθώς και η επιβολή μέτρων ελέγχου της συνταγογράφησης.

Παρόλα αυτά ακόμα και η ελάφρυνση που θα προκύψει από το συμψηφισμό, «μια μικρή επιστροφή της ζημίας για τις εταιρείες» όπως είχε χαρακτηρίσει το μέτρο ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης στο «8th Clinical Research Conference», θα πρέπει να γίνει με όρους δικαιοσύνης, όπως επισημαίνουν πηγές του κλάδου. Το ίδιο αναγκαία είναι η επιτάχυνση των μέτρων ελάφρυνσης της εγχώριας παραγωγής φαρμάκου.