Αδυναμίες στα εθνικά δημοσιονομικά πλαίσια της ευρωζώνης – Η περίπτωση της Ελλάδας

Επιδιώκοντας την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε την ανάγκη συμπλήρωσης του βασισμένου σε κανόνες δημοσιονομικού πλαισίου με δεσμευτικές εθνικές διατάξεις. Ως εκ τούτου, πρότεινε τρεις νομοθετικές πράξεις για την ενίσχυση των εθνικών δημοσιονομικών πλαισίων (δηλαδή του τρόπου άσκησης των δημοσιονομικών πολιτικών).

Δύο από τις τρεις αυτές πράξεις έχουν εγκριθεί (το 2011, ως μέρος του «εξαπτύχου», και το 2013, ως μέρος του «διπτύχου»), ενώ η νομοθετική διαδικασία για την πρόταση οδηγίας από το 2017 παραμένει σε εξέλιξη.

Βάσει των νομοθετικών πράξεων, τα κράτη μέλη όφειλαν, μεταξύ άλλων, να δημιουργήσουν ανεξάρτητα δημοσιονομικά όργανα, να καθορίσουν εθνικούς δημοσιονομικούς κανόνες και να καθιερώσουν δημοσιονομικά πλαίσια βασισμένα σε κανόνες.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, όσο καλύτερα σχεδιασμένο είναι ένα ανεξάρτητο δημοσιονομικό όργανο τόσο καλύτερη η συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς κανόνες και με ακριβείς και λιγότερο μεροληπτικές μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις.

Σκοπός του ελέγχου του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου ήταν να αξιολογηθεί κατά πόσον τα μέτρα της ΕΕ την ενίσχυση των δημοσιονομικών πλαισίων των κρατών μελών της ΕΕ απέφεραν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Για τον σκοπό αυτό, εξέτασε κατά πόσον οι νομικές απαιτήσεις της ΕΕ για τα εθνικά δημοσιονομικά πλαίσια ήταν αποτελεσματικές·, κατά πόσον τα εθνικά δημοσιονομικά πλαίσια ενισχύθηκαν μέσω κατάλληλης και σαφούς αλληλεπίδρασης μεταξύ της Επιτροπής, των ανεξάρτητων δημοσιονομικών οργάνων και του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου, αλλά και κατά πόσον η Κομισιόν αξιολόγησε καταλλήλως τον τρόπο με τον οποίο μεταφέρθηκαν και εφαρμόστηκαν οι νομικές απαιτήσεις της ΕΕ στα κράτη μέλη.

Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου, τα στελέχη του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα εξής:

-Να ενισχύσει το Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο.

-Να διευθετήσει τα εκκρεμή ζητήματα συμμόρφωσης και να ενισχύσει τη βεβαιότητά της όσον αφορά τη λειτουργία των εθνικών δημοσιονομικών πλαισίων.

-Να ενισχύσει τη συνεργασία με τα ανεξάρτητα δημοσιονομικά όργανα προκειμένου να μειωθούν στο ελάχιστο οι αποκλίσεις μεταξύ των αξιολογήσεων της συμμόρφωσης με τους δημοσιονομικούς κανόνες που διενεργούν η Επιτροπή και τα ανεξάρτητα δημοσιονομικά όργανα.

-Να επανεξετάσει τις απαιτήσεις που προβλέπονται για τα εθνικά δημοσιονομικά πλαίσια, συνεκτιμώντας διεθνή πρότυπα και βέλτιστες πρακτικές.