Ποιοι κερδίζουν περισσότερα και ποιοι λιγότερα με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο

Βασικό πυλώνα του φορολογικού νομοσχεδίου αποτελεί η φορολογική ελάφρυνση των επιχειρήσεων και των φυσικών προσώπων, που τα τελευταία έτη επιβαρύνθηκαν σημαντικά από τις μνημονιακές επιβαρύνσεις.

Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που συνοδεύει το νομοσχέδιο, μόνον από τη μείωση των φορολογικών συντελεστών των επιχειρήσεων το κέρδος που προκύπτει για τις επιχειρήσεις είναι 541 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.

Κέρδος 281 εκατ. ευρώ προκύπτει από τη μείωση της φορολογίας στην κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων.

Συγκεκριμένα, με τις βασικότερες προβλέψεις του φορολογικού νομοσχεδίου επέρχονται οι εξής αλλαγές:

• Καθιέρωση εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή 9% για φυσικά πρόσωπα, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες, μισθωτούς και συνταξιούχους, από 22% που είναι σήμερα. Με τη μείωση αυτή αναμένεται να ευνοηθούν όχι μόνο όσοι έχουν εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ, αλλά το σύνολο των φορολογουμένων, αφού το εισόδημά τους φορολογείται κλιμακωτά. Επιπλέον, μειώνονται κατά μία ποσοστιαία μονάδα και οι συντελεστές για τα υψηλότερα εισοδήματα.
• Αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο, ανεξαρτήτως αριθμού αυτών.
• Οι μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και εισοδηματίες θα πρέπει να πραγματοποιούν δαπάνες ίσες με το 30% του πραγματικού τους εισοδήματος με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι πέραν των ανωτέρω στον υπολογισμό του πραγματικού εισοδήματος δεν περιλαμβάνεται το ποσό της εισφοράς αλληλεγγύης, καθώς και το ποσό της διατροφής διαζευγμένου συζύγου ή τέκνου.Σε περίπτωση που έχουν πραγματοποιηθεί δαπάνες που αφορούν καταβολές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, δανειακές υποχρεώσεις προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ενοίκια, οι οποίες υπερβαίνουν το 60% του πραγματικού εισοδήματος, το απαιτούμενο ποσοστό δαπανών περιορίζεται από το 30% στο 20% του πραγματικού τους εισοδήματος. Στον φορολογούμενο του οποίου έχει κατασχεθεί ο λογαριασμός, το όριο δαπανών περιορίζεται στις 5.000 ευρώ, ενώ προβλέπονται εξαιρέσεις για φορολογούμενους που έχουν αντικειμενικές δυσκολίες χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής.
• Μείωση του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων από το 28% που είναι σήμερα στο 24% για το 2019, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις.
• Μειώνεται ο συντελεστής φορολόγησης των μερισμάτων από 10% σε 5%.
• Θεσπίζεται η υπό όρους απαλλαγή νομικών προσώπων που είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας από το φόρο υπεραξίας μεταβίβασης τίτλων συμμετοχής.
• Καθιέρωση χαμηλού φορολογικού συντελεστή 10% για τα αγροτικά συνεταιριστικά σχήματα.
• Μείωση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος στο 95% του φόρου που προκύπτει για τα νομικά πρόσωπα.
• Προβλέπεται απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος και την εισφορά αλληλεγγύης των τόκων εταιρικών ομολόγων εισηγμένων σε οργανωμένη αγορά.
• Απαλλαγή από την εισφορά αλληλεγγύης όλων των ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας άνω του 80% ανεξαρτήτως της μορφής της αναπηρίας.
• Μείωση του ΦΠΑ για τα βρεφικά είδη από το 24% που είναι σήμερα στον μειωμένο συντελεστή 13%.
• Μείωση του ΦΠΑ για τα κράνη των μοτοσικλετιστών και τα παιδικά καθίσματα από το 24% που είναι σήμερα στον μειωμένο συντελεστή 13%.
• Αναστέλλεται η επιβολή ΦΠΑ στις οικοδομές με άδεια από 1-1-2006 και εφεξής και του φόρου υπεραξίας στη μεταβίβαση ακινήτων.
• Προβλέπεται η ενίσχυση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και των παροχών στους εργαζόμενους, δίδοντας έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων για τις δαπάνες που αφορούν σε δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, κίνητρα προκειμένου οι επιχειρήσεις να επιλέγουν την αγορά ή τη χρηματοδοτική μίσθωση οικολογικών αυτοκινήτων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, για τη χορήγησή τους στους εργαζομένους τους.
• Με άλλη διάταξη προβλέπει την αυτοτελή φορολόγηση των stock options με συντελεστή 15%. Σήμερα τα δικαιώματα προαίρεσης αγοράς μετοχών φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις, δηλαδή με την κλίμακα φορολογίας. Τα κέρδη από τις μετοχές που διατίθενται στο πλαίσιο των stock options φορολογούνται ήδη από το 2008 ως παροχή σε είδος και ο εργαζόμενος πληρώνει τον φόρο και την εισφορά αλληλεγγύης που του αναλογεί κατά την εκκαθάριση της φορολογικής του δήλωσης.
• Με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων, αποσαφηνίζεται και απλουστεύεται η νομοθεσία για τη φορολογική κατοικία ενώ παράλληλα θεσπίζεται εναλλακτικός τρόπος φορολόγησης των εισοδημάτων αλλοδαπής προέλευσης με πληρωμή ετήσιου κατ' αποκοπή φόρου στις περιπτώσεις επενδύσεων άνω των 500.000 ευρώ.
• Μια από τις πλέον σημαντικές προσθήκες του φορολογικού νομοσχεδίου αφορά στην μεταφορά ζημιών. Πλέον οι επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν τη φορολογική ζημιά σε διάστημα δέκα ετών από πέντε που είναι σήμερα. Το μέτρο θα έχει εφαρμογή για λογιστικές ζημιές που δημιουργήθηκαν από το 2014 και μετά, που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις μπορούν με βάση τη νέα διάταξη να τις συμψηφίσουν με τη χρήση του 2024.
• Οι καταβολές προς τους εργαζομένους λόγω εξαγοράς ασφαλιστηρίου συμβολαίου τους εξαιτίας της συμμετοχής τους σε εθελούσια έξοδο, δεν αποτελούν πλέον πρόωρη εξαγορά και δεν φορολογούνται με συντελεστή προσαυξημένο κατά 50%.
• Αναγωγή των ανείσπρακτων δεδουλευμένων αποδοχών που εισπράττονται το έτος 2014 και μετά και εφόσον αναγράφονται διακεκριμένα στην ετήσια βεβαίωση αποδοχών που χορηγείται στον δικαιούχο ή προκύπτει με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο το έτος στο οποίο ανάγονται, σε φόρο με βάση τις διατάξεις του έτους που ανάγονται.
• Εξορθολογίζονται οι παροχές σε είδος προς τους εργαζομένους με τη μορφή εταιρικού αυτοκινήτου, με τη φορολόγησή τους κλιμακωτά, με βάση τη Λιανική Τιμή Προ Φόρων και με νέους δικαιότερους συντελεστές ανά κλιμάκιο και με εξαίρεση από τη φορολόγηση ως εισόδημα των οχημάτων που παραχωρούνται αποκλειστικά για επαγγελματικούς σκοπούς και έχουν Λιανική Τιμή Πώλησης προ Φόρων έως 17.000 ευρώ.
• Όσον αφορά τις παροχές σε είδος με τη μορφή δανείου, πλέον ως παροχή σε είδος δεν λογίζεται το σύνολο του ποσού του δανείου, αλλά η διαφορά των τόκων που προκύπτει με βάση το επιτόκιο με το οποίο βαρύνεται το δάνειο που λαμβάνει ο εργαζόμενος και του επιτοκίου με το οποίο θα βαρυνόταν αν λάμβανε το δάνειο με επιτόκιο ίσο με το μέσο επιτόκιο της αγοράς.
• Γίνεται αποσαφήνιση ότι η παροχή σε είδος προσμετράται στο εισόδημα αυτού που τη λαμβάνει, κατά το τμήμα της που υπερβαίνει τα 300 ευρώ σε αξία.
• Καταργείται η εισφορά 0,6% του ν. 128/1975 στις πιστώσεις factoring και leasing με στόχο τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης και συνεπώς λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
• Παρατείνεται ο τρόπος φορολόγησης οχημάτων δημοσίας χρήσης.
• Εξορθολογίζεται ο τρόπος φορολόγησης των εταιρειών επενδύσεων όπως των εταιρειών που επενδύουν σε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ), των αμοιβαίων κεφαλαίων ακινήτων, των εταιρειών επενδύσεων χαρτοφυλακίου και των ΟΣΕΚΑ με στόχο την ενίσχυση της πραγματοποίησης επενδύσεων.
• Ρυθμίζεται η αγορά για τις ναυλώτριες εταιρίες γυμνών πλοίων (bareboat chartering) και πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση, όπως και θέματα φορολογίας ρυμουλκών, αλιευτικών πλοίων και πλοίων δεύτερης κατηγορίας.
• Εισάγονται κίνητρα για την πραγματοποίηση δαπανών που θα πραγματοποιηθούν για τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, με τη χορήγηση έκπτωσης φόρου 40% για δαπάνες των σχετικών εργασιών, με συνολικό ύψος δαπάνης τις 16.000 ευρώ, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο 4 ετών.
• Αναφορικά με τα ακίνητα τα οποία νοικιάζονται με βραχυχρόνιες μισθώσεις, το νομοσχέδιο ορίζει ότι παρέχεται η δυνατότητα στη φορολογική διοίκηση να ζητά εντός προθεσμίας με έγγραφο ή ηλεκτρονικό αίτημα από κάθε διαχειριστή ψηφιακής πλατφόρμας οποιαδήποτε πληροφορία ή στοιχείο σχετικά με πρόσωπα που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα ως πωλητές, για τα οποία προκύπτουν ή μπορεί να προκύψουν φορολογικές υποχρεώσεις στην ημεδαπή. Σε περίπτωση μη παροχής πληροφοριών καθορίζονται κυρώσεις που ανέρχονται από 5.000 έως και 100.000 ευρώ ανά περίπτωση.
• Περιλαμβάνεται η πρόβλεψη χορήγησης πιστοποιητικού της φορολογικής διοίκησης για μεταβίβαση συγκεκριμένου ακινήτου χωρίς να απαιτείται να έχει προηγηθεί η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών από ΕΝΦΙΑ.
• Αυξάνεται ο μέγιστος αριθμός των δόσεων της πάγιας ρύθμισης οφειλών από 12 σε 24 και σε ειδικές περιπτώσεις έκτακτων οφειλών από 24 σε 48. Παρέχεται η δυνατότητα ένταξης των ίδιων οφειλών από τον ίδιο οφειλέτη για δεύτερη φορά εάν η ρύθμιση απολεσθεί για οποιοδήποτε λόγο που αφορά σε υπαιτιότητά του.
• Μειώνεται το μίσθωμα για την εκμίσθωση δημόσιων ιχθυοτρόφων υδάτων σε αλιευτικούς συνεταιρισμούς από 10% σε 5% επί της αξίας των αλιευμάτων.
• Η εισαγωγή δέσμης μέτρων για την προώθηση χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς και οχημάτων μηδενικών ή χαμηλών ρύπων, παρακολουθώντας βέλτιστες πρακτικές άλλων κρατών-μελών. Πιο συγκεκριμένα, δεν λογίζεται ως παροχή σε είδος η χορήγηση αυτοκινήτου οχήματος χαμηλών ή μηδενικών ρύπων. Επιπλέον χορηγείται στην επιχείρηση η δυνατότητα υπερέκπτωσης κατά 30% της δαπάνης για τη μίσθωση αυτοκινήτου μηδενικών ή χαμηλών ρύπων, ενώ και για τη δαπάνη αγοράς, εγκατάστασης και λειτουργίας δημόσια προσβάσιμων σημείων φόρτισης οχημάτων μηδενικών ή χαμηλών ρύπων χορηγείται στην επιχείρηση η δυνατότητα υπερέκπτωσης κατά 30% της ανωτέρω δαπάνης. Τέλος, χορηγείται στην επιχείρηση η δυνατότητα υπεραποσβέσεων με αυξημένους συντελεστές έναντι των υφιστάμενων για την απόκτηση επιβατικών αυτοκινήτων, φορτηγών και λεωφορείων τα οποία είναι χαμηλών ή μηδενικών ρύπων.
• Γίνεται εφάπαξ διαγραφή οφειλών φυσικών και νομικών προσώπων συνολικής αξίας έως 10 ευρώ ανά φορολογούμενο. Με αυτό τον τρόπο, αφενός αποφορτίζεται η φορολογική διοίκηση από το γραφειοκρατικό κόστος για την παρακολούθηση των οφειλών αυτών, ενώ πάνω από 500.000 φορολογούμενοι θα αποκτήσουν και πάλι τη δυνατότητα έκδοσης φορολογικής ενημερότητας, με ότι θετικό αυτό συνεπάγεται για την οικονομική δραστηριότητά τους.
• Εφαρμόζεται η περιοδική διαγραφή μικροοφειλών συνολικής αξίας έως 1 ευρώ ανά φορολογούμενο, προκειμένου και με αυτό τον τρόπο να αποφορτιστεί η λειτουργία της Φορολογικής Διοίκησης.
• Δίνεται στις επιχειρήσεις η δυνατότητα να διαγράφουν ποσά ληξιπρόθεσμων οφειλών από πελάτες τους, συνολικού ύψους έως 300 ευρώ ανά οφειλέτη, χωρίς να χρειάζεται να έχουν εξασκήσει προηγουμένως όλες τις νόμιμες διαδικασίες για την είσπραξή τους, δεδομένου ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων το κόστος της διαδικασίας είναι υψηλότερο από το ύψος της οφειλής.
• Επιστρέφεται ή διαγράφεται ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης ΕΦΚ που βεβαιώθηκε για κρασιά τα οποία μέχρι και την τελευταία ημέρα ισχύος του ΕΦΚ κρασιού (31.12.2018) δεν είχαν διατεθεί στην κατανάλωση.
• Το νομοσχέδιο προβλέπει πως οι ορκωτοί ελεγκτές θα είναι πλέον προστατευμένοι μέσω ειδικής διαδικασίας όταν η εφορία εγείρει ζητήματα για το φορολογικό πιστοποιητικό που έχουν εκδώσει σε μια επιχείρηση.
• Παραμένει αμετάβλητο στα 500 ευρώ το όριο από για τις συναλλαγές με μετρητά.