Στο Ecofin η καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος - Η περίπτωση της Ελλάδας

Το Συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ θα συζητήσει για την εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, αλλά και τις μελλοντικές στρατηγικές προτεραιότητες στον συγκεκριμένο τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, οι υπουργοί θα συζητήσουν επίσης τα κύρια στοιχεία της μεθοδολογίας για την κατάρτιση καταλόγου «τρίτων χωρών υψηλού κινδύνου» ως προς το ξέπλυμα χρήματος.

Να σημειωθεί πως προ δέκα μηνών το Ecofin αποφάσισε την ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (EBA) όσον αφορά στους κινδύνους που θέτουν οι δραστηριότητες νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες για τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Ωστόσο, η συμφωνία αυτή δεν έχει προωθηθεί με ταχείς ρυθμούς:

Βάσει του κειμένου που συμφωνήθηκε, η EBA θα έπρεπε να αναλάβει:

• Τη συλλογή πληροφοριών από τις εθνικές αρμόδιες αρχές σχετικά με τις αδυναμίες που διαπιστώνονται στο πλαίσιο της δράσης τους για την πρόληψη ή την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
• Τη βελτίωση της ποιότητας της εποπτείας με την ανάπτυξη κοινών προτύπων και τον συντονισμό μεταξύ των εθνικών εποπτικών αρχών.
• Τη διενέργεια αξιολογήσεων κινδύνου σχετικά με τις αρμόδιες αρχές με σκοπό την αξιολόγηση των στρατηγικών και των πόρων που διαθέτουν για την αντιμετώπιση των σημαντικότερων αναδυόμενων κινδύνων ως προς το ξέπλυμα χρήματος σε ενωσιακό επίπεδο.
• Τη διευκόλυνση της συνεργασίας με τρίτες χώρες σε διασυνοριακές υποθέσεις - ως ύστατη λύση - αν οι εθνικές αρχές δεν αναλαμβάνουν δράση, η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών θα μπορεί να απευθύνει αποφάσεις απευθείας στις εκάστοτε τράπεζες.

Οι αποφάσεις του Ecofin για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος έχουν ειδικό βάρος και για την Ελλάδα, η οποία προσφάτως κατετάγη από την Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης (Financial Action Task Force - FATF) - την αρμόδια διεθνής αρχή για τους κανόνες της αντιμετώπισης του ξεπλύματος μαύρου χρήματος - στην πρώτη κατηγορία χωρών όσον αφορά στην καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Η FATF μαζί με τα εύσημα απηύθυνε και συγκεκριμένες συστάσεις στην Ελλάδα. Ενδεικτικά, αυτές έχουν να κάνουν με την αλλαγή της νομοθεσίας και της δικονομίας, ώστε να μην συνδέεται το έγκλημα του ξεπλύματος χρήματος με βασικά εγκλήματα (όπως π.χ. η απάτη ή η απιστία) και να τιμωρείται αυτοτελώς.

Ακόμη, η Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης ζήτησε βελτιώσεις στο νομοθετικό πλαίσιο, ώστε τα περιουσιακά στοιχεία εκείνων που έχουν εμπλακεί σε ξέπλυμα χρήματος να κατάσχονται από το Δημόσιο και να μην αποδεσμεύονται. Βασική δε διαπίστωση της FATF είναι πως η λειτουργία της ελληνικής Δικαιοσύνης σε όλα τα επίπεδα δεν συμβάλει στην έγκαιρη τιμωρία των οικονομικών εγκληματιών.