Τριγμοί στην παγκόσμια οικονομία: Επιστρέφει το… φάντασμα της ύφεσης
Με το αριστερό μπήκε ο Οκτώβριος στις χρηματαγορές. Μια σειρά από αρνητικά μακροοικονομικά στοιχεία σε ΗΠΑ κα Ευρώπη προκάλεσαν sell off στα χρηματιστήρια. Ενδεικτικό του αρνητικού κλίματος είναι το γεγονός πως στις δυο πρώτες συνεδριάσεις του μήνα ο Dow Jones, έχασε 800 μονάδες, επηρεαζόμενος από τα στοιχεία για τη μεταποίηση και την απασχόληση.
Σημειώνεται πως ο δείκτης μεταποίησης ISM υποχώρησε στις 47,8 μονάδες τον Οκτώβριο, από 49,1 μονάδες που ήταν τον Σεπτέμβριο, που αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο από το 2009.
Στον τομέα της απασχόλησης, ο ιδιωτικός τομέας των ΗΠΑ δημιούργησε περισσότερες θέσεις εργασίας από ό,τι αναμενόταν τον Σεπτέμβριο αλλά με χαμηλότερο ρυθμό από ό,τι τον Αύγουστο, σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσαν οι Moody’s Analytics και ADP.
Οι αμερικανικές εταιρείες αύξησαν το εργατικό τους δυναμικό κατά 135.000 τον περασμένο μήνα. Οι αναλυτές προέβλεπαν ότι θα δημιουργηθούν 125.000 θέσεις εργασίας από 157.000 τον Αύγουστο.
«Βουτιά» για το γερμανικό DAX
Σε κλοιό πιέσεων βρέθηκαν και τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, με το γερμανικό δείκτη DAX να σημειώνει «βουτιά», στον απόηχο των δυσμενών προβλέψεων για την ανάπτυξη. Τα κορυφαία οικονομικά ινστιτούτα της Γερμανίας μείωσαν κι άλλο την πρόβλεψή τους για το ΑΕΠ, διαβλέποντας αδύναμη τη ζήτηση για προϊόντα από τη μεταποίηση και αυξημένη την επιχειρηματική αβεβαιότητα εν μέσω εμπορικής διαμάχης. Ειδικότερα αναμένουν ότι η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 0,5% φέτος και κατά 1,1% το 2020.
Τον Απρίλιο εκτιμούσαν ότι η ανάπτυξη θα τρέξει με 0,8% και 1,8% αντιστοίχως. Για το 2021, τα ινστιτούτα προβλέπουν μία ήπια ανάκαμψη, με οικονομική επέκταση 1,4%. Η κυβέρνηση αναμένεται να δημοσιεύσει τις τελευταίες της εκτιμήσεις αργότερα αυτόν τον μήνα. Τον Απρίλιο προέβλεπε ότι η ανάπτυξη θα είναι 0,5% το 2019 και 1,5% το 2020.
Παράλληλα, φρένο πάτησε η ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Eυρωζώνη τον Σεπτέμβριο, καθώς η συνεχιζόμενη συρρίκνωση της μεταποιητικής δραστηριότητας επηρεάζει τον τομέα των υπηρεσιών. η έρευνα της IHS Markit στις 19 χώρες της Eυρωζώνης έδειξε ότι ο σύνθετος δείκτης ΡΜΙ, που περιλαμβάνει και τη μεταποίηση και τις υπηρεσίες, έκανε βουτιά στις 50,1 μονάδες τον περασμένο μήνα, από 51,9 τον Αύγουστο. Ηταν πολύ χαμηλότερα από την προκαταρκτική εκτίμηση, που έκανε λόγο για 50,4 μονάδες και ελαφρώς υψηλότερα από το όριο του 50, που διαχωρίζει την ανάπτυξη από τη συρρίκνωση.
Υπό αυτές τις συνθήκες και με την ύφεση να χτυπά απειλητικά την πόρτα της παγκόσμιας οικονομίας, οι επενδυτές φεύγουν από τις μετοχές και στρέφονται σε ασφαλή επενδυτικά καταφύγια, όπως ο χρυσός.
Την ίδια στιγμή οικονομολόγοι και αναλυτές εκτιμούν πως ο Οκτώβριος θα είναι δύσκολος μήνας για τις αγορές.
Και δεν είναι καθόλου τυχαίο που η Fitch αναθεώρησε πτωτικά τις προβλέψεις της για την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ επικαλούμενη, κυρίως, τον εμπορικό πόλεμο μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ.
Ειδικότερα, ο αμερικανικός οίκος μείωση κατά 20 μονάδες βάσης, τις προβλέψεις για το 2019 και το 2020, σε 2,6% και 2,5% αντίστοιχα -από 3,2% το 2018. Μάλιστα, η επίδοση για το 2020, αν επαληθευτεί, είναι η χαμηλότερη από το 2012. Η εκτίμηση για την ανάπτυξης της Κίνας, για το 2020, αναθεωρήθηκε σε 5,7% από 6%, ενώ οι προβλέψεις της Ευρωζώνης μειώθηκαν στο 1,1% από 1,3%. Για τις ΗΠΑ, η ανάπτυξη αναμένεται πλέον σε 1,7% το 2020, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 1,8%.
Στο ζενίθ η μεταβλητότητα
Για «δύσκολο Οκτώβρη στις αγορές» κάνουν λόγο οι διεθνείς επενδυτικοί οίκοι, επισημαίνοντας ο εν εξελίξει εμπορικός πόλεμος, το ενδεχόμενο ενός άτακτου Brexit και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης, δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ που απειλεί τα χρηματιστήρια.
Η Barclays από την πλευρά της υπολογίζει στο 30% τις πιθανότητες ύφεσης στις ΗΠΑ τους επόμενους δώδεκα μήνες.
«Υπάρχει ανησυχία ότι η παρατεταμένη αδυναμία στον τομέα της μεταποίησης μπορεί να διαχυθεί για σε άλλους κλάδους», ανέφερε ο Michael Gapen της Barclays. «Με βάση τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας και κατανοούμε τον τρόπο με τον οποίο η οικονομία τείνει να εξελίσσεται, θα μπορούσαμε να θέσουμε ένα ποσοστό 25 με 30%», είπε για τις πιθανότητες ύφεσης.
Ο Gapen θεωρεί ότι η επόμενη κρίσιμη παρτίδα οικονομικών δεδομένων θα προέρχεται από την αγορά εργασίας.
Πιστεύει ότι θα παρέχει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τη δύναμη των προσωπικών δαπανών, που αντιστοιχούν περίπου στο 70% της οικονομίας.
Και η Citigroup προειδοποιεί ότι η απειλή της ύφεσης είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζουν οι αγορές, ωστόσο εκτιμά πως είναι πολύ νωρίς για να κηρυχθεί το τέλος της 10ετούς bull market. Μάλιστα, οι αναλυτές αναμένουν ότι οι διεθνείς μετοχές θα ενισχυθούν επιπλέον 9% έως το τέλος του 2020.