Ο ΦΠΑ βασικός αρωγός των εσόδων στο επτάμηνο
Σε 1,76 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε το πρωτογενές πλεόνασμα το πρώτο επτάμηνο της χρονιάς, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 803 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 926 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2018.
Όπως προκύπτει από τα τελικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 28.589 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2.133 εκατ. ευρώ ή 8,1% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το 2019 στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2019. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 31.100 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 2.386 εκατ. ευρώ ή 8,3% έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2019 αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
α) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 662 εκατ. ευρώ ή 8,0%, στο οποίο περιλαμβάνεται ΦΠΑ ύψους 271,6 εκατ. ευρώ, που εισπράχθηκε τον μήνα Μάρτιο 2019 και που αφορά στην επέκταση της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών,
β) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 71 εκατ. ευρώ ή 7,0%,
γ) Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 33 εκατ. ευρώ ή 23,5%,
δ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 71 εκατ. ευρώ ή 11,8%, εκ των οποίων ΕΝΦΙΑ κατά 56 εκατ. ευρώ,
ε) Λοιποί φόροι επί παραγωγής κατά 20 εκατ. ευρώ ή 3,4%,
στ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 62 εκατ. ευρώ ή 1,0%,
ζ) Φόροι κεφαλαίου κατά 66 εκατ. ευρώ ή 81,7%,
η) Μεταβιβάσεις κατά 576 εκατ. ευρώ ή 34,3%, στο οποίο περιλαμβάνεται ποσό ύψους 644 εκατ. ευρώ, που εισπράχθηκε τον μήνα Μάιο 2019 από ANFAs, που δεν είχε προβλεφθεί στον Προϋπολογισμό,
θ) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 1.095 εκατ. ευρώ ή 276,9%, στο οποίο περιλαμβάνεται ποσό ύψους 1.119 εκατ. ευρώ, που αφορά στο τίμημα (εκτός ΦΠΑ) της επέκτασης της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών,
ι) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 264 εκατ. ευρώ ή 30,1% (εκ των οποίων επιστροφές δαπανών κατά 196 εκατ. ευρώ).
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 41 εκατ. ευρώ ή 3,5%,
β) ΦΠΑ καπνικών προϊόντων κατά 10 εκατ. ευρώ ή 2,6%,
γ) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 74 εκατ. ευρώ ή 5,7%,
δ) Φόροι με μορφή χαρτοσήμου κατά 28 εκατ. ευρώ ή 14,6%,
ε) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 109 εκατ. ευρώ ή 12,9%, λόγω της παράτασης που δόθηκε στην προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων,
στ) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 132 εκατ. ευρώ ή 17,2%,
ζ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 144 εκατ. ευρώ ή 15,7%.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 2.511 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 253 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2.259 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.147 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 247 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, τον Ιούλιο 2019 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.139 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 192 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5.621 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηναίου στόχου κατά 271 εκατ. ευρώ.
Οι κυριότερες κατηγορίες εσόδων στις οποίες σημειώθηκε αύξηση έναντι του στόχου τον Ιούλιο 2019, είναι οι κάτωθι:
α) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 32 εκατ. ευρώ,
β) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 20 εκατ. ευρώ,
γ) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 22 εκατ. ευρώ,
δ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 22 εκατ. ευρώ,
ε) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 187 εκατ. ευρώ,
στ) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 22 εκατ. ευρώ,
ζ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 130 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα, μειωμένες έναντι του στόχου ήταν τον Ιούλιο 2019 κυρίως οι εξής κατηγορίες εσόδων:
α) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 124 εκατ. ευρώ, λόγω της παράτασης που δόθηκε στην προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων,
β) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 27 εκατ. ευρώ,
γ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 17 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 93 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 25 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Οι επιστροφές εσόδων του Ιουλίου 2019 ανήλθαν σε 483 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 79 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (404 εκατ. ευρώ).
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2019 ανήλθαν στα 30.456 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 627 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (31.083 εκατ. ευρώ). Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης αρνητικής απόκλισης είναι:
α) η μειωμένη δαπάνη τόκων, έναντι του στόχου κατά 189 εκατ. ευρώ,
β) η υποεκτέλεση του ΠΔΕ κατά 163 εκατ. ευρώ και
γ) οι μικρότερες έναντι του στόχου πληρωμές οπλικών συστημάτων κατά 277 εκατ. ευρώ, οι οποίες δεν επηρεάζουν άμεσα το δημοσιονομικό αποτέλεσμα, καθότι σύμφωνα με τη μεθοδολογία ESA, το έλλειμμα επηρεάζεται από τις φυσικές παραλαβές.
Μειωτικά έναντι του στόχου λειτούργησε και η πίστωση ύψους 982 εκατ. ευρώ, που είχε προβλεφθεί προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα πληρωμής, κατά το έτος 2019, των εφάπαξ χρηματικών ποσών του νόμου 4575/2018 σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης των πληρωμών εντός του 2018 (στις πιστώσεις υπό κατανομή). Επισημαίνεται ότι οι πληρωμές που υλοποιήθηκαν έως και τον Ιούλιο του 2019 και αφορούν σε υπουργικές αποφάσεις εκδοθείσες το 2018, ήταν ύψους 326 εκατ. ευρώ (εμφανίζονται στη στήλη της πραγματοποίησης στη γραμμή «Παροχές σε εργαζόμενους»).
Αντίθετα, αυξητικά έναντι του στόχου λειτούργησε η μεταβίβαση στον ΕΦΚΑ 971 εκατ. ευρώ για τη χορήγηση της 13ης σύνταξης.
Στις πιστώσεις υπό κατανομή συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων και οι πιστώσεις του τακτικού αποθεματικού, οι οποίες κατά τη διάρκεια του έτους μεταφέρονται σε άλλες μείζονες κατηγορίες για την πραγματοποίηση των σχετικών πληρωμών.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2019 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 κατά 1.409 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω:
α) των αυξημένων επιχορηγήσεων προς τους ΟΚΑ κατά 1.201 εκατ. ευρώ κυρίως για τη χορήγηση της 13ης σύνταξης και την καταβολή οικογενειακών επιδομάτων τα οποία πλέον εμφανίζονται στις «Μεταβιβάσεις», ενώ το 2018 ήταν στην κατηγορία «Κοινωνικές Παροχές»,
β) των αυξημένων πληρωμών για τόκους κατά 557 εκατ. ευρώ και
γ) των αυξημένων δαπανών ΠΔΕ κατά 588 εκατ. ευρώ.
Με αντίρροπο χαρακτήρα (μειωμένη δαπάνη σε σχέση με πέρυσι) κινήθηκαν οι πληρωμές για καταπτώσεις εγγυήσεων, κατά 826 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, τον Ιούλιο 2019 το σύνολο των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4.320 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 436 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο.