Η Μέρκελ, η επικίνδυνη ψυχραιμία και η ώρα της αλήθειας

Τρίτη, 27 Αυγούστου 2019 14:02

Ψύχραιμη ή επικίνδυνα άκαμπτη; Το ερώτημα αφορά την Άνγκελα Μέρκελ και την στάση που επιδεικνύει για την «πληγωμένη» γερμανική οικονομία. Οι οικονομολόγοι επικρίνουν τη Γερμανίδα καγκελάριο για τον τρόπο που αντιμετωπίζει το εκρηκτικό«κοκτέιλ» που απειλεί τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία.

Τα σημάδια ύφεσης είναι πια ορατά, ενώ το Brexit και ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ – Κίνας αναμένεται να επιδράσουν περαιτέρω αρνητικά στις οικονομικές προοπτικές της χώρας.

Ο γίγαντας με τα πήλινα πόδια

Και τα κακά μαντάτα για το Βερολίνο δεν σταματούν εδώ. Οι γερμανικές τράπεζες παραμένουν γίγαντες με πήλινα πόδια, έτοιμες να γκρεμιστούν στο πρώτο χαοτικό πέταγμα της πεταλούδας. Η Deutsche Bank κατέγραψε για το δεύτερο τρίμηνο του έτους, ζημίες ύψους 3,15 δισ. ευρώ, λόγω του υψηλού κόστους που έχουν οι προσπάθειες αναδιάρθρωσής της.

Τα προβλήματα της μεγαλύτερης γερμανικής τράπεζας κορυφώθηκαν με το πρόστιμο των 7,2 δισ. δολαρίων που της επέβαλαν οι ΗΠΑ το 2017 για τον ρόλο της στην κρίση της αγοράς στεγαστικών δανείων.

Επρόκειτο για ένα μεγάλο πλήγμα που προκάλεσε τη φυγή πελατών της. Η νέα ηγεσία, με τον Ζέβινγκ στο «τιμόνι» από πέρυσι, προσπάθησε να αναζωογονήσει τις προοπτικές της τράπεζας, αλλά τα προβλήματα συνεχίσθηκαν. Τον Απρίλιο, η Deutsche διέκοψε τις συζητήσεις σχεδόν έξι εβδομάδων που είχε για συγχώνευση με την ανταγωνίστριά της Commerzbank.

Στη συνέχεια, ξεκίνησε το σχέδιο «αυστηρών περικοπών» στην επενδυτική τράπεζά της, η οποία προσπαθούσε επί πολλά χρόνια να ανταγωνισθεί ως μεγάλη δύναμη στην Wall Street.

Αλλά και η Commerzbank δεν βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση. Η παραγωγή κερδών είναι ισχνή και η τράπεζα σχεδιάζει κλείσιμο καταστημάτων.

Η χρηματιστηριακή αξία των μετοχών των δύο γερμανικών βρίσκεται στο ναδίρ, με τον τίτλο της Deutsche Bank να κινείται πτωτικά εδώ και αρκετά χρόνια, καθώς τα διαρθρωτικά και ευρύτερα οικονομικά προβλήματά της να επιδεινώνονται από μια σειρά σκανδάλων που σχετίζονται με ξέπλυμα χρήματος.

Η Commerzbank έχει επίσης δει την τιμή της μετοχής της να κάνει βουτιά τους τελευταίους 18 μήνες.

Το «καμπανάκι»

Ο Ronit Ghose, αναλυτής της Citi επεσήμανε πως οι γερμανικές τράπεζες βρίσκονται σε μια μοναδικά επικίνδυνη θέση σε σύγκριση με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές τράπεζες.

Σύμφωνα με το ίδιο, οι ιταλικές τράπεζες είδαν πρόσφατα τις τιμές των μετοχών τους να πλήττονται από ο εσωτερικό πολιτικό χάος, μετά την διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού από τον Ματέο Σαλβίνι, ωστόσο, μιλώντας, από άποψη κερδοφορίας, οι γερμανικές τράπεζες είναι «σε πολύ χειρότερη θέση» απ’ ότι οι αντίστοιχες ιταλικές.

«Οι ιταλικές τράπεζες έχουν ξεκαθαρίσει κάπως τους ισολογισμούς τους, όπως και οι ισπανικές. Οι γερμανικές τον επόμενο χρόνο θα έχουν ROE 2-3%, και φέτος θα είναι ακόμα χειρότερα», υποστήριξε.

Γύρισαν την πλάτη οι επενδυτές

Και μπορεί η Μέρκελ να κρύβει τα προβλήματα του τραπεζικού κλάδου κάτω από το χαλί, ωστόσο δεν έμεινε κρυφό πως οι επενδυτές «γύρισαν» την πλάτη στο γερμανικό ομόλογο με μηδενικό κουπόνι. Το πρώτο 30ετές ομόλογο του κόσμου που προσφέρει ένα μηδενικό κουπόνι προσπάθησε να βρει αγοραστές, αλλά το Βερολίνο δεν κατάφερε να επιτύχει τον στόχο του ύψους 2 δισ. ευρώ (2,2 δισ. δολάρια) με λήξη το 2050, αντλώντας μόνο 824 εκατομμύρια ευρώ.

Οι αποδόσεις των γερμανικών 30ετών ομολόγων έχουν βυθιστεί σε αρνητικό έδαφος. Η όλη καμπύλη αποδόσεων της Γερμανίας είναι τώρα κάτω από το μηδέν – η πρώτη μεγάλη αγορά που παρουσιάζει ένα τέτοιο χαρακτηριστικό – που σημαίνει ότι η κυβέρνηση καταβάλλεται πραγματικά για να δανειστεί μέχρι 30 χρόνια.

Η πώληση έρχεται καθώς η Γερμανία προωθεί τις ρυθμίσεις για πρόσθετες δαπάνες σε περίπτωση που θα που ενταθεί η ύφεση. Ενώ η κυβέρνηση περιορίζεται σε αυστηρούς νόμους για τη διαχείριση δημοσιονομικού ελλείμματος, ο υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς πρότεινε ότι η Γερμανία θα μπορούσε να συγκεντρώσει 50 δισεκατομμύρια ευρώ (55 δισ. δολάρια) σε περίπτωση ύφεσης.

«Είναι τεχνικά μια αποτυχημένη δημοπρασία», δήλωσε ο Jens Peter Sorensen, επικεφαλής αναλυτής της Danske Bank AS.

Σφυρίζει αδιάφορα

Οι παραπάνω αρνητικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανόμενης της συρρίκνωσης του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο, δεν φαίνεται να ανησυχούν την Άνγκελα Μέρκελ, η οποία σφυρίζει αδιάφορα, δηλώνοντας πως στην παρούσα φάση δεν είναι απαραίτητη μια «δέσμη κινήτρων» για την τόνωση της δραστηριότητας της γερμανικής οικονομίας. Η καγκελάριος έκανε λόγο για είσοδο της γερμανικής οικονομίας «σε δύσκολη φάση» και απέδωσε τα προβλήματα στις διεθνείς εμπορικές διενέξεις και στα «πολλά λάθη» της αυτοκινητοβιομηχανίας της Γερμανίας. Ζήτησε με έμφαση συνεχείς επενδύσεις.

Αλλά και ο εκπρόσωπός της Στέφεν Ζάιμπερτ, ξεκαθάρισε πως η Άνγκελα Μέρκελ εμμένει στην αρχή ισοσκελισμένου προϋπολογισμού.

«Έχουμε μια πολιτική που δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση ότι έχουμε ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς τα τελευταία χρόνια και θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε γι’ αυτούς», πρόσθεσε.

Φαίνεται πως η «σιδηρά κυρία» της Ευρώπης, κλείνει επιδεικτικά τα αφτιά της στις… σειρήνες που υποστηρίζουν πως τα δύσκολα για τη γερμανική οικονομία, μόλις τώρα ξεκινούν.

Όπως επισημαίνουν κάποιοι οι οικονομολόγοι η ψυχραιμία ή μάλλον η επικίνδυνη αδιαφορία της καγκελαρίου θυμίζει μέρες 2010, όταν η χρηματοπιστωτική κρίση στην Ευρωζώνη είχε χτυπήσει «κόκκινο».

Και τότε άργησε να δει την πραγματικότητα και καθυστέρησε επικίνδυνα όλη την ευρωζώνη στη λήψη μέτρων στοιχειώδους θωράκισής της. Βεβαίως τώρα τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά, διότι η ύφεση χτυπά την πόρτα του δικού της σπιτιού. Οπότε μπορεί προς ώρας η Μέρκελ να «στρουθοκαμηλίζει», αλλά σύντομα θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη σκληρή πραγματικότητα.