ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

«Ξεθωριάζει» το γερμανικό οικονομικό θαύμα

«Ξεθωριάζει» το γερμανικό οικονομικό θαύμα
(AP Photo/Michael Sohn)

«O βασιλιάς είναι γυμνός»: ο λόγος για την ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης, τη γερμανική. Τα απογοητευτικά μακροοικονομικά στοιχεία αποδεικνύουν πως η ύφεση «χτυπά» απειλητικά την πόρτα της Γερμανίας.

Η οικονομία συρρικνώθηκε στο β’ τρίμηνο όπως έδειξαν τα προκαταρκτικά στοιχεία της ομοσπονδιακής στατιστικής υπηρεσίας της χώρας λόγω της μείωσης των εξαγωγών, της μειωμένης εξωτερικής ζήτησης και των εμπορικών διενέξεων. Συγκεκριμένα το ΑΕΠ της Γερμανίας μειώθηκε κατά 0,1% σε τριμηνιαία βάση, μετά από αύξηση 0,4% που είχε σημειώσει το α’ τρίμηνο του έτους.

Σε ετήσια βάση, το ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο 0,4% από 0,7% τον προηγούμενο τρίμηνο, υψηλότερα από το 0,1% που προέβλεπαν οι αναλυτές. Ασχημα όμως, ήταν τα μαντάτα και από το Ινστιτούτου ZEW, με το δείκτη οικονομικού κλίματος να παραπέμπει σε σημαντική επιδείνωση των προοπτικών της γερμανικής οικονομίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν, ο δείκτης Οικονομικού Κλίματος τον Αύγουστο υποχώρησε στο -44,2, έναντι του -28,5 που προέβλεπαν οι αναλυτές, ενώ ο δείκτης τρεχουσών συνθηκών διαμορφώθηκε στο -13,5 έναντι του -7,0 που ανέμεναν οι αναλυτές.

Αλλά και ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος, όπως σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Ifo επιδεινώθηκε τον Ιούνιο και ανήλθε στις 97,4 μονάδες από 97,9 μονάδες τον Μάιο.

Πάντως, το υπουργείο Οικονομικών αναμένει ασθενέστερους ρυθμούς ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας για το β' τρίμηνο του τρέχοντος έτους, λόγω της κάμψης στον κλάδο των υπηρεσιών και της αδύναμης εικόνας που παρουσιάζει η γερμανική βιομηχανία.

Οι αναλυτές προειδοποιούν πως οι οικονομικές συνθήκες για την γερμανική οικονομία θα επιδεινωθούν, λόγω των επιπτώσεων από τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ – Ε.Ε.

Ήδη η αυτοκινητοβιομηχανία, ένας από τους ισχυρότερους κλάδους στη Γερμανίας βρίσκεται σε συρρίκνωση, καθώς οι κύριοι εξαγωγικοί προορισμοί της χώρας είναι σήμερα οι ΗΠΑ και η Κίνα, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 15% της συνολικής εξερχόμενης γερμανικής εμπορικής δραστηριότητας.

Στο επίκεντρο της εμπορικής αντιπαράθεσης του Ντόναλντ Τραμπ με την Ε.Ε. είναι ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας.

Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αφήσει να εννοηθεί ότι οι ΗΠΑ σύντομα θα επιβάλουν δασμούς 20% στις εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η επίθεση της Ουάσιγκτον έχει ως στόχο τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, οι οποίες εξήγαν πέρσι 1,35 εκατ. οχήματα στις ΗΠΑ.

Το νέο «κεφάλαιο» που ανοίγουν οι ΗΠΑ στον εμπορικό πόλεμο με την Ε.Ε. θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα του παγκόσμιου κλάδου των αυτοκινητοβιομηχανιών.

Η επιβολή δασμών στα εισαγόμενα αυτοκίνητα από την Ε.Ε. δεν θα έχει αρνητικές επιπτώσεις μόνον στις αυτοκινητοβιομηχανίες αλλά και στις εταιρείες παραγωγής εξαρτημάτων, στις αντιπροσωπείες και στις εταιρείες μεταφορών.

Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s επισημαίνει ότι είναι πιθανόν να αυξηθούν οι τιμές, πλήττοντας τις πωλήσεις, ή να απορροφήσουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες τους νέους δασμούς, με αρνητικές επιπτώσεις στην κερδοφορία τους.

Ο προστατευτισμός, ο εμπορικός πόλεμος, η διαταραχή στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες, οι απειλές Τραμπ και ο ευάλωτος τραπεζικός κλάδος διαμορφώνουν ένα ζοφερό μέλλον για την οικονομία της Γερμανίας.

Και είναι η πρώτη φορά που «μπάζει νερά» το γερμανικό οικονομικό θαύμα. Αναλυτές και οικονομολόγοι υποστηρίζουν πως η Άνγκελα Μέρκελ, έπεσε μέσα στην παγίδα που ίδια έφτιαξε, προκειμένου να είναι ο απόλυτος κυρίαρχος στην Ευρώπη.

Ειδικότερα επέβαλε το μοντέλο της σκληρής δημοσιονομικής πειθαρχίας στα κράτη – μέλη, στραγγαλίζοντας λαούς και οικονομίες. Δεν είχε σκεφτεί, όμως, πως δεν θα μπορούσε για πάντα να είναι προς όφελός της αυτό.

Η οικονομική κρίση που έπληξε τον ευρωπαϊκό Νότο, μπορεί καταρχήν να ωφέλησε τη Γερμανία και να έβγαλε πολλά δισεκατομμύρια, ωστόσο το γεγονός πως οι Νότιοι έπαψαν να καταναλώνουν, στοίχησε στο Βερολίνο από πλευράς εξαγωγών.

Η «Σιδηρά Κυρία» της Γερμανίας, αμφισβητείται ακόμα και εντός Γερμανίας.

Η Άλις Βάιντελ του AfD, μιλώντας στην Bundestag τόνισε πως «από οικονομική άποψη, η Ευρώπη των 27 έχει συρρικνωθεί στην Ευρώπη των 9 μελών».

Κατηγόρησε την καγκελάριο ότι αρνείται να δει την πραγματικότητα, καθώς και για αναιτιολόγητη σύμπραξη με την γαλλική λογική περί εμπορίου.

Μάλιστα, απουσία του Ηνωμένου Βασιλείου εν όψει Brexit, θα είναι δυσκολότερο για την Γερμανία να βρει συμμάχους εντός του Ευρωκοινοβουλίου, και, όπως πιστεύει η Βάιντελ, «θα είναι ευκολότερο στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου να έχουν πρόσβαση στα κοινοτικά κονδύλια».

Ο καθηγητής Πολ Κρούγκμαν θεωρεί πως αυτό που τρομάζει περισσότερο την Γερμανία είναι η απώλεια του ελέγχου, η οποία κρυβόταν στους μηχανισμούς
σταθεροποίησης.

Η τοποθέτηση της Γαλλίδας Κριστίν Λαγκάρντ στο «τιμόνι» της ΕΚΤ, αποτελεί νίκη του Εμανουέλ Μακρόν έναντι της Άνγκελα Μέρκελ και κατ’ επέκταση αποδυνάμωση της Γερμανίας.

Ουσιαστικά ο Γάλλος πρόεδρος εισάγει την ιδέα της για μια στενότερη κεντρική ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, κάτι το οποίο ήδη προκαλεί δυσαρέσκεια, όχι μόνο στη Γερμανία και δορυφόρους της αλλά και στα κράτη της ανατολικής Ευρώπης.

Και ακριβώς εντοπίζεται ο πυρήνας της ευρωπαϊκής κρίσης. Ότι ενώ έχει πλέον καταστεί σαφές πως στην Ευρωζώνη πρέπει να εφαρμοστεί άλλη «συνταγή», με χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων, ενίσχυση της ανάπτυξης και μεταρρυθμίσεις στο τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα ώστε το ευρώ να επιβιώσει, οι ευρωπαίοι ηγέτες εξακολουθούν να διαφωνούν και να εξυπηρετούν ο καθένας τα δικά του οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα.

Μόνο η εμφάνιση της επερχόμενης ύφεσης στην Ευρώπη και η συναφής κρίση δημόσιου χρέους μπορεί να αποδειχθούν επαρκείς λόγοι για να κλονιστούν οι Βρυξέλλες και να επικεντρωθούν στο πώς θα πρέπει να γίνει η διαχείριση της επόμενης κρίσης, για να επιβιώσει η Ε.Ε.

Για άλλη μια φορά η σκυτάλη περνά στους πολιτικούς. Και το ζητούμενο είναι αν η ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ σταθεί αυτή τη φορά στο ύψος των περιστάσεων.