Συνέντευξη του αντιπροέδρου του Ελληνο - Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, Νίκου Μπακατσέλου

Η κυβέρνηση μιλάει για ανάκαμψη της οικονομίας. Ποια η γνώμη σας;

Το τέλος των προγραμμάτων Προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας και η δημοσιονομική εξισορρόπηση δημιουργούν ένα παράθυρο ευκαιρίας για την επιστροφή στην ανάπτυξη και την κανονικότητα.

Πέρα όμως από την εκπεφρασμένη βούληση της κυβέρνησης απαιτούνται και οι κατάλληλες πρωτοβουλίες ώστε το οικονομικό περιβάλλον να γίνει φιλικό για την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις.

Η αδυναμία μας να καταρτίσουμε ένα συνεκτικό και μελετημένο Αναπτυξιακό Σχέδιο, που θα εισάγει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας, μας καταδικάζει σε χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που αδυνατούν να βγάλουν την οικονομία από το τέλμα που οδηγήθηκε στα χρόνια της κρίσης.

Ακούμε συχνά για το μεγάλο ενδιαφέρον Αμερικανών επενδυτών για την Ελλάδα, στη πράξη ωστόσο αυτό περιορίζεται σε μεμονωμένες περιπτώσεις. Πού το αποδίδετε και τι χρειάζεται για να αλλάξει η εικόνα αυτή;

Διαπιστώνουμε σήμερα εκτεταμένο ενδιαφέρον από αμερικανικές εταιρείες για επενδύσεις στην Ελλάδα σε διάφορους τομείς και κυρίως στον τουρισμό, στο real estate, στα logistics, στην παροχή υπηρεσιών ακόμη και στη βιομηχανία και βεβαίως υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον και σημαντικές τοποθετήσεις μέσω της χρηματαγοράς.

Το θέμα παραμένει ότι παρά τη μεγάλη παρουσία επενδυτών και την συνεχή αναζήτηση ευκαιριών ένα μικρό μόνο μέρος του ενδιαφέροντος υλοποιείται. Η Ελλάδα έχει ανάγκη μεγάλων άμεσων επενδύσεων και αυτό θα γίνει δυνατόν μόνο μέσω της ενίσχυσης της αξιοπιστίας μας και της βελτίωσης της ανταγωνιστικής θέσης της χώρας μέσω των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Το Ελληνο-Αμερικανικό Επιμελητήριο έχει επανειλημμένως τοποθετηθεί σχετικά τα πρωτογενή πλεονάσματα και για την υπερφορολόγηση. Ποια είναι η άποψη σας;

Η επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων που στηρίζονται στην υψηλή φορολόγηση δεν είναι διατηρήσιμη πολιτική και σίγουρα δεν είναι παράγοντας ανάπτυξης. Πέρα από την έκφραση πολιτικής βούλησης η δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης στην οικονομία απαιτεί αφύπνιση της κρατικής μηχανής, συγκρότηση ενός συνεκτικού Αναπτυξιακού Σχεδίου και συνέχιση του μεταρρυθμιστικού έργου και οπωσδήποτε όχι την ανατροπή του.

Επομένως χρειάζεται άμεσα να επαναπροσδιοριστεί το μείγμα πολιτικών ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες ανάπτυξης της οικονομίας που θα φέρουν και δημιουργία πλούτου και νέων θέσεων εργασίας.

Ποια θεωρείτε ότι είναι η μεταμνημονιακή θέση της ελληνικής οικονομίας;

Θα χαρακτήριζα την ως τώρα μεταμνημονιακή κατάσταση της οικονομίας ως στάσιμη. Κάνουμε μικρά και άτολμα βήματα, συχνά προς τα πίσω, όταν απαιτούνται άλματα στην κατεύθυνση της ανάπτυξης.

Εγκαίρως μεν έγινε κατανοητό ότι χρειαζόμαστε αλλαγή παραγωγικού και αναπτυξιακού μοντέλου, με έμφαση στην εφαρμογή καινοτόμων και νέων τεχνολογιών, αρχών εταιρικής διακυβέρνησης και επιχειρηματικής ηθικής και με ενίσχυση της εξωστρέφειας αλλά οι αντικρουόμενες απόψεις, οι αντιστάσεις των διαφόρων συμφερόντων και η αναποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης όπως και η έλλειψη ισχυρής πολιτικής βούλησης δεν επέτρεψαν την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς και παραγωγικότητας που θα μας έβγαζαν από την κρίση.

Βιώσαμε μια προεκλογική παροχολογία στις αυτοδιοικητικές εκλογές και τις ευρωεκλογές. Ενόψει και των εκλογών σας προβληματίζει;

Το σίγουρο είναι ότι λεφτά δεν υπάρχουν. Πουθενά, διότι αυτά που καταφέρνει να συγκεντρώσει το κράτος από την φορολογία εξαντλούν τα αποθέματα επιχειρήσεων και πολιτών, μιας και δεν υπάρχει ακόμη δημιουργία νέου πλούτου.

Η εξέλιξη των τραπεζικών διαθεσίμων νοικοκυριών και επιχειρήσεων και η συσσώρευση χρεών στην εφορία είναι αδιάψευστος μάρτυρας της αδιέξοδης σημερινής κατάστασης.

Αυτό που με φοβίζει είναι ότι επαναπαυόμαστε στη προοπτική της αυτονόητης ανάπτυξης απλώς και μόνο επειδή ‘βγήκαμε’ από τα Μνημόνια.

Η έξοδος από τα Μνημόνια δεν εξασφαλίζει και μια επιτυχημένη μεταμνημονιακή πορεία. Η δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης στην οικονομία απαιτεί νέο μείγμα πολιτικής, συγκρότηση ενός συνεκτικού Αναπτυξιακού Σχεδίου και συνέχιση του μεταρρυθμιστικού έργου που θα δημιουργήσει ένα περιβάλλον φιλικό στην επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις.

Τι είναι αυτό που κληροδοτεί η παρούσα κυβέρνηση στην επόμενη; Πόσο δύσκολο θα είναι το έργο της;

Οι κυβερνήσεις μας ως τώρα αναλώθηκαν στην επίτευξη της δημοσιονομικής εξισορρόπησης στηριζόμενες στην αύξηση των φόρων, των ασφαλιστικών εισφορών και τον περιορισμό των κρατικών δαπανών. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό. Ο στόχος των πρωτογενών αποτελεσμάτων επετεύχθη, αλλά ο ασθενής, η πραγματική οικονομία και οι πολίτες βρίσκονται στα όρια των αντοχών τους.

Χρειαζόμαστε μια διαφορετική προσέγγιση στον τρόπο που σχεδιάζουμε το μέλλον της οικονομίας και της κοινωνίας και αυτό, έχει πια γίνει φανερό, ότι δεν μπορεί παρά να στηρίζεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία.

Το κράτος, ούτε στο παρελθόν και πολύ περισσότερο ούτε σήμερα μπορεί να οδηγήσει την οικονομία στο δρόμο της ανάπτυξης και της ευημερίας. Αυτή η απαραίτητη αλλαγή νοοτροπίας είναι το σημαντικότερο έργο της επόμενης κυβέρνησης, απαλλαγμένης από το βάρος των μνημονιακών υποχρεώσεων, να δημιουργήσει την κοινωνική συνοχή και συναίνεση ώστε να προχωρήσουν οι αλλαγές που θα κάνουν την οικονομία μας ανταγωνιστική και ικανή να αναπτυχθεί και να ευημερήσει προς όφελος του κράτους, των επιχειρήσεων και της κοινωνίας.

Νίκος Μπακατσέλος