Νέος ποινικός κώδικας: Ερωτήματα για τις διατάξεις περί ξεπλύματος «μαύρου χρήματος»

Σύμφωνα με έγκριτους νομικούς, με τον «νόμο Καλόγηρου» - όπως ονομάζεται ήδη από αυτούς ο αμφιλεγόμενος νέος Ποινικός Κώδικας - η Ελλάδα θα καταστεί μια από τις ελάχιστες χώρες διεθνώς που η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες δεν θα θεωρείται κακούργημα, αλλά πλημμέλημα.

Σύμφωνα με τη «λογική» του νόμου, εάν τελεστεί μία φορά ξέπλυμα τότε θεωρείται πλημμέλημα και η προβλεπόμενη ποινή είναι τρία έτη φυλάκιση και χρηματική ποινή. Στις περιπτώσεις δε που η πράξη τελείται κατ΄ εξακολούθηση προβλέπεται κάθειρξη έως 15 έτη. Σήμερα το αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, αντιμετωπίζεται ως κακούργημα και τιμωρείται με φυλάκιση έως δέκα χρόνια, ενώ όταν η πράξη τελείται κατ΄ εξακολούθηση προβλέπεται κάθειρξη έως 20 έτη.

Αλλά και για τις υποθέσεις διαφθοράς και της απιστίας που είναι συναφείς με το ξέπλυμα χρήματος προβλέπεται μια αμφιλεγόμενη διάκριση. Όταν τα κακουργήματα στρέφονται κατά του νομικού προσώπου του Ελληνικού Δημοσίου ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ή οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης, προβλέπεται βαρύτερη ποινή, από όταν το έγκλημα το έχει διαπράξει στέλεχος ΔΕΚΟ ή τράπεζας, ακόμη και εάν οι φορείς αυτοί επιχορηγούνται με κρατικό χρήμα. Δηλαδή όταν το ξέπλυμα τελείται από τραπεζικό στέλεχος και δια μέσου του τραπεζικού συστήματος δεν θα προβλέπεται ποινή κάθειρξης μεγαλύτερη των δέκα ετών!

Με τις ανωτέρω παρεμβάσεις η Ελλάδα αποκτά ένα από τα πλέον επιεική νομοθετικά πλαίσια ως προ την αντιμετώπιση της «ομπρέλας» των αδικημάτων που συνθέτουν την νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και αυτό γίνεται την ίδια στιγμή που η ΕΕ σκληραίνει τους κανόνες για το ξέπλυμα χρήματος-εν μέσω μεγάλων σκανδάλων πανευρωπαϊκά.

Στη βάση αυτή, τις τελευταίες ημέρες τελεί υπό διερεύνηση το κατά πόσον οι αλλαγές που επιφέρει στον Ποινικό Κώδικα η κυβέρνηση – χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της αξιωματικής αντιπολίτευσης – θα επηρεάσουν την διεθνή αξιολόγηση της Ελλάδος στο πεδίο της πρόληψης και της καταστολής της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, από την Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης.

Υπενθυμίζεται πως πολυπληθής ελληνική αποστολή θα μεταβεί στις 14 Ιουνίου στο Ορλάντο των ΗΠΑ για την αξιολόγηση της χώρας μας από μεικτό κλιμάκιο της FATF. Η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί στις 21 Ιουνίου και από αυτή θα κριθεί το εάν η Ελλάδα θα παραμείνει στην πρώτη κατηγορία των χωρών ως προς την πρόληψη και την καταστολή του ξεπλύματος χρήματος. Δεδομένου ότι ο νέος Ποινικός Κώδικας καθιστά ισχνότερη την ποινική αποτροπή, αλλά και περιορίζει τις εισαγγελικές αρμοδιότητες, αυτό μπορεί να επιμετρήσει αρνητικά.

Η Γενική Γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών, Έλενα Παπαδοπούλου, θα έχει μια πρώτη ευκαιρία να διαπιστώσει τον αντίκτυπο των νέων διατάξεων στη διεθνή εικόνα της χώρας μας. Η κ. Παπαδοπούλου θα βρεθεί στις Βρυξέλλες αύριο, Τετάρτη, προκειμένου να συμμετάσχει σε ειδική συνάντηση κατά την οποία θα συζητηθούν θέματα σχετικά με την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και τη χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Η ίδια θα παραμείνει έως την Παρασκευή στη βελγική πρωτεύουσα, καθώς θα έχει διαβουλεύσεις και για την προετοιμασία της προαναφερόμενης ολομέλειας της FATF που λάβει χώρα στο Ορλάντο των ΗΠΑ, στην οποία θα ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης της Ελλάδος.