ΔΝΤ: «Αχίλλειος πτέρνα» ο αναβαλλόμενος φόρος για τις ελληνικές τράπεζες
Το υψηλό επίπεδο των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων που έχουν αναγνωρίσει ως κεφάλαια οι ελληνικές τράπεζες, αποτελεί για τα στελέχη του ΔΝΤ το μεγαλύτερο πρόβλημα για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Στελέχη του Τμήματος Χρηματοπιστωτικών Θεμάτων του ΔΝΤ που μίλησαν στο CNN Greece στο περιθώριο της παρουσίασης της έκθεσης του Ταμείου για την Παγκόσμια Χρηματοοικονομική Σταθερότητα (Global Financial Stability Report) ανέφεραν πως η Ελλάδα δεν έχει ξεπεράσει ακόμη τις σοβαρές κληρονομιές της κρίσης κάτι που όπως ανάφεραν είναι εμφανές κυρίως στο τραπεζικό σύστημα.
Καλούμενα να διευκρινίσουν το τι ακριβώς εννοούν τόνισαν πως το ζήτημα των «κόκκινων» δανείων δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ριζικά διότι οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν επαρκή και ποιοτικά κεφάλαια για να απορροφήσουν τις απώλειες από τις μαζικές διαγραφές μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Στη βάση αυτή ανέφεραν πως οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις που έχουν αναγνωρίσει ως κεφάλαια οι ελληνικές τράπεζες είναι η «Αχίλλειος πτέρνα» τους (Achilles' heel). Αφενός δεν τους επιτρέπει να απορροφήσουν ζημιές, αφετέρου δεν τους επιτρέπει να προσελκύσουν επενδυτές και νέα κεφάλαια. Κυρίως τα στελέχη του ΔΝΤ εστιάζουν στο γεγονός πως το σχήμα του αναβαλλόμενου φόρου αποτελεί μια εν δυνάμει δημοσιονομική βόμβα.
Γιατί το υποστηρίζουν αυτό; Για να απολαμβάνουν τα θετικά του αναβαλλόμενου οι τράπεζες θα πρέπει υποχρεωτικά να εμφανίζουν κέρδη σε επίπεδο μητρικής, ώστε να αποσβένουν τον αναβαλλόμενο. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή καταγράψουν ζημιά, το Δημόσιο θα πρέπει να καλύψει την τρύπα που θα δημιουργηθεί.
Στην περίπτωση που οι τράπεζες εμφανίσουν ζημιές το Δημόσιο θα πρέπει να καταβάλλει μέρος της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης που δεν θα αποσβεσθεί, προχωρώντας σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και σε εξάσκηση των δικαιωμάτων μετατροπής (conversion rights). Η δημοσιονομική επιβάρυνση από μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν άμεση και θα αποτυπωνόταν απευθείας σε έλλειμμα και χρέος. Παράλληλα, οι υφιστάμενοι μέτοχοι των τραπεζών θα έβλεπαν τις συμμετοχές τους να εξαϋλώνονται από την αύξηση της συμμετοχής του Δημοσίου.
Στην ερώτηση πώς φθάσαμε σε μια τέτοια κατάσταση, τα στελέχη του ΔΝΤ επιβεβαίωσαν πως το σχήμα του αναβαλλόμενου φόρου που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα ήταν μια «διευκόλυνση» προς τους παλαιούς μετόχους των τραπεζών, η οποία αποσκοπούσε στο να διατηρήσουν αμετάβλητες τις συμμετοχές τους με την ελάχιστη δυνατή εισφορά σε νέα κεφάλαια. Ωστόσο, το σχήμα αυτό μετέφερε δια της πλαγίας οδού το βάρος της στήριξης των τραπεζών στους φορολογουμένους.