Προειδοποιήσεις από την ΤτΕ για «ψηφιακή περιθωριοποίηση» της Ελλάδος

Στην έκθεση επισημαίνεται πως ο ρυθμός ψηφιοποίησης της Ελλάδος, όπως μετρείται από το Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (Digital Economy and Society Index – DESI), παρέμεινε αργός μεταξύ 2015 - 2018 σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με αποτέλεσμα το 2018 η Ελλάδα να κατέχει (μαζί με τη Ρουμανία) την τελευταία θέση μεταξύ των χωρών-ουραγών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 2015 η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα στην ΕΕ-28 που κατέγραψε αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής όσον αφορά την προστιθέμενη αξία του τομέα των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνίας, την απασχόληση, τον αριθμό των ερευνητών, επιστημόνων και ειδικών που απασχολούνται στον τομέα αυτόν, καθώς και την επιχειρηματική και δημόσια δαπάνη για R&D.

Παράλληλα, σύμφωνα με τον Πίνακα Ψηφιακού Μετασχηματισμού, η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο όσον αφορά τις νεοφυείς επιχειρήσεις στον τομέα των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνίας.

Με βάση το Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας που συνδυάζει ποσοτικά στοιχεία και ποιοτικές πληροφορίες σε πέντε τομείς, η Ελλάδα για το 2018 συγκαταλέγεται προτελευταία στην ΕΕ-28. Σε όλους σχεδόν τους τομείς υστερεί σημαντικά σε σχέση με το μέσο όρο των χωρών της ομάδας των 9 με τις χειρότερες επιδόσεις.

Αναλυτικότερα:

1. κατατάσσεται 3η από το τέλος στις ψηφιακές επιδόσεις του ανθρώπινου δυναμικού της, αφού 7 στους 10 πολίτες ηλικίας 16-74 ετών είναι τακτικοί χρήστες του διαδικτύου (ευρωπαϊκός μέσος όρος: σχεδόν 9 στους 10), ενώ περισσότεροι από 3 στους 10 δεν έχουν χρησιμοποιήσει το διαδίκτυο. 10
2. Αν και οι ελληνικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν εκτενώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα παραμένουν τα ποσοστά χρήσης “υπολογιστικού νέφους” (cloud computing) και ηλεκτρονικής τιμολόγησης καθώς και ο κύκλος εργασιών ηλεκτρονικού εμπορίου.
3. H επίδοση της χώρας στον τομέα των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών παραμένει εξαιρετικά χαμηλή,
4. όπως χαμηλή παραμένει και η επίδοση του Δείκτη Ψηφιακής Ωριμότητας (Accenture Digital Density Index), που μετρά την ευρεία και σε βάθος υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών από την αγορά, τις επιχειρήσεις, τους παραγωγικούς συντελεστές και την κοινωνία.

Οι επιδόσεις των δύο τελευταίων δεικτών είναι ιδιαίτερα κρίσιμες: η ψηφιακή καθυστέρηση της δημόσιας διοίκησης αποθαρρύνει τις ιδιωτικές επενδύσεις, ενώ ταυτόχρονα ο χαμηλός ψηφιακός αλφαβητισμός συνεπάγεται αδυναμία υποστήριξης της ψηφιακής στρατηγικής των επιχειρήσεων.

Δεδομένων των πολύ χαμηλών επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας η κετρική τράπεζα αναφέρει πως είναι άκρως σημαντικό να αποτραπεί ο κίνδυνος ψηφιακής περιθωριοποίησης της Ελλάδος και μάλιστα στη συγκεκριμένη μακροοικονομική συγκυρία.

Παρότι η Ελλάδα διαθέτει ικανοποιητικό αριθμό πτυχιούχων θετικών επιστημών, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών, το ποσοστό των ατόμων με ψηφιακές δεξιότητες είναι αρκετά μικρότερο από το αντίστοιχο της ΕΕ-28 (22% στην Ελλάδα, έναντι 31% στην ΕΕ-28 για το 2017).

Περαιτέρω, στην παγκόσμια κατάταξη του Δείκτη Ανταγωνιστικότητας Ταλέντων 2019 (Global Talent Competitiveness Index – GTCI), η χώρα κατέχει την 44η θέση σε σύνολο 125 χωρών.

Αναλυτικότερα, αν και κατέχει τη 2η θέση στο ποσοστό εισαγωγής μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, κατατάσσεται 99η στην αντιστοίχιση του εκπαιδευτικού συστήματος με την οικονομία, 77η στη διά βίου μάθηση και 48η στην αντιστοίχιση δεξιοτήτων με την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Οι χαμηλές αυτές επιδόσεις υποδηλώνουν ότι το εκπαιδευτικό σύστημα, αν και δημιουργεί μια μεγάλη δεξαμενή υψηλά καταρτισμένων ανθρώπων, αδυνατεί να τους εφοδιάσει με εκείνες τις δεξιότητες που είναι αναγκαίες στο νέο ψηφιακό κόσμο.

Σαφή ένδειξη εξάλλου της ανάγκης προσαρμογής του εκπαιδευτικού συστήματος στις απαιτήσεις που αναδεικνύονται διαρκώς κατά τη διαδικασία του ψηφιακού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας παρέχει ο Ευρωπαϊκός Δείκτης Δεξιοτήτων (European Skills Index – ESI), σύμφωνα με τον οποίο η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση στην ΕΕ-28 όσον αφορά την αντιστοίχιση μεταξύ υφιστάμενων δεξιοτήτων και εκείνων που ζητούνται στην αγορά εργασίας.