Οδηγός επιβίωσης: 10 ερωτήσεις – απαντήσεις για το κτηματολόγιο

Όπως γράφει η εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων καταφτάνουν στα Γραφεία Κτηματογράφησης χωρίς να έχουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά και έχοντας πολλές ερωτήσεις επί της διαδικασίας που πρέπει να ακολουθήσουν.

Και παρότι δεκάδες πολίτες φτάνουν καθημερινά στο Κεντρικό Γραφείο Κτηματογράφησης στην Αθήνα, στο τέλος της ημέρας η αίτηση δεν ολοκληρώνεται για όλους.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Κτηματολογίου, από τα συνολικά 12.608.580 δικαιώματα που περιλαμβάνονται στις 24 τρέχουσες συμβάσεις, έχουν συλλεγεί μόλις 703.956 δηλώσεις, εκ των οποίων το 13,2% ολοκληρώθηκε ηλεκτρονικά.

Πρωτιά, όπως προκύπτει από τα ίδια στοιχεία, έχει η Θεσσαλονίκη που μετρά 61.975 δικαιώματα, με δεύτερες να είναι η Θάσος και η Ροδόπη με 58.312, ενώ ακολουθούν Πρέβεζα, Αρτα και Λευκάδα με 55.258 δικαιώματα. Από την άλλη πλευρά, τελευταία στη συμμετοχή είναι η Μαγνησία και οι Σποράδες που έχουν συλλεχθεί 479 δικαιώματα.

Τα ολυμπιακά ακίνητα του Γαλατσίου επισκέφτηκαν 8.000 άτομα την πρώτη εβδομάδα λειτουργίας των γραφείων, ωστόσο δηλώθηκαν 7.834 δικαιώματα και εξυπηρετήθηκαν 4.200 άτομα -κάτι που προβληματίζει τη διοίκηση.

Η συλλογή δηλώσεων «τρέχει» από τον Νοέμβριο για το 63% της χώρας ενώ το επόμενο διάστημα αναμένεται να γίνει η προσάρτηση για την Αθήνα. Αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι από 540.000 ιδιοκτήτες θα κληθούν να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία κτηματογράφησης που είχαν δηλώσει κατά την πρώτη εγγραφή του 2008, στο διάστημα μεταξύ της 22 Απριλίου και 22 Ιουνίου.

Ερωτήσεις – απαντήσεις

1) Δεν έχω τίτλους ιδιοκτησίας γιατί το χωράφι το έδωσε ο παππούς στον πατέρα μου και εκείνος σε εμένα, «διά λόγου». Τι κάνω;

Σε αυτή την περίπτωση το δηλώνετε κανονικά στο Κτηματολόγιο και θα πρέπει καταθέσετε κάποιο αποδεικτικό στοιχείο όπως για παράδειγμα: δικαστική απόφαση (εφόσον υπάρχει) ή έγγραφα από το συνδυασμό των οποίων θα αποδεικνύεται η 20ετής νομή και κατοχή του ακινήτου (π.χ. λογαριασμοί ΔΕΗ, ΟΤΕ κ.λπ., μισθωτήρια, αποδεικτικά επιδότησης, πράξη αναγνώρισης ορίων κ.λπ.).

2) Πώς δηλώνω το ακίνητο από κληρονομιά;

Κάθε κληρονόμος δηλώνει το μερίδιό του (ποσοστό δικαιώματος επί τοις εκατό ή σε κλάσμα) στο ακίνητο που έχει κληρονομήσει ακόμα και αν δεν έχει γίνει αποδοχή. Συγκεκριμένα υποβάλλονται:

1) Κληρονομιά με διαθήκη:

α) ο τίτλος του κληρονομούμενου (εφόσον υπάρχει),
β) ληξιαρχική πράξη θανάτου,
γ) αντίγραφο της δημοσιευμένης διαθήκης,
δ) πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως άλλης διαθήκης και
ε) πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς.
2) Κληρονομιά χωρίς διαθήκη:
α) ο τίτλος του κληρονομούμενου (εφόσον υπάρχει),
β) ληξιαρχική πράξη θανάτου,
γ) πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών,
δ) πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης και
ε) πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς.

3) Εχω πολλά χωράφια και δεν μπορώ να πληρώσω τόσα χρήματα για τα τοπογραφικά. Τι μπορώ να κάνω;

Αν και η σύνταξη σύγχρονου τοπογραφικού είναι το καλύτερο μέσο, για να υποδείξετε την ιδιοκτησία σας και να προστατευθείτε από κάθε αμφισβήτηση ορίων, εάν δεν είναι εφικτή η προσκόμισή του, μπορείτε κατά προσέγγιση να εντοπίσετε το ακίνητό σας:

α) Μέσω της «Υπηρεσίας Θέασης Ορθοφωτογραφιών» από τον ιστότοπο www.ktimatologio.gr.
β) Να καταθέσει τις συντεταγμένες του ΟΣΔΕ.
γ) Να δώσετε τις συντεταγμένες που μετρήσατε ακόμα και μόνος σας, μέσω ενός GPS χειρός ή μέσω της εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα που παρέχει δωρεάν το Κτηματολόγιο.

4) Αν πάω με τα δικαιολογητικά στο γραφείο Κτηματογράφησης, θα μου συμπληρώσουν την αίτηση/δήλωση;

Οι υπάλληλοι στο Γραφείο Κτηματογράφησης θα σας δώσουν οδηγίες για να συμπληρώσετε την αίτηση, δεν έχουν όμως την ευθύνη για τη συμπλήρωσή της, καθώς αφορά τη δική σας ακίνητη περιουσία και εκτός αυτού θα ήταν πολύ χρονοβόρο. Το Γραφείο Κτηματογράφησης παραλαμβάνει τη συμπληρωμένη δήλωση και τα απαραίτητα δικαιολογητικά και στη συνέχεια τα ελέγχει και υπολογίζει το παράβολο που θα πληρωθεί.

5) Εχω ένα αυθαίρετο αλλά δεν το έχω νομιμοποιήσει ακόμα. Δηλώνονται και τα αυθαίρετα;

Στο Κτηματολόγιο δηλώνουμε ό,τι είναι νόμιμο. Βεβαίως, αν κάποιος θέλει να το δηλώσει, μπορεί να το κάνει, αλλά το Κτηματολόγιο δεν νομιμοποιεί κτίσματα. Απλώς τα καταγράφει.

6) Εχω την επικαρπία σε ένα σπίτι. Γιατί να υποβάλω δήλωση και να πληρώσω αφού το σπίτι δηλώνεται από το παιδί μου, που έχει την ψιλή κυριότητα;

Η δήλωση αφορά δικαίωμα και όχι ακίνητο. Αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση που ένα ακίνητο ανήκει σε παραπάνω από ένα άτομο, πρέπει όλοι όσοι έχουν δικαίωμα σε αυτό να το δηλώσουν στο Κτηματολόγιο (π.χ. αυτός που έχει την ψιλή κυριότητα και αυτός που έχει την επικαρπία του ακινήτου).

7) Τι γίνεται όταν υπάρχει συγκυριότητα;

Οταν το ακίνητο ανήκει σε δύο ή περισσότερα άτομα, τότε ο κάθε συγκύριος δηλώνει το ποσοστό που του ανήκει (π.χ. αγροτεμάχιο που ανήκει σε δύο συζύγους από 50%, δηλώνεται ξεχωριστά από καθέναν για το 50% που του ανήκει).

8) Ποιος κάνει δήλωση όταν υπάρχει δουλεία;

Σε περίπτωση δουλείας (π.χ. διόδου από ιδιωτικό δρόμο, άντλησης νερού, θέασης) υποβάλλουν ξεχωριστή δήλωση στο Κτηματολόγιο και οι δύο συμβαλλόμενοι. Δηλαδή και ο δικαιούχος της δουλείας και ο κύριος του βεβαρημένου με τη δουλεία ακινήτου (το λεγόμενο δουλεύον ακίνητο).

9) Συνένωσα δύο χωράφια που αγόρασα και τώρα έχω ένα ενιαίο. Το δηλώνω ως ένα χωράφι;

Σε αυτή την περίπτωση θα το δηλώσετε ως ένα δικαίωμα μόνον στην περίπτωση που η συνένωση προκύπτει από πράξη (π.χ. συμβολαιογραφική), η οποία έχει μεταγραφεί στο Υποθηκοφυλακείο.

10) Οσοι είχαμε δηλώσει τα σπίτια μας πριν από δέκα χρόνια π.χ. στην Αθήνα θα τα ξαναδηλώσουμε και θα ξαναπληρώσουμε;

Οχι. Αυτή τη στιγμή η συλλογή δηλώσεων εξελίσσεται σε όλη τη χώρα για τις περιοχές που δεν είχαν κτηματογραφηθεί. Οσοι έχετε δηλώσει στο Κτηματολόγιο σε παλαιότερο χρόνο, δεν θα ξαναδηλώσετε και δεν θα ξαναπληρώσετε. Ειδικά για το Δήμο της Αθήνας, σε ένα μήνα, θα ξεκινήσει η δίμηνη διαδικασία της προανάρτησης, δηλαδή της επιβεβαίωσης της ορθότητας των στοιχείων και της ενδεχόμενης διόρθωσης αυτών.