Αναζητείται συμφωνία για την προστασία της πρώτης κατοικίας

Το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, το οποίο η κυβέρνηση είχε προαναγγείλει πως θα καταθέσει την περασμένη Παρασκευή στη Βουλή υπό μορφή τροπολογίας, βρέθηκε τελικά στο επίκεντρο αλλεπάλληλων και πολύωρων τηλεδιασκέψεων με τους θεσμούς τις προηγούμενες ημέρες και συζητήθηκε χθες το βράδυ στη συνεδρίαση του EuroWorking Group.

Το συμπέρασμα των θεσμών, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι ότι το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας παραμένει «προβληματικό» σε πολλά σημεία του και η εφαρμογή του σε συνδυασμό με τις ισχύουσες διατάξεις (νόμος Κατσέλη, εξωδικαστικός μηχανισμός, Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας, πτωχευτικό δίκαιο κ.λπ.) θα οδηγούσε σε μια νέα γενιά στρατηγικών κακοπληρωτών.

Η κυβέρνηση πολιτικά όλες τις προηγούμενες εβδομάδες έχει επενδύσει στο συγκεκριμένο σχέδιο στον δρόμο προς τις κάλπες, από κοινού με τις νέες ρυθμίσεις χρεών σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία σε έως 120 δόσεις. Υπό αυτό το πρίσμα δεν θα πρέπει να αποκλειστεί ακόμα και χωρίς συμφωνία τις επόμενες ημέρες η κατάθεση νομοσχεδίου ή τροπολογίας στη Βουλή ανοίγοντας ενδεχομένως τον ασκό του Αιόλου στις σχέσεις με τους δανειστές.

Οι ενστάσεις των θεσμών είναι πολυεπίπεδες. Ξεκινούν από το μόνιμο δημοσιονομικό βάρος που επιφέρει η επιλογή της κυβέρνησης για επιδότηση δόσης κόκκινων στεγαστικών δανείων, με συνολικό ποσό 200 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Σε ορίζοντα τετραετίας απαιτείται ένα κονδύλι 800 εκατ. ευρώ ή κάτι λιγότερο από το 0,5% του ΑΕΠ όταν η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί πως έως και το 2022 το πρωτογενές πλεόνασμα θα ανέρχεται σε 3,5% του ΑΕΠ.

Ο στόχος είναι ήδη δύσκολος καθώς οι προβλέψεις για τον ρυθμό ανάπτυξης αναθεωρούνται διαρκώς σε όλη την ευρωζώνη προς τα κάτω, ενώ στην ελληνική περίπτωση η νάρκη των δικαστικών αποφάσεων για διεκδικήσεις αναδρομικών απειλεί να τινάξει τη δημοσιονομική ισορροπία στον αέρα.

Στην ουσία του νέου πλαισίου, το μεγαλύτερο αλλά όχι μοναδικό πρόβλημα εντοπίζεται στη δυνατότητα των δανειοληπτών, σύμφωνα με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη στον βαθμό όπου απορριφθεί με βάση τα νέα κριτήρια η υπαγωγή τους σε καθεστώς προστασίας, εξασφαλίζοντας στο μεσοδιάστημα προστασία έναντι πλειστηριασμών.

Ένα επιπλέον «αγκάθι» αφορά τις περιπτώσεις εκείνες των δανειοληπτών οι οποίοι έχουν κάνει αίτηση υπαγωγής στο νόμο Κατσέλη, χωρίς να έχει εκδικαστεί η υπόθεσή τους και κατά την εκτίμηση των θεσμών θα έπρεπε να περάσουν από την «κρησάρα» του νέου πλαισίου.

Η ρευστοποίηση πρόσθετων περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών των οποίων η πρώτη κατοικία θα τελούσε υπό καθεστώς προστασίας αποτελεί μια ακόμα απαίτηση των θεσμών, όπως άλλωστε και η δραστική μείωση της περιμέτρου κάλυψης επιχειρηματικών δανείων με ενέχυρο πρώτης κατοικίας, τα οποία κατά την αρχική θέση των θεσμών θα έπρεπε να εξαιρεθούν. Στις αλλεπάλληλες τηλεδιασκέψεις, πληροφορίες αναφέρουν πως υπήρξε σύγκλιση επί διαφόρων τεχνικών θεμάτων, αλλά οι αποστάσεις παραμένουν ακόμα μεγάλες στην ουσία των νέων διατάξεων, κάνοντας ορισμένες πηγές να αναρωτιούνται εάν έχει νόημα η συνέχιση των διαπραγματεύσεων εκ του μακρόθεν.

Οι εκπρόσωποι των θεσμών αναμένονται στην Αθήνα την 1η Απριλίου, στο πλαίσιο της έναρξης των συζητήσεων για τον τρίτο κύκλο ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας.