Πρόσθετες δικλείδες ασφαλείας για την αποφυγή του «ξεπλύματος» χρήματος μέσω των τραπεζών
Νέο νομοσχέδιο σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας καταρτίζει το υπουργείο Οικονομικών. Το εν λόγω νομοσχέδιο είναι σημαντικό καθώς η Ελλάδα θα αξιολογηθεί τον Ιούνιο από την Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης (Financial Action Task Force - FATF) ως προς τις επιδόσεις της στην αντιμετωπίσιμη του ξεπλύματος χρήματος.
Ειδικότερα, με απόφαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου συστάθηκε νομοπαρασκευαστική επιτροπή που ανέλαβε την ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/843 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2018 στο εθνικό μας δίκαιο. Έργο της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής είναι η σύνταξη σχεδίου νόμου, αιτιολογικής έκθεσης και έκθεσης αξιολόγησης συνεπειών ρυθμίσεων για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2018/843, καθώς και η σύνταξη πίνακα αντιστοίχισης των άρθρων της Οδηγίας με τα άρθρα του σχεδίου νόμου.
Οι εργασίες της επιτροπής θα πρέπει να ολοκληρωθούν έως την 28η Ιουνίου 2019. Σε περίπτωση δε που κατά την ημερομηνία αυτή έχει δημοσιευθεί τροποποίηση της Κοινοτικής Οδηγίας στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η νομοπαρασκευαστική υποχρεούται να επισημάνει και να ενσωματώσει τις αλλαγές, στο μέτρο που δεν απαιτείται παράταση των εργασιών της.
Πρέπει να σημειωθεί πως τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να ενσωματώσουν στην εθνική τους έννομη τάξη την Οδηγία 2018/843 το αργότερο έως τις 10 Ιανουαρίου 2020.
Οι κύριοι στόχοι της Οδηγίας είναι:
-Η θέσπιση ελάχιστων κανόνων σχετικά με τον ορισμό των αξιόποινων πράξεων και των κυρώσεων που σχετίζονται με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητεες.
-Η άρση των εμποδίων για τη διασυνοριακή δικαστική και αστυνομική συνεργασία μέσω της πρόβλεψης κοινών διατάξεων για τη βελτίωση της διερεύνησης αδικημάτων που σχετίζονται με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
-Η ευθυγράμμιση των κανόνων της ΕΕ με διεθνείς υποχρεώσεις, ειδικότερα όσες απορρέουν από τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το ξέπλυμα, την έρευνα, την κατάσχεση και δήμευση των προϊόντων που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας (Σύμβαση της Βαρσοβίας) και τις σχετικές συστάσεις της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF).
Η FATF είναι ο φορέας από τον οποίον προέρχονται οι κανόνες του διεθνούς δικαίου για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Σκοπός της FATF, είναι αφενός η καθιέρωση διεθνών προτύπων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και την καταστολή της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, αφετέρου η εφαρμογή των προτύπων από τα κράτη–μέλη. Στη βάση αυτή η FATF ελέγχει και αξιολογεί την εφαρμογή των προτύπων σε διεθνές επίπεδο και κατατάσσει τις χώρες ανάλογα με τις επιδόσεις τους.
Η τελευταία φορά που η χώρα μας είχε αξιολογηθεί από την Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης ήταν τον Ιούνιο του 2007. Να σημειωθεί δε πως από το 2011 η Ελλάδα είναι στην «πρώτη κατηγορία» της FATF, δεδομένου ότι εφαρμόζει τα διεθνή πρότυπα της με συνέπεια και καταγράφει θετικές επιδόσεις στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.
Η νέα αξιολόγηση της Ελλάδας θα ανακοινωθεί σε ολομέλεια της FATF που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2019 στο Ορλάντο. Αν και οι ελεγκτές έχουν ήδη προϊδέασει την ελληνική πλευρά πως η αξιολόγηση θα έχει θετική έκβαση για να μην υπάρξουν περίπλοκες η κυβέρνηση θα πρέπει να ενσωματώσει και την Οδηγία 2018/843 εγκαίρως στην εθνική μας νομοθεσία.