Οι έξι προϋποθέσεις για ένταξη στο νέο νόμο Κατσέλη

Όπως προβλέπει το νομοσχέδιο που έχει στη διάθεση της η εφημερίδα «Καθημερινή», το τυχόν «κούρεμα» που θα προσφέρουν οι τράπεζες θα δίδεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις και αφού έχουν ελεγχθεί όλα τα εισοδηματικά και περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί στην ΑΑΔΕ θα λειτουργήσει ως μεγάλος αδελφός για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και σε συνδυασμό με την άρση του απορρήτου που θα ισχύει για όλη τη διάρκεια της ρύθμισης, θα είναι το «μαστίγιο» για όσους καταχρηστικά μέχρι σήμερα καλύπτονταν πίσω από τις χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες των δικαστηρίων.

Το «καρότο» θα είναι η επιδότηση του Δημοσίου, που σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις θα λειτουργήσει ως δέλεαρ για όσους δεχθούν να ανοίξουν τα χαρτιά τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και αποδειχθεί πως είναι ό,τι δηλώνουν.

Η «Καθημερινή» σταχυολογεί τις βασικές ερωτήσεις και απαντήσεις για τους όρους που πρέπει να πληροί κάποιος προκειμένου να ενταχθεί στην πλατφόρμα και να ρυθμίσει την οφειλή του.

Τα κριτήρια που πρέπει να πληροί κάποιος και τα οποία πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά

• Η αντικειμενική αξία της προστατευόμενης κύριας κατοικίας κατά την υποβολή της αίτησης να μην υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ.
• Το οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος φυσικού προσώπου, κατά το τελευταίο έτος, για το οποίο υπάρχει δυνατότητα υποβολής φορολογικής δήλωσης να μην υπερβαίνει το 170% των εύλογων δαπανών διαβίωσης.
• Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου, στο οποίο συνυπολογίζονται κεφαλοποιημένοι τόκοι και, αν υπάρχουν, έξοδα εκτέλεσης κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, να μην υπερβαίνει τις 130.000 ευρώ ανά πιστωτή. Αν η οφειλή έχει συνομολογηθεί σε άλλο, πλην ευρώ, νόμισμα, τότε για τον καθαρισμό του μεγίστου ορίου των 130.000 ευρώ λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία αλλοδαπού νομίσματος και ευρώ κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης.
• Οι καταθέσεις και τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα του αιτούντος να μην έχουν συνολική αξία που υπερβαίνει το ήμισυ της συνολικής προς ρύθμιση οφειλής κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης.
• Η συνολική ακίνητη περιουσία του αιτούντος, πέραν της κύριας κατοικίας του, να μην έχει αξία που υπερβαίνει το διπλάσιο της συνολικής προς ρύθμιση οφειλής κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης. Στο όριο αυτό εναντιώνεται η ΕΚΤ και πιθανότατα θα μειωθεί.
• Να μην έχει εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση, που απέρριψε αίτηση του ν.3869/2010 λόγω ύπαρξης επαρκούς περιουσίας του αιτούντος ή αν σκοπίμως περιήλθε σε αδυναμία πληρωμής.

Πώς αξιολογείται η εισοδηματική κατάσταση του οφειλέτη;

Για την αξιολόγηση λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες διαβίωσης 2^ης κατηγορίας με βάση τον δείκτη που καταρτίζει η ΕΛΣΤΑΤ. Ο δείκτης αυτός ορίζει ότι το ελάχιστο εισόδημα που πρέπει να έχει κάποιος για να διαβιώνει αξιοπρεπώς είναι 7.337 ευρώ τον χρόνο όταν είναι άγαμος, 12.412 τον χρόνο όταν είναι ζευγάρι, 15.367 ευρώ όταν είναι ζευγάρι με ένα τέκνο, 18.322 ευρώ όταν είναι ζευγάρι με δύο τέκνα και 21.284 ευρώ όταν έχει και πρόσθετο εξαρτώμενο μέλος. Αν το πραγματικό εισόδημα του αιτούντος με βάση τα φορολογικά του στοιχεία είναι χαμηλότερο από αυτό που έχει υπολογιστεί με βάση τις δαπάνες διαβίωσης, τότε είναι επιλέξιμος.

Ποιες οφειλές ρυθμίζονται;

Αυτές που είναι σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών στις 31 Δεκεμβρίου 2018. Ληξιπρόθεσμες οφειλές μετά την ημερομηνία αυτή μπορούν να ενταχθούν μόνο αν ο αιτών ή ο σύζυγός του ή εξαρτώμενο μέλος έχει 67% αναπηρία ή είναι άνεργος στον ΟΑΕΔ.

Οι όροι για τη ρύθμιση οφειλής του επιλέξιμου δανειολήπτη

• Δυνατότητα αποπληρωμής της οφειλής σε διάστημα έως και 25 χρόνια
• Επιδότηση από το κράτος εφόσον το εισόδημα του δανειολήπτη δεν επαρκεί για την κάλυψη της δόσης του δανείου, όπως αυτή θα προκύψει μετά τη ρύθμιση
• Ρύθμιση του δανείου με καθορισμένο επιτόκιο, δηλαδή euribor +2%
• Πιθανό «κούρεμα» της οφειλής με βάση τραπεζικά κριτήρια και εφόσον το υπόλοιπο του δανείου υπερβαίνει το 120% της εμπορικής αξίας του ακινήτου

Πότε γίνεται «κούρεμα» του δανείου

Με βάση ποιους όρους μπορεί κάποιος να ρυθμίσει την οφειλή του;

Για την προστασία της κύριας κατοικίας του, ο οφειλέτης πρέπει να καταβάλλει το 120% της εμπορικής της αξίας σε μηνιαίες ισόποσες τοκοχρεωλυτικές δόσεις, με επιτόκιο ίσιο με το euribor τριμήνου προσαυξημένο κατά 2%. Αν το 120% της αξίας της κύριας κατοικίας υπερβαίνει το σύνολο των οφειλών που περιλαμβάνονται στην αίτηση, τότε καταβάλλεται το σύνολο των οφειλών σε αντίστοιχες τοκοχρεωλυτικές δόσεις. Η οφειλή εξοφλείται σε χρονικό διάστημα 25 ετών και με την προϋπόθεση ότι η αποπληρωμή δεν υπερβαίνει το 80^ο έτος της ηλικίας του αιτούντος, εκτός εάν συμβληθεί εγγυητής αποδοχής των πιστωτών, ευθυνόμενος ως αυτοφειλέτης.

Η λύση θα είναι οριζόντια, δηλαδή ίδια για όλους ή θα υπάρχουν κι άλλες επιλογές;

Η ρύθμιση είναι ίδια για όλους.

Με ποιο κριτήριο η τράπεζα μπορεί να κάνει «κούρεμα» της οφειλής του δανειολήπτη;

Το βασικό κριτήριο είναι η περιουσιακή κατάσταση του οφειλέτη. Το κριτήριο αυτό εξετάζεται ανά περίπτωση και σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα κριτήρια. Δηλαδή, εάν κάποιος διαθέτει ένα εμπορικό ακίνητο, π.χ. ένα κατάστημα ή άλλο εμπορεύσιμο ακίνητο, η τράπεζα μπορεί να ζητήσει τη ρευστοποίησή του προκειμένου στη συνέχεια να ρυθμίσει το δάνειο.

Πότε γίνεται η διαγραφή μέρους του δανείου;

Το δάνειο ρυθμίζεται με βάση το τυχόν «κούρεμα» που θα αποφασίσει η τράπεζα, αλλά η οριστική διαγραφή γίνεται με την ολοσχερή αποπληρωμή της οφειλής.

Ποιες άλλες προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν για να διαγράψει η τράπεζα μέρος της οφειλής;

Θα πρέπει το υπόλοιπο του δανείου να υπερβαίνει το 120% της εμπορικής αξίας του ακινήτου. Δηλαδή, εάν η σημερινή τιμή του ακινήτου είναι 150.000 ευρώ και το δάνειο είναι 130.000 ευρώ, τότε η τράπεζα δεν θα κάνει «κούρεμα». Αν όμως η εμπορική αξία του ακινήτου είναι 90.000 ευρώ και το δάνειο είναι 120.000 ευρώ, τότε η τράπεζα μπορεί να διαγράψει 12.000 ευρώ, δηλαδή 120.000- (90.000 x 120%).

Μπορεί η τράπεζα να επιβάλει τη ρευστοποίηση της περιουσίας του οφειλέτη, πλην πρώτης κατοικίας;

Ναι, μπορεί. Στον νόμο Κατσέλη την επιβάλλει ο δικαστής. Στον νέο νόμο θα μπορεί να τη ζητήσει η τράπεζα, απευθυνόμενη σε εκκαθαριστή.

Τι θα γίνει εάν κάποιος που έχει ρυθμίσει την οφειλή του, δεν καταβάλλει κάποιες δόσεις; Χάνει την προστασία;

Για να χάσει τη ρύθμιση θα πρέπει να μην καταβάλλει τρεις διαδοχικές δόσεις της οφειλής του.