Πόθεν έσχες: Οι νέες προθεσμίες υποβολής, οι αλλαγές και οι ποινικές κυρώσεις

Υπόχρεοι για την υποβολή του Πόθεν Έσχες είναι πολιτικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ΜΜΕ, ορισμένοι δημόσιοι λειτουργοί, δημοσιογράφοι, πρόεδροι και διοικητές τραπεζών, καθώς και πλήθος άλλων προσώπων έχουν την υποχρέωση να υποβάλλουν κάθε χρόνο τη Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης, κοινώς «πόθεν έσχες», και τη δήλωση οικονομικών συμφερόντων του ν.3213/2003.

Διευκρινίζεται ότι παρόλο που η υποχρέωση καθενός που αποκτά ιδιότητα που τον καθιστά υπόχρεο υποβολής ΔΠΚ και ΔΟΣ πηγάζει από τις διατάξεις του νόμου, στο πλαίσιο της χρηστής δημόσιας διοίκησης, οι οργανικές μονάδες που έχουν αρμοδιότητα σύνταξης και ηλεκτρονικής καταχώρισης των καταστάσεων υπόχρεων επιβάλλεται να ενημερώνουν εγκαίρως και ενυπόγραφα όσους όσους συμπεριλαμβάνουν σε αυτές.

Βάσει του νόμου 4281/2014, μέτοχοι, μέλη Δ.Σ., διευθυντές κ.λπ. ελληνικών επιχειρήσεων που συνάπτουν δημόσιες συμβάσεις για τεχνικά έργα, εφόσον ο προϋπολογισμός του έργου υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ, ή δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών/προμηθειών εφόσον υπερβαίνουν τις 150.000 ευρώ ανά διαγωνισμό, είναι επίσης υπόχρεοι.

Με τον νόμο 4571 / 2018 στους υπόχρεους προστέθηκαν, οι Γενικοί Διευθυντές των Υπουργείων, οι εκδότες διαδικτυακών και έντυπων ενημερωτικών μέσων, οι κατά νόμον αναπληρωτές των Προϊσταμένων των Δασαρχείων και των Δασονομείων, τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη καθώς και οι εισηγητές των Επιτροπών Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων κ.λπ.

Επίσης με τον νέο νόμο για το πόθεν έσχες ορίζεται ρητά ότι η υποχρέωση για υποβολή ΔΠΚ καταλαμβάνει και το πρόσωπο με το οποίο ο υπόχρεος έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, ενώ διευκρινίζεται ότι, όσον αφορά στις σχολικές επιτροπές, υπόχρεοι είναι οι Πρόεδροι και οι διαχειριστές των τραπεζικών λογαριασμών αυτών.

Σημειώνεται ότι, πλέον στην ετήσια δήλωσή τους οι υπόχρεοι δηλώνουν μόνον τις μεταβολές που επήλθαν στην περιουσιακή τους κατάσταση κατά το χρονικό διάστημα που αφορά η δήλωση.

Η δήλωση υποβάλλεται από τον υπόχρεο και υπογράφεται από τον ίδιο, για τα δικά του περιουσιακά στοιχεία, τη σύζυγο του, για τα δικά της στοιχεία, και από αμφότερους τους συζύγους, για τα περιουσιακά στοιχεία των ανήλικων τέκνων τους.

Ποινικές κυρώσεις και χρηματικές ποινές

Επισημαίνεται ότι στους υπόχρεους υποβολής ΔΠΚ και ΔΟΣ, προβλέπονται ποινικές κυρώσεις για τη μη υποβολή, ή υποβολή ανακριβών, ή ελλιπών δηλώσεων. Για την εκπρόϋεσμη υποβολή, προβλέπεται πληρωμή ηλεκτρονικού παραβόλου ύψους από 100€ έως 800€ ανάλογα τις ημέρες καθυστέρησης και το αρμόδιο όργανο ελέγχου.

Συγκεκριμένα, σε περίπτωση καθυστέρησης υποβολής ως και 30 ημέρες από την παρέλευση της προθεσμίας η δήλωση γίνεται δεκτή από το σύστημα μόνο μετά από πληρωμή ηλεκτρονικού παραβόλου 200 ευρώ. Μετά την πάροδο των 30 ημερών η υποβολή επιτρέπεται ύστερα από πληρωμή ηλεκτρονικού παραβόλου 800 ευρώ.

Υπόχρεος που παραλείπει να υποβάλει δήλωση μετά την πάροδο 60 ημερών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής (αποκλειστική προθεσμία τριών μηνών από την λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος) ή υποβάλει ανακριβή ή ελλιπή δήλωση, τιμωρείται με φυλάκιση και με χρηματική ποινή έως 100.000 ευρώ.

Ανακριβής θεωρείται και η δήλωση όταν τα δηλωθέντα στοιχεία ή η επαύξηση αυτών δεν δικαιολογείται από τα πάσης φύσεως νομίμως αποκτηθέντα εισοδήματα. Τέλος, αν ο υπόχρεος τελεί το αδίκημα με σκοπό την απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου αξίας άνω των 30.000 €, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών και με χρηματική ποινή από 10.000 ευρώ έως 500.000 ευρώ.

Πλέον ποινικές ευθύνες υπέχουν και οι σύζυγοι που παραλείπουν την κατάθεση της δήλωσης πόθεν έσχες.
Ο έλεγχος σύμφωνα με το νομοσχέδιο γίνεται εντός 5 ετών από τη λήξη του έτους υποβολής και σε περίπτωση τέλεσης ποινικών αδικημάτων μπορεί κατ’ εξαίρεση να διενεργηθεί μέχρι τη συμπλήρωση της ποινικής παραγραφής.

Σε όσους καλούνται για έλεγχο και δεν ανταποκρίνονται προβλέπεται πρόστιμο της τάξης των 50-300 €, που εισπράττεται κατά τον Κώδικά Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων .