ΔΝΤ: Παραμένει ισχυρός ο δεσμός τραπεζικού τομέα και δημόσιου χρέους

Η αναφορά του Πόουλ Τόμσεν δείχνει πως το ΔΝΤ θεωρεί πως ο αναβαλλόμενος φόρος των τραπεζών αποτελεί μια δυνητική δημοσιονομική απειλή, αλλά και ένα ζήτημα που αποθαρρύνει τους επενδυτές από το να επενδύσουν στις ελληνικές τράπεζες.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις που έχουν αναγνωριστεί ως εποπτικά κεφάλαια ανέρχονται στα 4,9 δισ. ευρώ για την Εθνική Τράπεζα, για την Alpha Bank στα 4,7 δισ. ευρώ, για την Eurobank στα 4,8 δισ. ευρώ και για την Πειραιώς στα 6,5 δισ. ευρώ.

Στην περίπτωση που οι τράπεζες εμφανίσουν ζημιές το Δημόσιο θα πρέπει να καταβάλλει μέρος της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου και εξάσκησης των δικαιωμάτων μετατροπής (conversion rights). Η δημοσιονομική επιβάρυνση από μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν άμεση και θα αποτυπωνόταν απευθείας σε έλλειμμα και χρέος.

Το ΔΝΤ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν από το 2014 ξεκαθαρίσει πως δεν επικροτούν τον λογιστικό αυτό χειρισμό, καθώς αφήνει εκτεθειμένα τα κράτη μέλη από τη σκοπιά του δημόσιου χρέους και τη βιωσιμότητα του.

Επαναφέροντας χθες το θέμα ο Πόουλ Τόμσεν ξεκαθάρισε πως ο αναβαλλόμενος φόρος δεν συμβάλλει στο να σπάσει ο δεσμός μεταξύ του τραπεζικού τομέα και του δημόσιου χρέους.

Μάλιστα, η ρύθμιση αποδεικνύεται αποτυχημένη διότι στην πράξη η μετατροπή της αναβαλλόμενης φορολογίας σε φορολογική πίστωση μείωσε τα κίνητρα προκειμένου οι μέτοχοι να εισφέρουν νέα κεφάλαια στα πιστωτικά ιδρύματα. Αυτό πλέον οι τράπεζες το πληρώνουν ακριβά.

Οι δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει οι ελληνικές τράπεζες απέναντι στον SSM για την μείωση των χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων τους αναπόφευκτα θα τις οδηγήσει σε μεγάλες ζημιές. Και αυτό σημαίνει το Δημόσιο θα πρέπει να καλύψει τα κεφαλαιακά ελλείμματα από το φόρο που δεν θα αποσβέσουν.

Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα δημιουργούσε πιέσεις στον κρατικό προϋπολογισμό και θα επιβάρυνε έλλειμμα και χρέος. Παράλληλα, θα οδηγούσε σε απίσχνανση των υφιστάμενων μετόχων των τραπεζών. Και όλες αυτές οι παρενέργειες είναι ζητήματα που είχε θέσει ανοικτά την τελευταία τριετία το ΔΝΤ, χωρίς όμως να εισακουστεί.