Κυβερνητικοί σχεδιασμοί για αλλαγές στο ασφαλιστικό σε τρεις φάσεις

Η σκέψη είναι απλή. Εάν δεν εφαρμοσθούν όλα και όλους εντός του 2016 και υπάρχουν μεταβατικές διατάξεις η αίσθηση στη κοινή γνώμη από τις σκληρές παρεμβάσεις μπορεί να μετριαστεί.

Στόχος είναι να δρομολογηθούν οι αλλαγές σε τρεις φάσεις. Στην πρώτη θα επηρεαστούν αναδρομικά όσοι υπάγονται στο νόμο Λοβέρδου –Κουτρουμάνη που έχει τεθεί σε ισχύ από 1/1/2015. Θα ακολουθήσουν μια παρέμβαση από την 1η Ιουλίου 2016 και μια τρίτη δέσμη μέτρων που θα ενεργοποιηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2017.

Ενδεικτικά η ενοποίηση των ταμείων κύριας ασφάλισης σε ένα mega- ταμείο θα εφαρμοσθεί από το 2017. Οι ενιαίοι κανόνες για τις εισφορές και τις παροχές μεταξύ των ταμείων θα έλθουν μεταξύ Ιουλίου 2016 και Δεκεμβρίου 2016. Σε ύστερη φάση θα μπορούσαν να καθορισθούν και τα ενιαία ποσοστά αναπλήρωσης για όλους τους ασφαλισμένους, περιλαμβανομένων και των υφιστάμενων συνταξιούχων.

Μπορεί με τη κατάτμηση αυτή οι συνταξιούχοι και οι καταβάλλοντες ασφαλιστικές εισφορές να δεχθούν τμηματικά τη ψυχρολουσία από τις αλλαγές στο ασφαλιστικό, αλλά το ζήτημα είναι εάν δημοσιονομικά αυτός ο σχεδιασμός θα εγκριθεί από τους θεσμούς.

Αν η σταδιακή αύξηση των εργοδοτικών εισφορών γίνει από την 1η Ιουλίου 2016 και ακολουθήσει μια δεύτερη αύξηση από την 1η Δεκεμβρίου 2017 το δημοσιονομικό κενό του 2016 ενδέχεται να μην καλυφθεί εγκαίρως.

Ομοίως εάν τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης στις συντάξεις ισχύσουν από όσους έχουν αιτηθεί σύνταξη μετά την 1/1/2015 και έχουν λάβει ήδη προσωρινή, τότε υπάρχει ο κίνδυνος μαζικών αγωγών στα δικαστήρια δεδομένου ότι ο υπολογισμός της προσωρινής σύνταξης έγινε με άλλο καθεστώς και με τις μειώσεις θα θιχθεί κεκτημένο δικαίωμα.

Αλλά όλα τα παραπάνω είναι υπολογισμοί της κυβέρνησης και όχι των θεσμών. ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ και ESM στις συναντήσεις των Αθηνών τις τελευταίες ημέρες ζήτησαν ποσοτικοποιημένα στοιχεία για τις αλλαγές στο ασφαλιστικό, ωστόσο δεν έλαβαν τίποτα.

Για τους πιστωτές οι επιλογές είναι δύο: είτε οι κύριες συντάξεις θα μειωθούν μεσοσταθμικά κατά 15% για συντάξιμες αποδοχές άνω των 800 ευρώ, είτε η κατοχύρωση της κατώτατης σύνταξης θα γίνεται πλέον με 6.000 ημέρες ασφάλισης, ήτοι με 1.500 περισσότερα ένσημα σε σχέση με σήμερα.