Δέκα χρόνια από την κατάρρευση της Lehman Brothers: Πόσο πιθανή είναι μια νέα οικονομική κρίση;

«Όταν το σκέφτομαι τώρα, αισθάνομαι τον εαυτό μου να θυμώνει…» λέει ο Τέιλορ, και συμπληρώνει: «Γιατί πολεμήσαμε όταν είδαμε αυτές τις πρακτικές. Ενημερώσαμε τόσο τους Δημοκρατικούς όσο και τους Ρεπουμπλικάνους. Τελικά, όμως, έπρεπε να καταρρεύσει η οικονομία της χώρας πριν θεωρήσουν ότι πρέπει να δράσουν».

Πριν από 10 χρόνια, στις 15 Σεπτεμβρίου 2008, η Lehman Brothers κατέθεσε αίτημα πτώχευσης -η μεγαλύτερη εταιρεία στην ιστορία των ΗΠΑ που αναγκαζόταν να βάλει «λουκέτο». Με «κόκκινα» δάνεια και έχοντας προχωρήσει σε υποθήκες που δεν έπρεπε, υπέστη βαριές απώλειες την ώρα που οι τιμές κατοικιών έκαναν «βουτιά». Μετά από σειρά αποτυχημένων προσπαθειών εξαγοράς, κατέρρευσε.

Και έτσι, πυροδότησε μια αλυσιδωτή αντίδραση στις αμερικανικές τράπεζες, αναγκάζοντας τις ομοσπονδιακές αρχές να προχωρήσουν σε πρωτοφανείς ενέργειες για να βάλουν ένα τέλος στην κρίση αυτή.

Πηγή: EPA/JUSTIN LANE

Τώρα, που οι Αμερικανοί έχουν αρχίσει να αισθάνονται ότι η οικονομία της χώρας τους έχει σταθεροποιηθεί, το CNNi κάνει μια ανασκόπηση στα περασμένα 10 χρόνια και εξετάζει εάν υπάρχουν σημάδια που προμηνύουν ότι μια τέτοια κρίση μπορεί να επαναληφθεί.

«Καθόμαστε, μόλις 10 χρόνια αργότερα, με βραχυπρόθεσμη μνήμη, και φαίνεται πως δεν θυμόμαστε πλέον πώς ξεκίνησε αυτή η ιστορία» λέει ο Τέιλορ στο CNNMoney, και συμπληρώνει: «Οι μπελάδες ξεκίνησαν λόγω της απουσίας κανόνων….».

Είναι πιθανή νέα οικονομική κρίση;

Το ερώτημα που γεννάται είναι εάν ο κίνδυνος μιας αντίστοιχης οικονομικής κρίσης έχει πλέον εξαλειφθεί. «Όχι πλήρως» απαντά ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας Μαρκ Κάρνεϊ.

«Θα μπορούσε κάτι τέτοιο να ξανασυμβεί; Θα μπορούσε κάτι να πυροδοτήσει μια ακόμη κρίση; Εάν παρακολουθούμε απλώς αυτάρεσκα, τότε φυσικά και θα μπορούσε…» είπε ο Κάρνεϊ, σε συνέντευξη που παραχώρησε προ ημερών στο βρετανικό κρατικό δίκτυο BBC.

Ο κεντρικός τραπεζίτης, ο οποίος προσφάτως έγινε γνωστό ότι θα παραμείνει στο «τιμόνι» της Τράπεζας της Αγγλίας μέχρι τον Ιανουάριο του 2020, δήλωσε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν τέσσερις μεγάλοι κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία: η Κίνα, ένα άτακτο Brexit, οι κυβερνοεπιθέσεις σε τράπεζες και το βρετανικό χρέος νοικοκυριών.

Ο Μαρκ Κάρνεϊ - Πηγή: REUTERS/Peter Nicholls/File Photo

«Η Κίνα είναι μια μεγάλη πηγή ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας, είναι ένα οικονομικό θαύμα, με πολλά θετικά» είπε ο Κάρνεϊ, συμπληρώνοντας, όμως, ότι έχει ακολουθήσει στην «πεπατημένη» κάνοντας αντίστοιχες υποθέσεις με αυτές που είχαν γίνει στο παρελθόν και οδήγησαν στην προηγούμενη οικονομική κρίση.

Η αλήθεια είναι ότι το τελευταίο διάστημα έχουν διαφανεί ορισμένα προβλήματα στην παγκόσμια οικονομία.

Όχι, οι ΗΠΑ δεν βρίσκονται σε ύφεση αλλά αντίθετα η ανάπτυξη βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα. Ωστόσο, χώρες όπως η Αργεντινή και η Τουρκία δέχονται ισχυρές πιέσεις… Οικονομικά ζητήματα αντιμετωπίζουν, επίσης, η Βραζιλία, η Ινδία, η Ινδονησία, το Πακιστάν, η Ρωσία, η Νότιος Αφρική και πολλές ακόμη χώρες.

«Μια κρίση εμπιστοσύνης έχει αρχίσει να κάνει την εμφάνισή της στις αγορές και εμφανίζει ορισμένα σημάδια μετάδοσης» είπε o Πάμπλο Γκολντμπεργκ, εργαζόμενος της BlackRock Inc, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg.

Οι… πηγές του κακού, ωστόσο, δεν έχουν τόσο μεγάλη σημασία. Το πρακτορείο οικονομικών ειδήσεων εξηγεί ότι αυτό που είναι ακόμη σημαντικότερο είναι το εάν το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα είναι καλύτερα θωρακισμένο και θα καταφέρει να αντιμετωπίσει πιο αποτελεσματικά μια καινούργια οικονομική κρίση, όποτε και αν κάνει την εμφάνισή της.

Δεν φαίνεται να υπάρχει, όμως, ιδιαίτερη ετοιμότητα… Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις οι αρμόδιοι πιθανώς να είναι και πιο απροετοίμαστοι, καθώς οι νόμοι που θεσπίστηκαν λόγω των μνημονίων τους «δένουν» τα χέρια.

Ο Ράι Ντάλιο, ιδρυτής Bridgewater Associates LP -της μεγαλύτερης hedge fund εταιρείας- λέει στο Bloomberg:

«Υπάρχει ένας κύκλος εδώ… Αυτό που έκαναν ήταν να γράψουν κανόνες που μειώνουν την πιθανότητα πρόκλησης μιας οικονομικής κρίσης αλλά ταυτόχρονα περιορίζουν σημαντικά την ευελιξία κατά τη διάρκεια αντιμετώπισής της».

Με τη σειρά του, ο Raghuram Rajan, πρώην διοικητής της Αποθεματικής Τράπεζας της Ινδίας και ο άνθρωπος που προέβλεψε την οικονομική κρίση του 2005, είπε ότι υπάρχουν τα «συστατικά» για μια ακόμη οικονομική κατάρρευση.

«Εάν έβαζα στοίχημα τότε θα έλεγα πως, ναι, θα δούμε ατυχήματα» είπε ο Rajan, και συμπλήρωσε: «Πόσο μεγάλο θα είναι το κακό; Κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει».

Πηγή: EPA/PETER FOLEY

Οι… μπελάδες της Τουρκίας θα μπορούσαν δυνητικά να επηρεάσουν τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, οι τράπεζες των οποίων έχουν δανείσει μεγάλα ποσά σε τουρκικές εταιρείες. Η προειδοποίηση αυτή έρχεται διά στόματος της Κάρμεν Ρέινχαρτ, μιας οικονομολόγου του Χάρβαρντ και συγγραφέως.

«Δεν είμαι ακόμη πεπεισμένη ότι η κρίση του 2008-2009 έχει τελειώσει ούτε για την Ιταλία ούτε για την Ελλάδα» είπε χαρακτηριστικά η ίδια, εκφράζοντας με αυτό τον τρόπο την ανησυχία της για την παγκόσμια οικονομία...