ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Αιτήματα απόδοσης ευθυνών για τα λάθη των Μνημονίων

Αιτήματα απόδοσης ευθυνών για τα λάθη των Μνημονίων
EPA

Ευρωπαίοι αναλυτές και δημοσιογράφοι που την τελευταία οκταετία παρακολουθούσαν στενά το ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης, στις επικοινωνίες που είχαν με το CNN Greece τις τελευταίες ημέρες, έθεσαν το ζήτημα εάν η Ελλάδα θα ζητήσει να αποδοθούν ευθύνες σε Ευρωπαίους αξιωματούχους και στα μέλη της τρόικας για τα κακώς κείμενα των Μνημονίων.

Οι ίδιοι αναλυτές εξέφραζαν την απορία τους για το γεγονός πως από το 2009 έως σήμερα δεν έχουν αντιμετωπίσει συγκεκριμένες ευθύνες τα κυβερνητικά στελέχη των περιόδων 2002-2009 που «μαγείρευαν» τα ελληνικά δημοσιονομικά στοιχεία και πως αντιθέτως υπάρχει ακόμη ενεργή δίωξη σε βάρος του πρώην επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ Ανδρέα Γεωργίου, ο οποίος αποκατέστησε την αλήθεια.

Το ζήτημα των ευθυνών είναι θέμα ηθικής τάξης για πολλούς στην Ευρώπη, ωστόσο οι κανόνες των διεθνών οργανισμών προβλέπουν πως ο έλεγχος των στελεχών τους γίνεται μέσω των εσωτερικών κανονισμών τους, ενώ η ελληνική νομοθεσία προβλέπει την παραγραφή των ευθυνών μετά από δύο βουλευτικές περιόδους.

Αλλά η κατάσταση στο μέτωπο της απόδοσης των ευθυνών στην Ελλάδα έγινε πιο περίπλοκη για ακόμη έναν λόγο. Τα πεπραγμένα του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 «θόλωσαν» το πεδίο των ευθυνών των προηγούμενων ελληνικών κυβερνήσεων, των Ευρωπαίων και των θεσμών και κατέστησαν τον Γιάνη Βαρουφάκη και τον ΣΥΡΙΖΑ του πρώτου εξαμήνου του 2015, τους αποκλειστικά υπευθύνους για τα κακώς κείμενα της οκταετούς Μνημονιακής περιπέτειας της χώρας.

Στη βάση αυτή θα μπορούσε να πει κανείς πως μεταξύ των λαθών που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι έφερε σε δεύτερο πλάνο και έθεσε στο παρασκήνιο τα λάθη της τρόικας και των θεσμών στο ελληνικό πρόγραμμα. Ενώ σήμερα όλοι θα έπρεπε να μιλάνε για τα λάθη αυτά και να εγείρονται αιτήματα αποζημιώσεων, αναγνώρισης ευθυνών και ηθικής δικαίωσης, κανείς ωστόσο δεν το κάνει. Ποια είναι τα λάθη αυτά; Ο κατάλογος είναι μακρύς:

  • Η βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή που επέβαλαν με το πρώτο Μνημόνιο το 2010 και οι αψυχολόγητοι όροι δανεισμού που επέβαλλαν, τρομάζοντας τις αγορές και οδηγώντας σε εξουθένωση την ελληνική οικονομία.
  • Η άρνηση της ευρωζώνης να κουρευτεί το ελληνικό χρέος το 2010-201, η οποία λειτούργησε ως ομπρέλα προστασίας στις μεγάλες Ευρωπαϊκές τράπεζες που ξεφόρτωναν τότε τα ελληνικά ομόλογα σε βάρος των φορολογουμένων.
  • Η πυροδότηση ενός ανθελληνικού κλίματος με χιλιάδες δημοσιές δηλώσεις που δημιούργησαν αρνητικά στερεότυπα.
  • Η ασυνεννοησία του 2012 που είχε ως αποτέλεσμα τα προγράμματα του ΔΝΤ και της ΕΕ στο δεύτερο Μνημόνιο να μην ολοκληρωθούν ταυτόχρονα, γεγονός που οδήγησε το Ταμείο να μην κλείνει το πρόγραμμα στο τέλος του 2014 και τον Ρίσι Γκογιάλ να ζητά διαρκώς αναθεωρήσεις της λίστας Χαρδούβελη.
  • Το γεγονός ότι έθεσαν στα ύψη τις κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών , χωρίς τεκμηρίωση, και τελικά επέτρεψαν μέσα από λανθασμένες αποφάσεις και σκόπιμες παραλείψεις να εξαϋλωθούν 40 δισ. ευρώ, χρήματα που δανείστηκαν οι Έλληνες φορολογούμενοι για να γίνουν οι ανακεφαλαιοποιήσεις.

Εάν ανατρέξει κανείς στις εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνέδριου και του Ανεξάρτητου Γραφείου Αξιολόγησης του ΔΝΤ μπορεί να εντοπίσει ακόμη περισσότερα κακώς κείμενα και να στοιχειοθετήσει ακόμη πιο συγκεκριμένες ευθύνες.

Προσφάτως ο Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για τις Οικονομικές Υποθέσεις Πιερ Μοσκοβισί χαρακτήρισε «σκανδαλώδη» τον τρόπο λήψης αποφάσεων στο Eurogroup και το πώς μερικοί υπουργοί Οικονομικών καθόρισαν τις τύχες εκατομμυρίων Ελλήνων. Κατά κάποιους στην Ευρώπη έχει έρθει η ώρα της διαλεύκανσης αυτού του «σκανδάλου», αλλά αυτό δεν θα γίνει χωρίς να υπάρξει ελληνική πρωτοβουλία.