Το Καστελόριζο, το δημοψήφισμα και η έξοδος από τα μνημόνια

Συνολικά, πέντε ευρωπαϊκές χώρες εντάχθηκαν σε προγράμματα διάσωσης -η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Κύπρος.

H χώρα μας ήταν η πρώτη που στηρίχθηκε οικονομικά από την Ευρωζώνη και, δυστυχώς, η τελευταία που βγαίνει από τα μνημόνια.

Από το 2010 έως και το 2018, η Ελλάδα εφάρμοσε σειρά μεταρρυθμίσεων και βρέθηκε αντιμέτωπη με το «τέρας» της λιτότητας.

Πηγή: REUTERS/Yannis Behrakis/File Photo

Η ελληνική κοινωνία μετρά ακόμη τις πληγές της και βρίσκεται αντιμέτωπη με μεγάλες προκλήσεις.

Ωστόσο, το «ελληνικό δράμα» -όπως είχε ονομαστεί η τρικυμιώδης κατάσταση που επικρατούσε στην χώρα μας από διεθνή δίκτυα τα περασμένα χρόνια- ανήκει πλέον στο παρελθόν και η οικονομία της χώρας επιστρέφει αργά-αργά προς την κανονικότητα.

Όμως, από το 2009 έως και σήμερα, πολύ νερό κύλησε στο αυλάκι.

Ακολουθούν οι βασικοί «σταθμοί» της ελληνικής κρίσης.

«Σύννεφα» πάνω από την Αθήνα

Οκτώβριος 2009: Ξεσπάει «καταιγίδα» στην Αθήνα, μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2007-2008. Η κυβέρνηση Παπανδρέου ανακοινώνει το πραγματικό μέγεθος του ελλείμματος.

Δεκέμβριος του 2009: Ο οίκος αξιολόγησης Moody’s υποβαθμίζει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, έπειτα από αντίστοιχες κινήσεις των Fitch και Standard & Poor’s.

Απρίλιος του 2010: Ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοινώνει την προσφυγή της Ελλάδας στον μηχανισμό στήριξης.

«Είναι ανάγκη, ανάγκη εθνική και επιτακτική, να ζητήσουμε επισήμως από τους εταίρους μας την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης, που από κοινού δημιουργήσαμε στην Ε.Ε. Έχω ήδη δώσει εντολή στον υπουργό Οικονομικών να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες. Και οι εταίροι μας θα συνδράμουν άμεσα και αποφασιστικά, ώστε να παράσχουν στην Ελλάδα το απάνεμο λιμάνι που θα μας επιτρέψει να ξαναχτίσουμε το σκάφος μας με γερά και αξιόπιστα υλικά» λέει από το Καστελόριζο ο κ. Παπανδρέου.

Η τρόικα -η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ΔΝΤ- συμφωνούν να βοηθήσουν την Ελλάδα και μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες συμφωνείται το πρώτο πρόγραμμα διάσωσης, ύψους 110 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Μάιος του 2010: Η χρηματοδότηση του τριετούς προγράμματος σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας υιοθετείται. Η ελληνική βουλή προχωρά σειρά μέτρων λιτότητας, αγνοώντας τις μαζικές διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα και άλλες πόλεις της χώρας.

Ιούνιος του 2011: Η πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας υποβαθμίζεται εκ νέου και συμφωνείται εκ νέο πακέτο διάσωσης -ύψους 120 δισ. ευρώ- με την Τρόικα. Ακολουθεί η υιοθέτηση νέων μέτρων λιτότητας, που προκάλεσαν μαζικές διαδηλώσεις από τους ήδη οικονομικά βασανισμένους Έλληνες.

Νοέμβριος του 2011: Ο Γιώργος Παπανδρέου παραιτείται. Στις 11 Νοεμβρίου ο Λουκάς Παπαδήμος ορκίστηκε πρωθυπουργός της μεταβατικής κυβέρνησης, με αντιπροέδρους τους Θεόδωρο Πάγκαλο και Ευάγγελο Βενιζέλο. Στο κυβερνητικό σχήμα προστέθηκαν εκτός αρκετών υπουργών της προηγούμενης κυβέρνησης και στελέχη των κοινοβουλευτικών κομμάτων της Νέας Δημοκρατίας και του ΛΑΟΣ.

Πηγή: REUTERS/Yiorgos Karahalis/File Photo

Απρίλιος 2012: Νέα μέτρα λιτότητας προκαλούν αντιδράσεις στην Ελλάδα. Διαδηλώσεις και οργή στους δρόμους της Αθήνας... Η χώρα συγκλονίζεται όταν ένας συνταξιούχος φαρμακοποιός αυτοκτονεί έξω από το ελληνικό κοινοβούλιο, εις ένδειξη διαμαρτυρίας.

Ιούνιος του 2012: Η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Παναγιώτη Πικραμμένου οδηγεί τη χώρα σε εκλογές. Για δεύτερη φορά μέσα σε έξι εβδομάδες, κανένα κόμμα δεν καταφέρνει να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία. Σχηματίζεται κυβέρνηση συνασπισμού (Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ και Δημοκρατική Αριστερά) με πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά. Ο τότε πρωθυπουργός δεσμεύεται να τηρήσει τις δεσμεύσεις της Ελλάδας απέναντι στους δανειστές της.

Πηγή: REUTERS/Tobias Schwarz/File Photo

Ιούλιος του 2012: Μια αποφασιστική παρέμβαση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, αλλάζει την πορεία της κρίσης. Ο κ. Ντράγκι διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι η ΕΚΤ θα κάνει τα πάντα για να διαφυλάξει το ευρώ.

Νοέμβριος του 2012: Οι διαμαρτυρίες, πολλές φορές βίαιες, αποτελούν πλέον καθημερινότητα στη χώρα μας. Ευρωπαίοι και ΔΝΤ συμφωνούν να προχωρήσουν σε «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, ύψους 40 δισ. ευρώ.

Πηγή: REUTERS/Yannis Behrakis/File Photo

Απρίλιος του 2014: Οι υπουργοί Οικονομικών εγκρίνουν τη δόση για την Ελλάδα και η χώρα βγαίνει στις αγορές. Η έκδοση του ελληνικού ομολόγου, που πραγματοποιείται μετά από τέσσερα χρόνια απουσίας, φέρνει 4 δισ. στην Ελλάδα.

Νοέμβριος του 2014: Μετά τις ευρωεκλογές του 2014, αναλαμβάνει καθήκοντα η Επιτροπή Γιούνκερ.

Ιανουάριος του 2015: Προκηρύσσονται πρόωρες εκλογές, τις οποίες κερδίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, και ο Αλέξης Τσίπρας ορκίζεται πρωθυπουργός της χώρας. Το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Οικονομικών αναλαμβάνει ο Γιάνης Βαρουφάκης, που ξεκινά νέα διαπραγμάτευση με τους δανειστές.

Φεβρουάριος του 2015: Το Eurogroup συμφωνεί σε παράταση του δεύτερου ελληνικού προγράμματος για τέσσερις μήνες, σε συνέχεια σχετικού αιτήματος των ελληνικών αρχών.

Πηγή: (EUROKINISSI-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ)

Το επεισοδιακό καλοκαίρι του 2015

Το καλοκαίρι του 2015 είναι ταραχώδες για την ελληνική οικονομία. Η δόση ύψους 1,5 δισ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν καταβάλλεται και στις 28 Ιουνίου ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανακοινώνει την επιβολή ελέγχων κεφαλαίων. Οι τράπεζες κλείνουν για κάποιες μέρες και οι Έλληνες κάνουν ουρές έξω από τα ATM για να κάνουν την καθημερινή ανάληψη των 60 ευρώ.

30 Ιουνίου 2015: Λήγει το δεύτερο ελληνικό πρόγραμμα.

5 Ιουλίου 2015: Πραγματοποιείται δημοψήφισμα στην Ελλάδα για την αποδοχή ή μη, των προτάσεων μεταρρυθμίσεων στις οποίες κατέληξε το Eurogroup. 61% των συμμετεχόντων ψηφίζει κατά.

Πηγή: Eurokinissi/Τατιάνα Μπόλαρη

8 Ιουλίου 2015: Οι ελληνικές Αρχές ζητούν πρόγραμμα στήριξης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.

12/13 Ιουλίου 2015: Σε μια μαραθώνια Σύνοδο Κορυφής που διήρκησε περισσότερο από 17 ώρες, οι ηγέτες των χωρών της Ευρωζώνης καταλήγουν σε συμφωνία επί της αρχής για ένα νέο πρόγραμμα στήριξης για την Ελλάδα.

17 Ιουλίου 2015: Το Συμβούλιο της ΕΕ χορηγεί στην Ελλάδα βραχυπρόθεσμη χρηματοδοτική βοήθεια (δάνειο-γέφυρα) ύψους 7,16 δισ. στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

20 Αυγούστου 2015: Η Επιτροπή υπογράφει Μνημόνιο Συνεργασίας, εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, με την Ελλάδα για ένα νέο πρόγραμμα στήριξης και δημοσιεύει αξιολόγηση του κοινωνικού αντίκτυπου του προγράμματος. Εγκρίνεται η πρώτη εκταμίευση.

23 Σεπτεμβρίου 2015: Ο Αλέξης Τσίπρας ορκίζεται πρωθυπουργός της Ελλάδας, μετά από βουλευτικές εκλογές.

Πηγή: Eurokinissi / ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Ο δρόμος προς την έξοδο

Οκτώβριος και Δεκέμβριος 2015: Το πρώτο και το δεύτερο πακέτο προαπαιτούμενων ολοκληρώνεται, επιτρέποντας νέες εκταμιεύσεις στο πλαίσιο του προγράμματος.

24 Μαΐου 2016: Το Eurogroup χαιρετίζει την εφαρμογή των αναγκαίων προαπαιτούμενων για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και συμφωνεί σε ένα πακέτο βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

16 Ιουνίου 2016: Η πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος στήριξης ολοκληρώνεται μετά την εκπλήρωση όλων των σχετικών προαιπτούμενων.

7 Ιουλίου 2017: Η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος στήριξης ολοκληρώνεται μετά την εκπλήρωση όλων των σχετικών προαπαιτούμενων.

12 Ιουλίου 2017: Η Επιτροπή προτείνει το κλείσιμο της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος για την Ελλάδα. Το Συμβούλιο μετέπειτα επικυρώνει την πρόταση της Επιτροπής.

20 Ιουλίου 2017: Το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ εγκρίνει επί της αρχής ένα νέο πρόγραμμα με την Ελλάδα.

20 Αυγούστου 2018: Ολοκληρώνεται το ελληνικό πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.