Η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού θα κρίνει τις περικοπές των συντάξεων

Έπειτα από 27 διαδοχικές μειώσεις που περιόρισαν κατά 45% τις καταβαλλόμενες συντάξεις την περίοδο 2010-2017, αφαιρώντας από τους συνταξιούχους τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ μια νέα μείωση των συντάξεων μοιάζει αχρείαστη.

Εάν ανατρέξει κανείς στην αιτιολογική έκθεση του ν. 4472/2017, ο οποίος προβλέπει την περικοπή της προσωπικής διαφοράς σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, κατανοεί τους συσχετισμούς δυνάμεων που επέβαλαν τις μειώσεις εκείνη την περίοδο.

Η αιτιολογική έκθεση ανέφερε πως «οι διατάξεις αυτές υιοθετούνται ως προϋπόθεση για την εκκίνηση της συζήτησης που αφορά στον προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, μέτρων που είναι απαραίτητα για τη βιωσιμότητά του».

Ωστόσο, εν συνεχεία επιχειρούταν η δικαιολόγηση των διατάξεων. Συγκεκριμένα αναφερόταν πως :

• Οι διατάξεις σχεδιάστηκαν στη βάση του δικαιότερου επιμερισμού του βάρους από την αναδιάρθρωση του συνταξιοδοτικού συστήματος έτσι ώστε οι αρνητικές συνέπειες αυτής να επιμερίζονται μεταξύ νέων και παλαιών συνταξιούχων.
• Πως το Σύνταγμα δεν εγγυάται ορισμένο ύψος συνταξιοδοτικής παροχής και επομένως, δεν αποκλείεται η μείωση ήδη απονεμηθεισών παροχών υπό την προϋπόθεση τήρησης της αρχής της αναλογικότητας, της ισότητας συμμετοχής στα δημόσια βάρη και της κοινωνικής αλληλεγγύης.
• Οι ρυθμίσεις δεν μεταβάλλουν το ουσιώδες χαρακτηριστικό της ισονομίας που εισήγαγε η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος με το ν. 4387/2016, ο οποίος προέβλεψε την εφαρμογή όμοιων κανόνων για όλους. Επιπροσθέτως, είναι σύμφωνες προς τη συνταγματικώς κατοχυρωμένη αρχή της ισότητας και τις επιμέρους εκφάνσεις της.
• Οι παρεμβάσεις στη συνταξιοδοτική δαπάνη κρίνονται πρόσφορες και αναγκαίες ενόψει του υπέρτερου δημοσιονομικού σκοπού, καθώς αφενός, εξυπηρετούν τη διαγενεακή ισότητα και την αλληλεγγύη πραγματώνοντας τον σκοπό της κοινωνικής ασφάλισης για την επαρκή κάλυψη των ασφαλιστικών κινδύνων και αφετέρου δημιουργούν τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο για τη λήψη μέτρων ανακούφισης ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
• Οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις σέβονται την αρχή της αναλογικότητας, καθώς η απομείωση της προσωπικής διαφοράς περιορίζεται κατά το ανώτατο σε ποσοστό 18% της καταβαλλόμενης σύνταξης προκειμένου να μη διαταραχθεί σημαντικά και αιφνιδίως το επίπεδο διαβίωσης της συγκεκριμένης κατηγορίας συνταξιούχων.
• Τέλος, αναφερόταν πως για τη συνολική αξιολόγηση των συνταξιοδοτικών ρυθμίσεων, θα πρέπει να συνεκτιμηθεί ότι το τμήμα των συνταξιούχων που θα επηρεαστεί από αυτές θα επωφεληθεί συγχρόνως από τα μέτρα κοινωνικής στήριξης, τα οποία προβλέπονται στο παρόν νομοσχέδιο.

Σήμερα η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας πόρρω απέχει από τις συγκεκριμένες θέσεις και επιδιώκει να αναστείλει τις μειώσεις στις συντάξεις από την 1^η Ιανουαρίου 2019.

Άλλωστε μελέτες όπως αυτή του Σάββα Ρομπόλη, ομότιμου καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου και του Βασίλειου Μπέτση υποψήφιου διδάκτορα του Παντείου Πανεπιστημίου, έρχονται να καταδείξουν πως οι μειώσεις των συντάξεων από την 1^η Ιανουαρίου 2019 δεν είναι μονόδρομος, δεδομένου ότι χωρίς τις μειώσεις των συντάξεων ο δείκτης συνταξιοδοτικών δαπανών προς ΑΕΠ καθ’ όλη την περίοδο 2019-2060 δεν ξεπερνάει το όριο του 16% του ΑΕΠ και ο δείκτης του αθροίσματος της ετήσιας κρατικής συμμετοχής στη συνταξιοδοτική δαπάνη και του ετήσιου ποσού για αποπληρωμή του χρέους προς το ΑΕΠ διαμορφώνεται σε επίπεδα χαμηλότερα του 10% του ΑΕΠ, ποσοστό το οποίο δεν συνιστά εμπόδιο για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.