Το 20% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα θα δωροδοκούσε για να επιβιώσει

Το 38% των στελεχών επιχειρήσεων παγκοσμίως εξακολουθεί να θεωρεί ότι η διαφθορά είναι διαδεδομένη στη χώρα του, ποσοστό ελάχιστα μειωμένο από το 39% που κατέγραψε η αντίστοιχη έρευνα του 2016. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις αναπτυσσόμενες αγορές το ποσοστό αυτό (52%) είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με τις αναπτυγμένες αγορές (20%) και τη Δυτική Ευρώπη (21%).

Στην Ελλάδα, η έρευνα κατέγραψε μία σημαντική μείωση του αντίστοιχου ποσοστού στο 46% σε σχέση με 81% στην περσινή, ενδιάμεση έρευνα. Ωστόσο, το ποσοστό όσων θεωρούν ότι η διαφθορά είναι διαδεδομένη στη χώρα μας παραμένει αισθητά υψηλότερο από τις άλλες ευρωπαϊκές και αναπτυγμένες οικονομίες, καθώς κινείται στα επίπεδα των αναδυομένων αγορών. Αξίζει, βέβαια, να σημειωθεί ότι σε έξι ευρωπαϊκές χώρες οι εκτιμήσεις των στελεχών για την έκταση των φαινομένων διαφθοράς ήταν υψηλότερες από την Ελλάδα: στην Τσεχία (56%), τη Βουλγαρία (60%), τη Σλοβακία και την Ουγγαρία (66%), την Ιταλία (68%) και την Κύπρο (80%). Παρόλα αυτά, η Ελλάδα έχει υψηλότερα ή παρόμοια ποσοστά με χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία (46%), η Ινδονησία (42%), η Ινδία (40%), η Μέση Ανατολή (38%), η Ρουμανία (34%), και η Τουρκία (32%).

Ο κ. Παναγιώτης Παπάζογλου, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥ Ελλάδος, παρατηρεί: «Το ζήτημα της διαφθοράς δεν αφορά μόνο τις επιχειρήσεις και τους κινδύνους που δημιουργεί για την εικόνα, αλλά και τα οικονομικά τους αποτελέσματα. Αφορά ολόκληρη την κοινωνία. Ιδιαίτερα στη χώρα μας, σε μια περίοδο που πρέπει να οικοδομήσουμε ένα νέο θετικό πρότυπο επιχειρηματικότητας, η αντιμετώπιση του προβλήματος αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα. Η βελτίωση της εικόνας στην Ελλάδα δεν πρέπει να δημιουργήσει εφησυχασμό. Χρειάζεται να γίνουν πολλά ακόμη, τόσο σε επίπεδο νομοθεσίας, όσο και από τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Πάνω απ’ όλα, πρέπει να γίνει συνείδηση ότι η τήρηση κανόνων ακεραιότητας αποτελεί ευθύνη όλων μας».

Η έρευνα της ΕΥ εξέτασε, επίσης, τις μορφές δωροδοκίας ή διαφθοράς που είναι διατεθειμένα να αποδεχθούν τα στελέχη των επιχειρήσεων. Ως πιο διαδεδομένη πρακτική αναδεικνύεται η πληρωμή μετρητών, με το 13% του δείγματος παγκοσμίως να δηλώνει θα δικαιολογούσε την πρακτική αυτή αν θα βοηθούσε την επιχείρησή του να επιβιώσει σε περίοδο οικονομικής ύφεσης. Στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό είναι αισθητά υψηλότερο στο 20%, έναντι 5% στη Δυτική Ευρώπη και 6% στις αναπτυγμένες αγορές. Οι μόνες ευρωπαϊκές χώρες όπου καταγράφεται υψηλότερο ποσοστό σε αυτήν την ερώτηση είναι η Σλοβακία και η Κύπρος (από 44%).

Αντίθετα, τα στελέχη των επιχειρήσεων στην Ελλάδα εμφανίζονται λιγότερο δεκτικά απέναντι σε άλλες μορφές διαφθοράς: 6% θα δικαιολογούσε προσωπικά δώρα ή την παραποίηση οικονομικών στοιχείων, έναντι 11% και 5% αντίστοιχα στο σύνολο του δείγματος, ενώ μόλις 4% θα αποδεχόταν δωροδοκία υπό μορφή διασκέδασης ή φιλοξενίας, έναντι 21% στο συνολικό δείγμα.

Οι ερευνητές ζήτησαν, επίσης, από τους συμμετέχοντες να προσδιορίσουν τις μεγαλύτερες απειλές που αντιμετωπίζει η επιχείρησή τους. Στην Ελλάδα, η δημοφιλέστερη απάντηση ήταν το μακροοικονομικό περιβάλλον (48%, έναντι 42% του συνολικού δείγματος και 45% στις αναδυόμενες αγορές), υποδηλώνοντας, ότι οι Έλληνες εξακολουθούν να ανησυχούν για τις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Ακολουθούν οι μεταβολές στο ρυθμιστικό περιβάλλον (38% στην Ελλάδα και 43% στο συνολικό δείγμα) και οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο (32% και 37% αντίστοιχα).

Η έρευνα διαπιστώνει μια αντίφαση μεταξύ της γενικευμένης παραδοχής ότι τα φαινόμενα διαφθοράς παραμένουν σχετικά διαδεδομένα και της παράλληλης αντίληψης ότι οι επιχειρήσεις έχουν λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.

Έτσι, το 59% του δείγματος (68% στην Ελλάδα) θεωρεί ότι «η επιχείρησή του διαθέτει μια εξειδικευμένη προσέγγιση δέουσας επιμέλειας ως προς τους κινδύνους, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της χώρας, του κλάδου και του αντικειμένου της δραστηριότητας τρίτων». Συγχρόνως, το 78% του συνόλου (94% στην Ελλάδα) εκτιμά ότι «υπάρχουν σαφείς ποινές για όσους δεν ακολουθούν την πολιτική της εταιρείας», ενώ το 57% διεθνώς (58% στην Ελλάδα) αναφέρει ότι έχουν επιβληθεί κυρώσεις για παραβίαση της εταιρικής πολιτικής.

Παράλληλα, τα στελέχη φαίνεται να κατανοούν επαρκώς τα οφέλη που προκύπτουν για μια επιχείρηση που αποδεικνύει ότι συμπεριφέρεται με ακεραιότητα. Τα σημαντικότερα οφέλη, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες, είναι η εικόνα που σχηματίζουν οι πελάτες (72% διεθνώς, 90% στην Ελλάδα), η αντίληψη του κοινού (62% διεθνώς, 73% στην Ελλάδα), οι επιτυχημένες επιχειρηματικές αποδόσεις (59% διεθνώς, 63% στην Ελλάδα), και η αντίληψη των μετόχων (52% διεθνώς, 63% στην Ελλάδα).