Δύο σενάρια για την επόμενη έξοδο της Ελλάδος στις αγορές
Μπορεί οι συνθήκες στις διεθνείς αγορές ομολόγων να έχουν επιδεινωθεί, αλλά ο προγραμματισμός του υπουργείου Οικονομικών για νέες εκδόσεις δεν έχει ανασταλεί. Σήμερα η απόδοση του δεκαετούς ελληνικού ομολόγου διαμορφώνεται στο 4,30%, από 3,60% την 1η Φεβρουαρίου και η διαφορά απόδοσης με το γερμανικό ομόλογο, το λεγόμενο spread, είναι στις 380 μονάδες βάσης.
Πληροφορίες αναφέρουν πως η έκδοση των δεκαετών ομολόγων ύψους 2 δισ. ευρώ, από την οποία το Δημόσιο θέλει να ενισχύσει το «ταμειακό μαξιλάρι ρευστότητας» έχει προγραμματιστεί για τον Ιούλιο.
Στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους επεξεργάζονται και εναλλακτικά σενάρια για την έκδοση των δεκαετών ομολόγων. Όπως λένε έγκυρες πηγές, αν οι αγορές δεν το επιτρέπουν τον Ιούλιο, τότε η έκδοση θα μετατεθεί για τον Σεπτέμβριο, όταν πλέον η Ελλάδα θα έχει βγει και τυπικά από το Μνημόνιο.
Πρέπει να σημειωθεί πως αν και η Ελλάδα δεν έχει ακόμη λάβει το σύνολο των δόσεων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) για το σχηματισμό του ταμειακού μαξιλαριού ασφαλείας για τη μετά το Μνημόνιο εποχή, ωστόσο διαθέτει ήδη διαθέσιμα άνω των 20 δισ. ευρώ.
Τα 5,7 δισ. ευρώ εξ αυτών αφορούν στη δόση που έλαβε την Τετάρτη το Ελληνικό Δημόσιο από τον ESM. Τα 11 περίπου δισ. ευρώ αφορούν σε ταμειακά διαθέσιμα των φορέων Γενικής Κυβέρνησης που διαχειρίζεται κεντρικά το υπουργείο Οικονομικών και τα υπόλοιπα 4 δισ. ευρώ σε έσοδα που έχουν αντληθεί από τις εξόδους της Ελλάδος στις αγορές.
Από αυτά τα διαθέσιμα των 20 δισ. ευρώ τα 4,2 δισ. ευρώ βρίσκονται κατατεθειμένα στις εμπορικές τράπεζες. Για να καταλάβει κανείς πόσο μεγάλη είναι αυτή η καταθετική εισφορά του Δημοσίου για τις τράπεζες αξίζει να σημειωθεί πως το κενό ρευστότητας των τραπεζών είναι σήμερα στα 31,5 δισ. ευρώ.
Το έλλειμμα ρευστότητας είναι η διαφορά μεταξύ του ύψους των καταθέσεων των τραπεζών και των δανείων τους. Σήμερα η Τράπεζα Πειραιώς έχει καταθέσεις 42,7 δισ. ευρώ, αλλά και δάνεια 60,26 δισ. ευρώ, ήτοι εμφανίζει κενό ρευστότητας 17,56 δισ. ευρώ. Η Eurobank έχει έλλειμμα ρευστότητας 13,4 δισ. ευρώ, καθώς διαθέτει καταθέσεις 33,8 δισ. ευρώ και χορηγήσεις 47,2 δισ. ευρώ. Η Alpha Bank έχει καταθέσεις 34,8 δισ. ευρώ και δάνεια 43,3 δισ. ευρώ, ήτοι εμφανίζει έλλειμμα ρευστότητας 8,5 δισ. ευρώ. Σε πολύ καλύτερη θέση είναι η Εθνική Τράπεζα με δάνεια 42,3 δισ. ευρώ, καταθέσεις 40,2 δισ. ευρώ και συνολικό έλλειμμα ρευστότητας μόλις 2,1 δισ. ευρώ.
Αλλά η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών φέρεται να είναι σε διαβουλεύσεις με τους θεσμούς προκειμένου να αυξήσει περισσότερο τις καταθέσεις του Δημοσίου στις συστημικές τράπεζες δίνοντας τους ακόμη μεγαλύτερη ρευστότητα. Σε μια τέτοια περίπτωση ένα μεγάλο μέρος των διαθεσίμων που το Δημόσιο τηρεί στην Τράπεζα της Ελλάδος θα μεταφερθούν στις εμπορικές τράπεζες.
Αυτό θα είχε πολλαπλασιαστικά θετικά οφέλη. Το μεγαλύτερο όλων σχετίζεται με το ότι θα οδηγούσε σε αισθητή μείωση της ρευστότητας που αντλούν οι τράπεζες από τον «ακριβό» μηχανισμό έκτακτης ενίσχυσης της Τράπεζας της Ελλάδος (ELA). Το επιτόκιο με το οποίο χρεώνονται οι τράπεζες όταν αντλούν ρευστότητα από τον ELA είναι 1,50% και συνολικά έχουν αντλήσει 16 δισ. ευρώ, για τα οποία καταβάλουν 240 εκατ. ευρώ περίπου σε τόκους!