Έκθεση «φωτιά» για τους ελληνικούς αυτοκινητοδρόμους

Όπως υπογραμμίζει η έκθεση, στη χώρα μας καταγράφεται μείωση του αντικειμένου δημοσίων έργων κατά 55%, ελλιπής προετοιμασία των έργων από τους εταίρους του δημόσιου τομέα και, πρωτίστως, η υπογραφή συμβάσεων με ιδιώτες παραχωρησιούχους πριν από την επίλυση σημαντικών προβλημάτων.

Με απλά λόγια, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, τονίζει ότι οι συγχρηματοδοτούμενες από την ΕΕ συμπράξεις δημοσίου - ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) δεν μπορούν να θεωρηθούν ως μια οικονομικά βιώσιμη επιλογή για την κατασκευή έργων δημόσιων υποδομών.

Το πόρισμα του ευρωπαϊκού φορέα σχετίζεται με τις με τις συγχρηματοδοτούμενες από την ΕΕ συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) για τρεις αυτοκινητοδρόμους (Ολυμπία, Μωρέας, Κεντρική Οδός) την περίοδο 2000-2014. Αφορά δε σε έργα ΣΔΙΤ με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση στην ΕΕ την περίοδο 2000-2014 και έλαβε υπόψη της τα στοιχεία από 12 έργα σε 4 κράτη μέλη που αντιπροσωπεύουν ωστόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής συμμετοχής το 70% της συνολικής δαπάνης.

Σύμφωνα με πληροφορίες του δικτύου Euractiv, που επικαλείται τα στοιχεία της έκθεσης, η Ελλάδα είναι μακράν ο μεγαλύτερος αποδέκτης συνεισφορών της ΕΕ για έργα ΣΔΙΤ, έχοντας λάβει το 59% του συνολικού ποσού για όλη την ΕΕ, ή 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ.

Από την πλευρά του, ο Όσκαρ Χέρικς, μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και αρμόδιο για την έκθεση, «για την ολοκλήρωση των πέντε αυτοκινητόδρομων που ελέγχθηκαν στην Ελλάδα και την Ισπανία χρειάστηκαν πρόσθετα δημόσια κεφάλαια ύψους σχεδόν 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Περί το 30% των κεφαλαίων αυτών (422 εκατομμύρια ευρώ) χορηγήθηκε από την ΕΕ».

Ο κ. Χέρικς, επεσήμανε ότι για την Ελλάδα η αύξηση του αρχικού προϋπολογισμού των τριών αυτοκινητοδρόμων κατά 1,2 δισ. ευρώ σήμανε και αύξηση της Ευρωπαϊκής χρηματοδότησης κατά 422 εκατ. ευρώ (το 36% της συνολικής αύξησης).

Παράλληλα, άφησε σαφείς αιχμές για την αδυναμία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ελέγξει την κατάσταση, λέγοντας ότι ήταν «πλήρως ενήμερη» και δε την απέτρεψε, ενώ εξέφρασε ανησυχίες για τη βιωσιμότητα των έργων, καθώς, όπως είπε, δεν εξετάστηκε επαρκώς η πιθανότητα κατασκευής αυτοκινητοδρόμων με εναλλακτικά χαρακτηριστικά και μικρότερο κόστος όπως π.χ. δρόμοι ταχείας κυκλοφορίας (express roads).

Επιπλέον, το μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου επεσήμανε προβλήματα στο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο στην Ελλάδα λειτουργεί μόνο για έργα κάτω των 500 εκατ ευρώ, κάτι που εξαιρεί τα μεγάλα έργα υποδομών όπως οι τρεις αυτοκινητόδρομοι.

Σπίρτζης: Η έκθεση είναι η καλύτερη δικαίωση για το πώς ολοκληρώθηκαν τα έργα

Από την πλευρά του, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, σχολιάζοντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων τα ευρήματα της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, είπε πως αποτελούν «πλήρη δικαίωση των όσων έχουμε πει για τις συμβάσεις της ΝΔ και τις αναθεωρήσεις, για τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων για το ότι παραλάβαμε σταματημένα έργα με όχι μόνο μεγάλα ποσά αλλά και με μεγάλες εκκρεμότητες, πάνω από 50%, στις απαλλοτριώσεις, στις αδειοδοτήσεις και στα αρχαιολογικά έργα».

«Όπως έχουμε πει επανειλημμένα οι διεκδικήσεις των παραχωρησιούχων ήταν πάνω από 1,2 δισ. και με την διαπραγμάτευση που πέτυχε η ελληνική κυβέρνηση κερδήθηκαν 764 εκατ. και η ΝΔ είχε το θράσος να χαρακτηρίσει το υπόλοιπο πανωπροίκια. Σήμερα επιβεβαιώνονται τα πανωπροίκια της ΝΔ και στις συμβάσεις των αυτοκινητοδρόμων», ανέφερε ο υπουργός, ασκώντας κριτική στην αξιωματική αντιπολίτευση.

Ο κ. Σπίρτζης τόνισε, εξάλλου πως «σημαντική επίσης αναφορά της Έκθεσης γίνεται για τη μεγάλη μείωση των φυσικών αντικειμένων που μας οδήγησε σε μεγάλες καθυστερήσεις και πολύχρονες διαπραγματεύσεις με τα όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».

Όσο για το κόστος των αυτοκινητοδρόμων, δήλωσε ότι «για τον άξονα Πάτρας Πύργου και για τον Ε65 να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με την έκθεση η μείωση των φυσικών αντικειμένων στην Ολυμπία Οδό ήταν κατά 45% και στον Ε65 κατά 55% και το κόστος αυξήθηκε στον Ε65 κατά 47% και στην Ολυμπία Οδό κατά 69%».

«Η παραπάνω έκθεση και τα στοιχεία που παρουσιάζει δείχνουν το τι γινόνταν από τον παλαιοκομματισμό στα δημόσια έργα στην χώρα μας και στις αρχικές συμβάσεις και στις αναθεωρήσεις τους και αποτελούν την καλύτερη δικαίωση και για το πως ολοκληρώθηκαν τα έργα αλλά και για τις θεσμικές αλλαγές που έχουν γίνει», υπογράμμισε – μεταξύ άλλων – ο κ. Σπίρτζης.