Η εποχή των άμεσων πληρωμών

Ο όγκος των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών έφθασε στα 341 εκατ. στο συγκεκριμένο εξάμηνο και γενικώς η τάση παραμένει ανοδική όσον αφορά το 2017 αν και ο ρυθμός παρουσιάζει μία επιβράδυνση σε σχέση με το 2015 και το 2016. Κάτι λογικό δεδομένου ότι η επιβολή των capital controls ήταν ο λόγος που οι Έλληνες καταναλωτές άρχισαν να χρησιμοποιούν τις κάρτες τους.

Ο μέσος αριθμός των συναλλαγών ανά κάρτα έχει φθάσει πλέον τις 22, αριθμός που είναι σχετικά χαμηλότερος σε σχέση με τους αντίστοιχους στα υπόλοιπα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την άλλη πλευρά, είναι υψηλότερος σε σχέση με την προ capital controls κατάσταση. Και γενικώς οι Έλληνες καταναλωτές έχουν αρχίσει πλέον να στρέφονται όλο και περισσότερο προς τη χρήση των καρτών για τις συναλλαγές τους. Ενδεχομένως, επειδή πλέον μόνο μέσω καρτών μπορεί να «χτίσει» ένας πολίτης το αφορολόγητο όριο του.

Το πλέον αξιοσημείωτο γεγονός ότι πλέον οι καταναλωτές χρησιμοποιούν τις κάρτες σου ακόμη και για μικρής αξίας αγορές όπως και σε σημεία πώλησης που στο παρελθόν αποφεύγαμε να βγάλουμε την κάρτα μας για να πληρώσουμε. Πλέον, δεν είναι σπάνιο φαινόμενο να πληρώσει κανείς με την κάρτα του σε ένα κατάστημα ψιλικών ή σε ένα περίπτερο, ενώ στα εστιατόρια και στα καφέ η αύξηση των συναλλαγών με κάρτα είναι εντυπωσιακή. Φυσικά, σε αυτή την αλλαγή έχει συνεισφέρει και η υποχρέωση που έχουν η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων να διαθέτουν τερματικό αποδοχής συναλλαγών με κάρτα, τα γνωστά και ως POS.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, ο αριθμός των POS που υπάρχουν στην ελληνική αγορά κυμαίνεται κοντά στις 600.000, αριθμός άκρως εντυπωσιακός αν αναλογιστεί κανείς ότι πριν από τα capital controls το αντίστοιχο νούμερο ήταν κάτω από τις 200.000!

Ανέπαφες συναλλαγές

Η συντριπτική πλειοψηφία των τερματικών υποστηρίζει τις ανέπαφες συναλλαγές, ενώ θα πρέπει να τονιστεί ότι στο εξής όλα τα νέα POS έχουν το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό. Οι κάρτες με δυνατότητα για ανέπαφες συναλλαγές εκτιμάται ότι αντιστοιχούν περίπου στο 60% των καρτών που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά, ενώ και εδώ όλες οι νέες κάρτες υποστηρίζουν ανέπαφες συναλλαγές.

Υπενθυμίζεται ότι αν ο καταναλωτής διαθέτει κάρτα για ανέπαφες συναλλαγές, τότε δεν χρειάζεται να εισάγει την κάρτα στο POS, απλά να την πλησιάσει κοντά στο μηχάνημα και η συναλλαγή θα εκτελεστεί άμεσα. Σημειωτέον πως όλες οι συναλλαγές μπορούν να γίνουν ανέπαφα, απλά για τις συναλλαγές αξίας έως 25 ευρώ δεν απαιτείται η εισαγωγή του 4ψήφιου κωδικού (ΡΙΝ).

Οι ανέπαφες συναλλαγές προσφέρουν σημαντική ευκολία και βελτιώνουν την εμπειρία του καταναλωτή γι’ αυτό και προωθούνται ιδιαίτερα καθώς αποτελούν έναν ακόμη λόγο για να πραγματοποιήσει ένας καταναλωτής μία συναλλαγή με κάρτα παρά με μετρητά.

Άμεσες πληρωμές και μεταφορές

Μία άλλη τάση, πάντως, που έχει αρχίσει να κάνει την εμφάνιση της στην ελληνική αγορά είναι αυτή των άμεσων πληρωμών και μεταφορών χρημάτων. Όλες οι συστημικές τράπεζες έχουν υλοποιήσει ειδικές εφαρμογές μέσα από τις mobile banking εφαρμογές τους που προσφέρουν τη δυνατότητα στους καταναλωτές να μεταφέρουν χρήματα σε φίλους ή γνωστούς ακόμη και αν έχουν λογαριασμό σε άλλη τράπεζα!

Όσον αφορά το τελευταίο χαρακτηριστικό αυτό επιτυγχάνεται μέσω μίας διατραπεζικής υπηρεσίας που ονομάζεται IRIS και η οποία επιτρέπει την αποστολή χρημάτων άμεσα (σ.σ. η διαδικασία δεν απαιτεί πάνω από 1 λεπτό) και χωρίς κανένα κόστος -τουλάχιστον προς το παρόν- για μεταφορές αξίας έως 500 ευρώ ημερησίως. Η μεταφορά μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας το ΑΦΜ ή τον κινητό αριθμό που έχει δηλώσει στο IRIS ο παραλήπτης, ενώ σε ορισμένες τράπεζες η μεταφορά μπορεί να γίνει ακόμη και αν οι δύο πλευρές είναι απλά συνδεδεμένες στο Facebook!

Οι πληρωμές αυτής της κατηγορίας, οι οποίες αποκαλούνται insta payments (άμεσες συναλλαγές) ή P2P, αναμένεται να μας απασχολήσουν πολύ περισσότερο στο μέλλον, καθώς θεωρείται ότι διευκολύνουν πάρα πολύ τους συναλλασσόμενους σε διάφορες περιπτώσεις που μέχρι τώρα η συναλλαγή γινόταν αποκλειστικά με μετρητά.

Ψηφιακά πορτοφόλια

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν επίσης ξεκινήσει το λανσάρισμα υπηρεσιών ψηφιακών πορτοφολιών (digital wallets). Οι υπηρεσίες αυτές δίνουν στους καταναλωτές να διεκπεραιώσουν μία σειρά από συναλλαγές μέσα από ένα app ή μία web υπηρεσία με τη χρέωση να γίνεται στην κάρτα που έχει δηλώσει ο πελάτης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη ασφάλεια αλλά και τη βελτίωση της εμπειρίας.

Τα ψηφιακά πορτοφόλια μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για την πραγματοποίηση συναλλαγών με τη χρήση μόνο του smartphone! Τέτοιου είδους δυνατότητα έχουν ήδη αρχίσει να προσφέρονται για Android συσκευές που υποστηρίζουν το πρωτόκολλο Near Field Communication (NFC) που είναι η ίδια τεχνολογία που χρησιμοποιούν και οι κάρτες ανέπαφων συναλλαγών.

Πληρωμές με smartphones

Τη δυνατότητα για ανέπαφες συναλλαγές με τη χρήση μόνο ενός smartphone προσφέρει η Τράπεζα Πειραιώς (σ.σ. προς το παρόν υποστηρίζονται μόνο οι χρεωστικές κάρτες της τράπεζας) και η Alpha Bank με το my Alpha wallet, το οποίο λειτουργεί και ως ψηφιακό πορτοφόλι. Συναλλαγές μέσω smartphone προσφέρει και η εφαρμογή i-bank Pay της Εθνικής Τράπεζας, εφόσον το σημείο πώλησης υποστηρίζει την αντίστοιχη λύση της Εθνικής Τράπεζας με τη συναλλαγή να διεκπεραιώνεται με τη χρήση κωδικού QR ή Bluetooth.

Το επόμενο βήμα πάντως αναμένεται να είναι η χρήση wearables συσκευών. Η Εθνική Τράπεζα έχει ήδη παρουσιάσει, σε συνεργασία με τη Visa, το i-bank Payband, ένα ειδικό «βραχιόλι» όπου τοποθετείται μία προπληρωμένη κάρτα μικρού μεγέθους με δυνατότητα για ανέπαφες συναλλαγές.