Peterson Institute: Γιατί απέτυχε το πρόγραμμα SMP της ΕΚΤ για την Ελλάδα

Σύμφωνα με έκθεση που υπογράφουν ο Ζερονίμ Ζετελμάγιερ και ο Κριστόφ Τρεμπέσχ η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην αγορά των ελληνικών ομολόγων κατά το ξέσπασμα της κρίσης χρέους είχε σημαντικό αντίκτυπο στις τιμές και τις αποδόσεις, αλλά όχι στον βαθμό που απαιτούσε η υπό κατάρρευση ελληνική οικονομία.

Αυτό το αποδίδουν αφενός στο γεγονός πως πάνω από το 75% των συνολικών αγορών ομολόγων έγιναν τις πρώτες 8 εβδομάδες μετά τις 10 Μαΐου 2010, αφετέρου στο ότι η ΕΚΤ είχε καταστήσει γνωστή το ποσό των ομολόγων που θα αποκτούσε.

Οι ερευνητές του Peterson Institute for International Economics, υποστηρίζουν πως οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ υπό το πρόγραμμα SMP είχαν μεγάλο αντίκτυπο στις αποδόσεις των βραχυπρόθεσμων τίτλων, όπου και οι αγοραζόμενες ποσότητες ήταν μεγαλύτερες. Ο λόγος που οι αγορές της ΕΚΤ επηρέασαν τις αποδόσεις των ομολόγων δεν οφείλεται στο ότι μείωσαν το ρίσκο χρεοκοπίας ή γιατί αύξησαν τη ρευστότητα, αλλά περισσότερο σε παράγοντες που έχουν να κάνουν με την προσφορά.

«Η ερμηνεία μας είναι πως η παρέμβαση στα ομόλογα επιτάχυνε και στήριξε την σταθεροποίηση των αγορών ομολόγων στη διάρκεια ενός παράθυρου ευκαιρίας στο οποίο το πρόγραμμα προσαρμογής είχε μια μικρή αλλά υπαρκτή πιθανότητα επιτυχίας. Αλλά οι επιπτώσεις αυτές αντισταθμίστηκαν τελικά από αμφιβολίες για την δυνατότητα της Ελλάδας να ανακτήσει την δημοσιονομική της βιωσιμότητα χωρίς μια αναδιάρθρωση χρέους», επισημαίνεται στην έκθεση.

Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα πως οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ είχαν σίγουρα επιτυχία στον να προκαλέσουν ένα ισχυρό αντίκτυπο στις αποδόσεις των ομολόγων και πως ο αντίκτυπος αυτός είχε διάρκεια, καθώς κράτησε ως και έξι μήνες μετά το τέλος της κύριας περιόδου παρέμβασης. Ωστόσο, δεν ήταν αρκετός για το μέγεθος της ελληνικής κρίσης, καθώς έως το τέλος του Αυγούστου του 2010, η μέση απόδοση των ομολόγων είχε επιστρέψει στα επίπεδα του Απριλίου.

«Τα ευρήματα μας επιβεβαιώνουν την ισχύ των παρεμβάσεων των κεντρικών τραπεζών σε περιόδους κρίσης. Την ίδια στιγμή, δείχνουν πως σε εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις, η ισχύς αυτή μπορεί να μην επεκταθεί αναγκαστικά και πέρα από τους τίτλους που αγοράζονται. Και δεν μπορεί από μόνη της να αλλάξει την πορεία μιας χώρας με βαθιά δημοσιονομικά προβλήματα, αν τα προβλήματα αυτά δεν αντιμετωπιστούν με επιτυχία μέσω άλλων εργαλείων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.