Ξανά στο προσκήνιο τα «Greek Statistics»
Στο μικροσκόπιο της Eurostat μπαίνουν για μια ακόμη φορά τα ελληνικά στατιστικά στοιχεία, αυτή τη φορά όμως με ευθύνη της Τράπεζας της Ελλάδος η οποία αρνείται μέχρι στιγμής να συμμορφωθεί με το κοινοτικό πλαίσιο. Και ενώ κατά κοινή ομολογία η χώρα μας, μετά από πολλές περιπέτειες έχει αφήσει πίσω της τα επεισόδια των «Greek Statistics», η εκκρεμότητα με τα στατιστικά της κεντρικής τράπεζας δημιουργεί σύννεφα που είναι προφανώς αχρείαστα, ίσως και επικίνδυνα, παραμονή της λήξης του τρίτου προγράμματος προσαρμογής.
Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει την αρμοδιότητα να καταρτίζει τους λεγόμενους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς της γενικής κυβέρνησης. Αυτοί οι λογαριασμοί ουσιαστικά αποτυπώνουν όλες τις συναλλαγές μεταξύ των διαφόρων τομέων της οικονομίας (χρηματοπιστωτικός τομέας, γενική κυβέρνηση, νοικοκυριά, μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, εξωτερικός τομέας), που οδηγούν στη δημιουργία είτε απαιτήσεων είτε υποχρεώσεων.
Οι χρηματοπιστωτικοί λογαριασμοί είναι τμήμα των εθνικών λογαριασμών και αποστέλλονται από την ΤτΕ στην Ελληνική Στατιστική Αρχή και στην Eurostat προκειμένου να συνυπολογιστούν στα στοιχεία από τα οποία προκύπτει το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν και το Ακαθάριστο Εγχώριοι Εισόδημα της Ελλάδος.
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια η Τράπεζα της Ελλάδος όφειλε να καταρτίζει τα σχετικά στοιχεία με τρόπο συμβατό με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εθνικών και Περιφερειακών Λογαριασμών ESA 2010, προσαρμόζοντας ουσιαστικά τα δεδομένα της σε εθνικολογιστική βάση. Ωστόσο, για λόγους που παραμένουν άγνωστοι η κεντρική τράπεζα δεν έχει προβεί στη τεχνικά εύκολη αυτή διαδικασία και εξακολουθεί να καταγράφει σε ταμειακή βάση τα στοιχεία.
Έτσι, ενώ η Eurostat έχει επικυρώσει όλα τα ελληνικά δημοσιονομικά στοιχεία χωρίς επιφύλαξη από το 2010, ωστόσο δεν επικυρώνει τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς της γενικής κυβέρνησης. Μάλιστα, έχει αποσύρει τα σχετικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος από την επίσημη δημοσίευση της, καθώς τα θεωρεί «ασύμβατα».
Αν και το εν λόγω γεγονός έχει επισημανθεί επανειλημμένα από τους θεσμούς και συμπεριελήφθη ακόμη και στην τελευταία έκθεση του άρθρου 4 του ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία, ωστόσο δεν υπήρξε αλλαγή στάσης από την Τράπεζα της Ελλάδος στο θέμα αυτό.
Αποτέλεσμα ήταν η Ευρωπαϊκή Ένωση να ξεκινήσει άτυπο διάλογο με την Ελλάδα σχετικά με τη μη συμμόρφωση της χώρα με το δίκαιο της ΕΕ. Το επόμενο βήμα, αν η ΤτΕ δεν εφαρμόσει τα πρότυπα της Eurostat, θα είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει επίσημη διαδικασία επί παραβάσει και να εκδώσει αιτιολογημένη γνώμη.
Αυτό θα ήταν εξαιρετικά αρνητικό διότι θα εγειρόταν ζήτημα ποιότητας των στατιστικών στοιχείων της Ελλάδος χωρίς ουσιαστικά να υπάρχει σοβαρός και ανυπέρβλητος λόγος.
Επίσκεψη στην Τράπεζα της Ελλάδος
Να σημειωθεί πως κλιμάκιο στελεχών της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat) συνοδευόμενο από στελέχη της γενικής διεύθυνσης στατιστικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πραγματοποίησαν την προηγούμενη εβδομάδα επίσκεψη στην Τράπεζα της Ελλάδος προκειμένου να συλλέξουν στοιχεία για τον ποιοτικό έλεγχο των στατιστικών που παράγει η κεντρική τράπεζα της χώρας μας.
Ο έλεγχος αυτός γίνεται στη βάση Μνημονίου συμφωνίας που έχει υπογραφεί μεταξύ της Eurostat και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το Νοέμβριο του 2016 για τη διασφάλιση της ποιότητας των στατιστικών που αποτελούν μέρος της διαδικασίας αξιολόγησης μακροοικονομικών ανισορροπιών (Macroeconomic Ιmbalances Procedure). Μάλιστα, πέραν από την Τράπεζα της Ελλάδος αντίστοιχη αξιολόγηση θα γίνει και στην Τράπεζα του Βελγίου.
Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης αυτής θα βγουν στο αμέσως επόμενο διάστημα και δεν θα πρέπει να προκαλέσει έκπληξη εάν η Eurostat κάνει εκ νέου παρατηρήσεις για τη μη προσαρμογή των χρηματοπιστωτικών λογαριασμών σε εθνικολογιστική βάση.