Οι τράπεζες βγάζουν στο «σφυρί» ακίνητα δεσμευμένα από την Αρχή για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος

Η εξέλιξη αυτή δείχνει πως κάποιες τράπεζες εμφανίζονται διατεθειμένες να εξαντλήσουν κάθε νομικό περιθώριο προκειμένου να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους από βάρη του παρελθόντος. Και ο χαρακτηριστικός αυτός δεν είναι αυθαίρετος όταν πρόκειται για καταστρατήγηση του Ν. 3691/2008 για την «Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και. άλλες διατάξεις».

Την επόμενη εβδομάδα θα βγουν σε πλειστηριασμό από το Ειρηνοδικείο της Νέας Ιωνίας ακίνητα της «ΜΑΡΒΟ Ανώνυμης Βιομηχανικής και Εμπορικής Εταιρείας Εισαγωγών Διανομών και Παράγωγης Εμπορίας Χάρτου και Χαρτοκιβωτίων» με επισπεύδουσα την Eurobank. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται και γραφείο επιφάνειας 212,39 τ.μ. το οποίο έχει κατασχεθεί από το Σεπτέμβριο του 2012 με διάταξη του Προέδρου της Αρχής Καταπολέμησης και Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και τελεί υπό δήμευση.

Το γεγονός ότι το ακίνητο αυτό τελεί υπό δήμευση δεν αποθάρρυνε την τράπεζα από το να το βγάλει στο «σφυρί», γεγονός που εγείρει ερωτηματικά τόσο για το εάν αυτό είναι σύννομο και κυρίως για το ποιος αγοραστής θα εμφανιστεί σε πλειστηριασμό για να αποκτήσει ως υπερθεματιστής ακίνητο κατασχεμένο από δημόσια αρχή και συγκεκριμένα από την Αρχή για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος!

Μάλιστα, η ίδια τράπεζα έχει δρομολογήσει αντίστοιχο πλειστηριασμό και για τις 7 Φεβρουαρίου στο Ειρηνοδικείο Αθηνών.

Τι δηλώνει η συμβολαιογράφος

Το CNN Greece απευθύνθηκε για το θέμα στη συμβολαιογράφο Αθηνών Μάρθα-Αικατερίνη Γασπαρινάτου-Βαρελτζίδη η οποία έχει λάβει την εντολή της διεξαγωγής του συγκεκριμένου πλειστηριασμού.

Η κ. Γασπαρινάτου-Βαρελτζίδη αποσαφήνισε πως στην προκήρυξη του πλειστηριασμού αναφέρεται η «επιφύλαξη» για τη συγκεκριμένη οριζόντια ιδιοκτησία που έχει δεσμευθεί με απόφαση της Αρχής Καταπολέμησης και Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας. «Μένει να δούμε εάν θα γίνει ο συγκεκριμένος πλειστηριασμός», είπε.

Ερωτηθείσα για το εάν είναι σύννομο το να εκπλειστηριάζονται ακίνητα κατασχεμένα από Αρχές όπως αυτή για το ξέπλυμα χρήματος η συμβολαιογράφος εκτίμησε πως αυτό μπορεί ενδεχομένως να γίνει εάν ο επισπεύδων (σ.σ. η Eurobank στη συγκεκριμένη περίπτωση) έχει «προγενέστερα» δικαιώματα.

Να σημειωθεί πως στη περίπτωση του ακινήτου της ΜΑΡΒΟ η προσημείωση έγινε το Φεβρουάριο του 2010, αλλά η αναγκαστική κατάσχεση για το ποσό των 400.000 ευρώ ζητήθηκε από την Eurobank στις 27 Ιουλίου 2016, ημέρα που ζήτησε αναγκαστική κατάσχεση και η Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ ΑΘΗΝΩΝ για το ποσό των 578.726 ευρώ. Ουσιαστικά μιλάμε για 4 σχεδόν χρόνια μετά την κατάσχεση της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος.

Ερωτηθείσα για το ποιος μπορεί να θέλει να αποκτήσει ένα ακίνητο που είναι δεσμευμένο από την Αρχής Καταπολέμησης και Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες η έμπειρη συμβολαιογράφος απάντησε πως η συναλλαγή γίνεται με «ευθύνη του υπερθεματιστή» (σ.σ. του αγοραστή).

Να σημειωθεί πως ο Ν. 3691/2008 για την «Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και. άλλες διατάξεις» αναφέρει στο άρθρο 46 για τη «Δήμευση περιουσιακών στοιχείων» τα εξής:

«1. Τα περιουσιακά στοιχεία που αποτελούν προϊόν βασικού αδικήματος ή των αδικημάτων του άρθρου 2 ή που αποκτήθηκαν αμέσως ή εμμέσως από προϊόν τέτοιων αδικημάτων ή τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν ή προορίζονταν να χρησιμοποιηθούν προς τέλεση αυτών των αδικημάτων, κατάσχονται και, εφόσον δεν συντρέχει περίπτωση αποδόσεώς τους στον ιδιοκτήτη κατά την παρ. 2 του άρθρου 310 και του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 373 Κ.Π.Δ., δημεύονται υποχρεωτικά με την καταδικαστική απόφαση. Σε περίπτωση ανάμειξης του προϊόντος του αδικήματος με περιουσία που προέρχεται από νόμιμες πηγές, η κατάσχεση και η δήμευση επιβάλλονται μέχρι του ποσού της αξίας του προϊόντος αυτού. Η δήμευση επιβάλλεται ακόμη και αν τα περιουσιακά στοιχεία ή μέσα ανήκουν σε τρίτο, εφόσον αυτός τελούσε εν γνώσει του βασικού αδικήματος ή των αδικημάτων του άρθρου 2 κατά το χρόνο κτήσεως αυτών. Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής ισχύουν και σε περίπτωση απόπειρας των ανωτέρω αδικημάτων».

Είναι ξεκάθαρο πως μέχρι να εκδοθούν οι καταδικαστικές αποφάσεις που θα κρίνουν το εάν τα κατασχεμένα από την Αρχή για το Ξέπλυμα περιουσιακά στοιχεία θα δημευτούν ή όχι, τόσο το Δημόσιο όσο και κάθε τράπεζα ή ιδιώτης που έχει έννομο συμφέρον δεν μπορεί να κάνει τίποτα.

Ο «καλόπιστος τρίτος»

Νομικοί κύκλοι στους οποίους απευθύνθηκε το CNN Greece αναφέρουν πως ο Ν. 4478/2017 που ψηφίσθηκε το καλοκαίρι τροποποίησε την παρ. 2 του άρθρου 48 του ν. 3691/2008, το οποίο αναφέρεται στη «Δέσμευση και απαγόρευση εκποίησης περιουσιακών στοιχείων» δίνοντας βήμα σε κάποιους να θεωρήσουν πως μπορούν να «ξεπεράσουν» το εμπόδιο της Αρχής και να προχωρήσουν σε πλειστηριασμούς. Η συγκεκριμένη τροποποίηση αναφέρει τα εξής: «Η απαγόρευση (σ.σ. της εκποίησης) δεν θίγει προγενέστερα δικαιώματα που έχουν αποκτήσει καλόπιστοι τρίτοι επί του λογαριασμού των τίτλων ή των χρηματοπιστωτικών προϊόντων. Τα δικαιώματα αυτά μπορούν να ασκηθούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του ιδιωτικού δικαίου και του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας».

Ωστόσο, η Αρχή για την Καταπολέμηση και Νομιμοποίηση Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας δημεύει τα ακίνητα στη βάση του άρθρου 46 και δεν τα δεσμεύει όπως γίνεται με καταθέσεις ή το περιεχόμενο θυρίδων στις περιπτώσεις των οποίων αναφέρεται το άρθρο 48 του 4478/2017. Κατά πληροφορίες, για το θέμα του καλόπιστου τρίτου φαίνεται πως έχουν δοθεί εντολές στους δικαστές προκειμένου να μην συγχέουν τις διατάξεις του άρθρου 46 με εκείνου του άρθρου 48.

Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι τράπεζες εμφανίζονται να επικαλούνται τη διάταξη για τον καλόπιστο τρίτο για να βγάλουν στο «σφυρί» κατασχεμένα ακίνητα «μεταβιβάζοντας» τον όποιο νομικό κίνδυνο στον υπερθεματιστή είναι ακροβασία. Η κατάσταση νομικά και ρυθμιστικά περιπλέκεται ακόμη περισσότερο εάν υπάρξει περίπτωση που υπερθεματιστής είναι το ίδιο το πιστωτικό ίδρυμα. Ακόμη δε πιο περίπλοκη θα γίνει η υπόθεση σε περιπτώσεις πώλησης ενυπόθηκων δανείων που στα βάρη τους συγκαταλέγεται και κατάσχεση της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος.