Αποκαλυπτήρια για το «νέο ευρώ» το Δεκέμβριο

Στις 6 Δεκεμβρίου, θα παρουσιαστεί από τον Ζαν Κλόντ Γιούνκερ, στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επόμενη ημέρα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, ενώ οι ίδιες προτάσεις θα περάσουν από την κρίση των ηγετών της ευρωζώνης στη Σύνοδο Κορυφής για το ευρώ, που θα διεξαχθεί στις 15 Δεκεμβρίου.

Ο τρόπος που η Ευρώπη αντιμετώπισε την κρίση στην Ελλάδα, αλλά και αλλού δεν έπεισε τους επενδυτές και δεν εμπέδωσε την εμπιστοσύνη. Αυτό που κατέστη ξεκάθαρο είναι πως ο συντονισμός της δημοσιονομικής πολιτικής εντός της ΕΕ είναι πολύ δύσκολος και συχνά αναποτελεσματικός διότι εναπόκειται στα κράτη μέλη.

Αυτό που επίσης έγινε ξεκάθαρο είναι πως η ΕΕ πρέπει να εξοπλιστεί με πρόσθετα εργαλεία δημοσιονομικής σταθεροποίησης. Αυτά τα εργαλεία θα παρουσιάσει τόσο στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 6 Δεκεμβρίου όσο και στο Συμβούλιο Κορυφής της 15ης Δεκεμβρίου, ο πρόεδρος Γιούνκερ.

Αν και η δημόσια συζήτηση έχει εστιαστεί στην μετεξέλιξη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) στο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, ωστόσο οι προτάσεις της Κομισιόν για την επόμενη ημέρα της ΟΝΕ εκτείνονται σε ακόμη μεγαλύτερο εύρος.

Κατά τις προτάσεις της Κομισιόν κεντρικό ρόλο στην νέα αρχιτεκτονική της ευρωζώνης θα έχει ο «Mr. Euro», ο υπουργός Οικονομικών της ευρωζώνης ο οποίος θα προεδρεύει του Eurogroup, θα είναι αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θα εκπροσωπεί διεθνώς την ευρωζώνη.

Σύμφωνα με το σχέδιο Γιούνκερ, το ευρωπαϊκό υπουργείο Οικονομικών θα μπορούσε να ενισχύσει την οικονομική και δημοσιονομική εποπτεία και την μακροοικονομική σταθερότητα, ενώ σε δεύτερη φάση θα μπορούσε να επιτρέψει ακόμη και την έκδοση ευρωπαϊκών ομολόγων.

Στην ίδια βάση, προτείνεται η δημιουργία προϋπολογισμού της ευρωζώνης εντός του προϋπολογισμού της ΕΕ που θα σταθεροποιεί, θα βοηθά τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες και θα χρηματοδοτεί την τραπεζική ένωση όταν χρειάζεται.

Ακόμη, οι προτάσεις της ΕΕ περιλαμβάνουν εργαλεία μακροοικονομικής σταθεροποίησης όπως ένα σχήμα προστασίας των επενδύσεων, ένα σχήμα στήριξης της απασχόλησης και ένα ταμείο για τις «βροχερές ημέρες», το οποίο δηλαδή θα δίνει χρήματα σε περιόδους κρίσης.

Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου (ΕΝΤ) θα είναι εντελώς διαφορετικός από εκείνον του ταμείου για τις «βροχερές ημέρες». Σύμφωνα με τις προτάσεις που είναι προς συζήτηση, το ΕΝΤ θα παρεμβαίνει για να διασώζει κράτη και τράπεζες με τους αυστηρούς όρους και τις προϋποθέσεις που θέτει σήμερα, ενώ θα διενεργεί και προληπτικούς ελέγχους στα κράτη μέλη πέραν εκείνων που θα διεξάγει η Κομισιόν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

Η δομή του ΕΝΤ δεν θα διαφέρει από αυτή που έχει ο ESM σήμερα, καθώς βασικοί του μέτοχοι θα εξακολουθήσουν να είναι τα κράτη μέλη της ευρωζώνης με τη Γερμανία να διαθέτει ποσοστό 60% των ψήφων.

Για το λόγο αυτό δεν αναμένεται να υπάρξει πρόβλημα με την μετεξέλιξη του ESM σε ΕΝΤ, καθώς από τη στιγμή που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφωνήσουν για το νέο ρόλο του ESM, το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα ενεργοποιηθεί σχεδόν αμέσως, χωρίς να απαιτούνται εγκρίσεις από τα εθνικά κοινοβούλια.