Η νέα έξοδος στις αγορές απεγκλωβίζει 15.000 μικρο-ομολογιούχους
«Ευεργετική» για τους 15.000 Έλληνες μικρο-ομολογιούχους που υπέστησαν μεγάλη οικονομική ζημία από την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους (PSI) το 2012 θα είναι η επικείμενη ανταλλαγή ομολόγων που δρομολογεί ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), καθώς μετά από πέντε βασανιστικά χρόνια πολλοί εξ αυτών θα ανακτήσουν κυριολεκτικά την πρόσβαση στα χρήματα τους.
Υπενθυμίζεται πως ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους θα προχωρήσει το αργότερο έως την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου στην ανταλλαγή (swap) των 20 ομολόγων ονομαστικής αξίας 29,7 δισ. ευρώ που είχαν εκδοθεί το 2012 στο πλαίσιο του PSI, με πέντε νέα ομόλογα ίδιας ονομαστικής αξίας (29,7 δισ. ευρώ). Οι λήξεις των νέων ομολόγων αναμένεται να είναι 5,10,15, 20 και 25 έτη, όταν τα προς ανταλλαγή (ισχύοντα) ομόλογα έχουν λήξεις που ποικίλουν από το 2023 μέχρι το 2042.
Το βασικό χαρακτηριστικό των ομολόγων του PSI είναι πως πρόκειται για κατακερματισμένες εκδόσεις πολύ χαμηλής αξίας ( η μικρότερη είναι ύψους 10 εκατ. ευρώ ). Αυτό είναι και το μεγάλο τους μειονέκτημα, καθώς το γεγονός ότι μικρά ποσά ομολόγων είναι στα χέρια πολλών ομολογιούχων καθιστά μειωμένη την εμπορευσιμότητα των τίτλων. Η επικείμενη ανταλλαγή θα κατανείμει τα 29,7 δισ. ευρώ των σημερινών 20 τίτλων σε μόλις πέντε χρεόγραφα και έτσι θα αυξήσει κατακόρυφα την εμπορευσιμότητα τους.
Το πρώτο εμφανές όφελος είναι πως η κίνηση αυτή θα αντιμετωπίσει την τρέχουσα απουσία ρευστότητας στην ελληνική αγορά ομολόγων και θα καθιερώσει μια θετική καμπύλη απόδοσης, διευκολύνοντας την επιστροφή της χώρας στις αγορές.
Το δεύτερο μεγάλο όφελος -που είναι λιγότερο εμφανές - αφορά στους 15.000 Έλληνες μικρο-ομολογιούχους που «κουρεύτηκαν» το 2012 και οι οποίοι βρέθηκαν να κατέχουν μετά το PSI μερίδια από τα 20 ομόλογα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι επενδυτές αυτοί διαθέτουν ομόλογα αξίας 1 δισ. ευρώ, εκ των συνολικά 29,7 δισ. ευρώ που θα ανταλλαγούν.
Οι εν λόγω ομολογιούχοι, με εξανεμισμένες τις οικονομίες τους, οι περισσότεροι μεγάλης ηλικίας και σε κακή οικονομική κατάσταση, βρέθηκαν το 2012 με τις αποταμιεύσεις τους «κουρεμένες» κατά 53,5% και με ομόλογα στα χέρια τους που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν μπορούσαν να πουλήσουν.
Η αδυναμία πώλησης σχετίζεται με το γεγονός ότι ήταν πολύ δύσκολο για αυτούς να βρουν αγοραστές για ένα μικρό μερίδιο ελληνικού ομολόγου αξίας 3.000 ευρώ, 5.000 ευρώ και 20.000 ευρώ, καθώς οι περισσότερες τράπεζες – θεματοφύλακες δεν ασχολούνται με τόσα μικρά ποσά διότι είναι ασύμφορο για αυτές. Όπως αναφέρει στο CNN Greece τραπεζικό στέλεχος «για να έχει νόημα για την τράπεζα η όποια πράξη στην αγορά ομολόγων θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη των 50.000 ευρώ».
Στη περίπτωση των Ελλήνων μικρο-ομολογιούχων υπάρχουν εκατοντάδες υποθέσεις που πολλοί διαθέτουν διάσπαρτα μερίδια συνολικής αξίας άνω των 50.000 ευρώ σε διάφορα από τα 20 ομόλογα του PSI, τα οποία όμως είναι ουσιαστικά «παγωμένες» επενδύσεις, καθώς δεν μπορούν να ρευστοποιηθούν από τους κατόχους τους, λόγω του ότι κατανέμονται σε μικρά ποσά σε ομολόγα χαμηλής ονομαστικής αξίας και εμπορευσιμότητας.
Η επικείμενη ανταλλαγή των ομολόγων θα δώσει τη δυνατότητα στους εν λόγω επενδυτές να συγκεντρώσουν τα χρήματα τους σε λιγότερα χρεόγραφα (σχηματικά από 20 ομόλογα μέσης αξίας 1,48 δισ. ευρώ, σε πέντε ομόλογα μέσης αξίας 5,94 δισ. ευρώ), κάτι που θα καταστήσει ουσιαστικά τις «παγωμένες» τους ομολογίες εμπορεύσιμες και κυρίως ρευστοποιήσιμες.
Έτσι, όσοι από αυτούς έχουν ανάγκη θα μπορέσουν για πρώτη φορά μετά το 2012 να «σπάσουν» τα ομολογά τους και να αποκτήσουν πρόσβαση στα χρήματα τους. Τα χρήματα αυτά βεβαίως θα αντιστοιχούν σε πολύ λιγότερο από το 46,5% της αρχικής τους επένδυσης, αλλά σε κάθε περίπτωση θα είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμα στους μικροεπενδυτές.
Ο Σύλλογος Φυσικών Προσώπων Ομολογιούχων Ελληνικού Δημοσίου είχε προ ημερών συνάντηση με υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου Οικονομικών για το θέμα αυτό. Στην εν λόγω συνάντηση τονίσθηκε στο Σύλλογο πως η οποιαδήποτε πράξη θα είναι απολύτως εθελοντική - μη δεσμευτική και η οποιαδήποτε τελική πρόταση του ΟΔΔΗΧ θα είναι ενιαία για όλους. Ακόμη, υπογραμμίστηκε πως θα δοθεί περιθώριο μιας εβδομάδος προκειμένου όσοι κατέχουν κάποια από τα 20 ομόλογα που θα ανταλλαγούν, να δώσουν τη σχετική εντολή για τη συμμετοχής τους στη διαδικασία στο θεματοφύλακα των ομολόγων.
Τέλος, η πλευρά του υπουργείου Οικονομικών ξεκαθάρισε σε όλους του τόνους πως το Ελληνικό Δημόσιο δεν δίνει συμβουλές ή προτροπές στους ομολογιούχους για το θέμα και πως άπτεται στους επενδύτες να αποφασίσουν το τι θα πράξουν.