Δημήτρης Πεφάνης: Αποκωδικοποιώντας τα μηνύματα για το 2021

Διαβάζοντας τις προβλέψεις κορυφαίων υπουργών, θεσμικών παραγόντων, αναλυτών και επιχειρηματιών για το 2021 μπορεί κανείς να εξάγει μια σειρά από εξαιρετικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα.

Και μπορεί ο καθένας από τους αρθρογράφους που συμμετείχαν στο αφιέρωμα του CNN Greece να προβλέπει την πορεία της οικονομίας από διαφορετική οπτική, υπάρχουν όμως κοινοί τόποι και μια σειρά από σημεία σύγκλισης. Aυτά ακριβώς τα σημεία έχουν, κατ’ εμέ, τη μεγαλύτερη αξία, καθώς επιτρέπουν να αποκωδικοποιήσουμε τα μηνύματα που λαμβάνουμε για το 2021.

Το πρώτο από αυτά, που συναντάται σε όλες τις εκτιμήσεις έχει να κάνει με την πανδημία και την πορεία της. Αυτονόητη, αλλά και ταυτόχρονα η πιο βασική παράμετρος. Κοινή συνισταμένη είναι ότι όσο πιο γρήγορα αντιμετωπισθεί το υγειονομικό σκέλος της πανδημίας, τόσο πιο διαχειρίσιμες θα είναι οι οικονομικές της συνέπειες. Κομβικός παράγοντας είναι κατά κοινή ομολογία ο εμβολιασμός, καθώς η ταχύτητα, αλλά και η αποδοχή των εμβολίων από το γενικό πληθυσμό είναι καθοριστική.

Η δεύτερη παράμετρος είναι η χρηματοδότηση της οικονομίας από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στον καθοριστικό ρόλο που μπορούν να παίξουν τα 32 δισ. ευρώ στην επανεκκίνηση της οικονομίας. Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα «ποντάρει» σε αυτά για να γυρίσει την παρτίδα, επιταχύνοντας την ανάκαμψη που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν αναιμική, ακόμη και μηδενική.

Το τρίτο μήνυμα που προκύπτει από την ανάλυση των εκτιμήσεων είναι η ανάγκη για αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, αλλά και η έμφαση στην καινοτομία. Εδώ έχουμε δύο επιμέρους συμπεράσματα. Το πρώτο έχει να κάνει με την ανάγκη, αλλά και την αναπόφευκτη εξέλιξη της δημιουργίας μεγαλύτερων επιχειρήσεων. Το νέο παραγωγικό μοντέλο, όπως το οραματίζονται οι φορείς της οικονομίας, περνά από μεγαλύτερου μεγέθους επιχειρήσεις που θα μπορούν να είναι ανταγωνιστικές σε διεθνές επίπεδο, αξιοποιώντας ταυτόχρονα καλύτερα τα κεφάλαια του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης.

Παράλληλα, στην καρδιά της οικονομικής ανάπτυξης βρίσκεται η καινοτομία, η οποία αφορά το σύνολο των κλάδων. Η αξιοποίηση των τεχνολογικών εξελίξεων και η αναπροσαρμογή του τρόπου ανάπτυξης, παραγωγής και ευρύτερης λειτουργίας των επιχειρήσεων μέσα από καινοτόμες διαδικασίες είναι ξεκάθαρη απαίτηση της νέας οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας. Και εκείνες οι επιχειρήσεις, αλλά και οι κλάδοι, που θα αγκαλιάσουν τις αλλαγές είναι εκείνοι που θα κερδίσουν το στοίχημα της επόμενης ημέρας.

Τέλος, το τέταρτο μήνυμα που μπορεί σήμερα να βρίσκεται χαμηλά στην ατζέντα αλλά θα μας απασχολήσει σύντομα είναι αυτό της δημοσιονομικής προσαρμογής. Το «καμπανάκι» κτυπούν κυρίως οι αναλυτές των τραπεζών αλλά είναι διάχυτο ευρύτερα στις αναλύσεις: Η στήριξη της οικονομίας με κρατικό χρήμα είναι απαραίτητη σήμερα, αλλά δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα. Δεν υπάρχει «δωρεάν χρήμα» και αργά ή γρήγορα θα κληθούμε να πληρώσουμε το λογαριασμό. Άρα, η οικονομία θα πρέπει να σταθεί στα πόδια της το συντομότερο δυνατό, καθώς η άμεση κρατική στήριξη (πρέπει να) έχει ημερομηνία λήξης.
Συμπερασματικά, τα μηνύματα για το 2021 είναι αισιόδοξα, αλλά υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Η φετινή χρονιά, σύμφωνα με τις συγκλίνουσες εκτιμήσεις, μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο ανάπτυξης, μόνο όμως αν αφενός το επιτρέψει η πανδημίας και αφετέρου γίνουν έγκαιρα οι αλλαγές που απαιτούνται στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας.

* O Δημήτρης Πεφάνης είναι Διευθυντής Οικονομικού και Επιχειρηματικού Περιεχομένου του Ομίλου DPG