Αθανάσιος Σαββάκης: Επόμενη μέρα μετά την πανδημία, με νέο παραγωγικό υπόδειγμα

Η Ελλάδα είχε την ατυχία να εισέλθει σε βαθιά ύφεση λόγω της πανδημίας COVID19, λίγους μόνο μήνες από την έναρξη της ανάκαμψης της οικονομίας της και την πολυπόθητη έξοδο από την δεκαετή χρηματοπιστωτική κρίση. Μιας ύφεσης που στον έναν χρόνο διάρκειάς της έχει επιφέρει σοβαρά αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.

Πέρα από το πολύ σοβαρό γεγονός των δυσάρεστων επιπτώσεων της κρίσης στην οικονομία, αυτό που επίσης θα πρέπει να μας προβληματίσει είναι ότι αυτές θα ήταν ηπιότερες αν η χώρα μας έγκαιρα είχε αποφασίσει και προχωρήσει στην αλλαγή του παραγωγικού της υποδείγματος.

Και τούτο διότι η διεθνής εμπειρία μας υποδεικνύει ότι οι χώρες με ισχυρή μεταποιητική βάση, δηλαδή χώρες στις οποίες η συνεισφορά της μεταποίησης στο σχηματισμό του ΑΕΠ ξεπερνούν τον 15%, βίωσαν ηπιότερα την κρίση σε σχέση με χώρες με όπως η Ελλάδα, στην οποία η συνεισφορά της μεταποίησης στο ΑΕΠ κυμαίνεται στο ισχνό 8%. Ως εκ τούτου, η επαναφορά της μεταποίησης και της βιομηχανίας στην πρώτη γραμμή της ατζέντας υποστήριξης τομέων και κλάδων της εθνικής μας οικονομίας, αποτελεί αδήριτη ανάγκη και μοναδική διέξοδο για να επανέλθει η χώρα μας σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Βεβαίως, όλοι μας γνωρίζουμε ότι οι προβλέψεις για την ανάπτυξη με τη λήξη της πανδημίας είναι ιδιαίτερα θετικές. Όμως θα πρέπει ν’ αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ότι την «επόμενη μέρα» ίσως ολόκληροι κλάδοι ή επιχειρηματικές δραστηριότητες θα πάψουν να υπάρχουν, ενώ άλλοι θα αναπτυχθούν με ταχύτατους ρυθμούς. Αυτό σημαίνει ότι κάποιες χώρες θα αναπτυχθούν πολύ και πολύ γρήγορα, ενώ κάποιες άλλες θα εξακολουθήσουν να είναι σε ύφεση, ή, εν πάσει περιπτώσει, σε δυσανάλογα μικρούς ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με τις προηγούμενες.

Για τον «Σύνδεσμο Βιομηχανιών Ελλάδος» (ΣΒΕ) οι επόμενοι μήνες θα είναι πολύ κρίσιμοι σε σχέση ακριβώς με την προετοιμασία της χώρας μας σε δυο επίπεδα: αφενός να αντιμετωπίσει τη νέα πραγματικότητα ή τη «νέα κανονικότητα» που θα διαμορφωθεί μετά τη λήξη της πανδημίας και αφετέρου τις δράσεις προσαρμογής που θα πρέπει να υλοποιηθούν για μην χάσουμε γι’ ακόμη μια φορά το τραίνο της παγκόσμιας ανάπτυξης. Απλώς πρέπει να σκεφθούμε ότι η «νέα πραγματικότητα» μας συμπεριλαμβάνει όλους: κυβέρνηση, επιχειρήσεις, τράπεζες και νοικοκυριά, με την έννοια ότι όλοι αυτοί είμαστε συμμέτοχοι και συνυπεύθυνοι για το καλό ή το κακό σενάριο της επόμενης ημέρας.

Επίσης, οι προσδοκίες των διαφορετικών μερών για την επόμενη ημέρα πρέπει να είναι εκλογικευμένες. Η στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από το κράτος δεν μπορεί να συμβαίνει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Η οικονομία μας δεν αντέχει για πολύ. Τα περιθώρια δεν είναι απεριόριστα. Άρα, πρέπει να μας γίνει συνείδηση ότι η χώρα μας θα πρέπει να εργασθεί στην προοπτική παραγωγής διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας και υψηλής ζήτησης.

Όμως η συγκεκριμένη στόχευση δεν μπορεί να γίνει πραγματικότητα αν δεν προσαρμόσουμε έγκαιρα το πλέγμα των πολιτικών μας για την ουσιαστική υποστήριξη της εγχώριας μεταποίησης. Η Κυβέρνηση έλαβε μια σπουδαία απόφαση τον Αύγουστο του 2020, κατανοώντας έγκαιρα το πρόβλημα, και γι’ αυτό δημιούργησε την «Κυβερνητική Επιτροπή Βιομηχανίας», με βασική αποστολή τη διαμόρφωση συνεκτικής εθνικής στρατηγικής της βιομηχανίας.

Προτείνω λοιπόν την άμεση ενεργοποίηση του πολύ σπουδαίου αυτού «εργαλείου» διαμόρφωσης της κατάλληλης βιομηχανικής πολιτικής για την πατρίδα μας, το οποίο με την εξαιρετική του σύνθεση έχει πραγματικά τη δυνατότητα να εισφέρει τα μέγιστα στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των κατάλληλων δράσεων που θα πρέπει να υλοποιηθούν για την προσαρμογή της μεταποίησης και της βιομηχανίας στο νέο επιχειρηματικό περιβάλλον.

* Ο Αθανάσιος Σαββάκης, είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ)