Μπήκαμε στα άδυτα του Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογίας της PMI

Της Σοφίας Μαυραντζά

Γνώριζες ότι σε κάθε ρουφηξιά από το τσιγάρο σου εισπνέεις τουλάχιστον 7.000 χημικά στοιχεία; Το CNN Greece ταξίδεψε μέχρι το Neuchâtel της Ελβετίας και μπήκε στα άδυτα του Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογίας της Philip Morris International για να γνωρίσει από κοντά όλες τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν στο κάπνισμα (;), αλλά και τις καινοτομίες που αναπτύσσονται και λανσάρονται για να αλλάξουν μία για πάντα τις συνήθειες των καπνιστών και δυνητικά να μειώσουν τη βλάβη στην υγεία, που προκαλεί το συμβατικό κάπνισμα.

Η απορία όταν προσεγγίσαμε το επιβλητικό -πλην φιλόξενο όπως αποδείχθηκε στην πράξη- κτήριο, ήταν εύλογη: Για ποιους λόγους η μεγαλύτερη καπνοβιομηχανία στον κόσμο να δρομολογεί τις εξελίξεις προκειμένου να λανσάρει νέα προϊόντα που θα ανταγωνιστούν -ενδεχομένως στο μέλλον και να εξοστρακίσουν- τα συμβατικά πακέτα τσιγάρων και τον λεπτοκομμένο καπνό, προϊόντα με τα οποία η PMI έχει εδραιωθεί επί δεκαετίες στη διεθνή αγορά;

Η απάντηση δεν άργησε να έρθει από τους ίδιους τους επιστήμονες και ερευνητές του Κέντρου Ερευνας και Τεχνολογίας, στο Neuchâtel της Ελβετίας που στο πλαίσιο ενός ταχύρυθμου, σκληρού και άκρως απαιτητικού σεμιναρίου, μας εξήγησαν ότι «διαρκής στόχος της Philip Morris International αλλά και γενικότερα των μεγάλων καπνοβιομηχανιών πλέον είναι η δραστική μείωση των ασθενειών που σχετίζονται με το κάπνισμα, για αυτόν ακριβώς το λόγο πλέον μελετώνται και παράγονται καπνικά προϊόντα μειωμένου κινδύνου».

Και είναι αλήθεια πως, από το 2008 μέχρι σήμερα, η PMI έχει επενδύσει περισσότερα από 3 δισ. δολάρια για έρευνα και ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων ώστε να ελαχιστοποιηθεί το ρίσκο της εκδήλωσης ασθενειών , που θα οφείλονται στο κάπνισμα. Μάλιστα ο αριθμός των «πατεντών» (άνω των 1400 συνολικά) που έχει κατοχυρώσει η εταιρεία είναι πρωτοφανής για καπνοβιομηχανία, κατατάσσοντας την εταιρεία σε περίοπτη θέση μεταξύ καινοτόμων επιχειρήσεων σε παγκόσμια κλίμακα.

Η αλήθεια είναι ότι στην Ελβετία φτάσαμε «διαβασμένοι». Είχαμε ενημερωθεί εγκαίρως, είχε φροντίσει η Παπαστράτος για αυτό, αναφορικά με την είσοδο στην αγορά του νέου προϊόντος που ακούει στο όνομα IQOS. Το είχαμε μάλιστα «γνωρίσει» στην εκδήλωση του περασμένου καλοκαιριού για τον εορτασμό των 85 χρόνων παρουσίας της εταιρείας στην Ελλάδα, παρόντος του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κυριάκου Μητσοτάκη, του προέδρου της Ένωσης Κεντρώων Βασίλη Λεβέντη και εκπροσώπων του πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου.

Ποια είναι η ειδοποιός διαφορά, το συγκριτικό πλεονέκτημα του IQOS; Όπως επισημάνθηκε από τους ερευνητές του Κέντρου στην Ελβετία, ο καπνιστής ούτε καπνίζει, ούτε ατμίζει. Η συσκευή, η οποία σημειωτέον κυκλοφορεί ήδη στην Ελλάδα, δε γεμίζει με κάποιο υγρό, όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, αλλά με ειδικού μεγέθους και επεξεργασίας ράβδους καπνού.

Η καινοτομία του IQOS, σύμφωνα με την Philip Morris International και την Παπαστράτος, έγκειται στο γεγονός ότι αυτή η ράβδος καπνού δεν καίγεται άλλα μέσω της ειδικής συσκευής θερμαίνεται σε πολύ χαμηλότερη θερμοκρασία από αυτή της καύσης, καταφέρνοντας με τον τρόπο αυτό να μειώνει σημαντικά τα βλαβερά παράγωγα της καύσης, όπως η πίσσα, και να απελευθερώνει μόνο νικοτίνη.

Χάρη σε αυτήν την καινοτόμο διαδικασία θέρμανσης του καπνού, η γεύση που αποκτά ο χρήστης είναι πιο έντονη από αυτήν του συμβατικού τσιγάρου, αλλά η μυρωδιά που διαχέεται στο χώρο είναι ανεπαίσθητη, αφού δεν εκπέμπεται καπνός, παρά ένα αερόλυμα μη προερχόμενο από καύση.

Ο ανταγωνισμός είναι το ίδιο το προϊόν

«Ηλεκτρονικό τσιγάρο ή συμβατικό; Ποιος είναι, τελικά, ο ανταγωνιστής σας;» ρωτήσαμε τον Manuel C. Peitsch, VP R&D, Chief Scientific Officer της PMI, που απάντησε στο CNN Greece: «Δεν είναι ούτε τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, ούτε τα συμβατικά. Ανταγωνιστές είναι τα προϊόντα που θα προσπαθήσουν να παράξουν οι άλλες εταιρείες πάνω σε αυτή ακριβώς τη λογική. Από την πλευρά μας, στόχος μας είναι να είμαστε επιστημονικά σε προηγμένο επίπεδο, δηλαδή να έχουμε στο ίδιο περίπου προϊόν την καλύτερη δυνατή ποιότητα».

Η εμπειρία του iQOS

Περίπου 400 άνθρωποι όλων των ειδικοτήτων (χημικοί, γιατροί, γενετιστές, βιολόγοι, μηχανικοί κλπ.) εργάστηκαν για να κρατήσω στα χέρια μου αυτό το προϊόν με τη μορφή που μπορεί να το βρει σήμερα ένας καταναλωτής.

Το προϊόν έχει κυκλοφορήσει ήδη σε 11 χώρες μέχρι σήμερα, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, θα ενταχθεί στις αγορές ακόμη εννέα χωρών μέχρι το τέλος του έτους, ενώ στόχος της εταιρείας είναι να έχει λανσαριστεί σε σύνολο 40 χωρών μέχρι το τέλος του 2017.

Προϊόντα μειωμένου κινδύνου

Την καινοτομία φέρνει η PMI με τέσσερις «πλατφόρμες» ή αλλιώς τέσσερις νέες μεθόδους με τις οποίες ο σημερινός καπνιστής, εάν στραφεί σ’ αυτά τα προϊόντα, θα συνεχίζει να λαμβάνει την ουσία στην οποία ο οργανισμός του εθίζεται με το κάπνισμα, που δεν είναι άλλη από τη γνωστή σε όλους μας νικοτίνη, ωστόσο δεν θα εκτίθεται σε άλλες επικίνδυνες ουσίες – σε πολύ μεγάλο ποσοστό τουλάχιστον.

Στην ερώτηση μας αν η εταιρία ενημερώνει γι’ αυτά τα δεδομένα τους σημερινούς καπνιστές, τα στελέχη της PMI ήταν κατηγορηματικά, λέγοντάς μας ότι σε καμία περίπτωση δεν προωθούν ακόμα τα προϊόντα τους ως προϊόντα μειωμένου κινδύνου και ότι αυτό θα γίνει μόνο όταν ολοκληρωθούν όλες οι έρευνες που διεξάγει η εταιρία και ανεξάρτητοι ερευνητές και εφόσον επιτρέπεται από τη νομοθεσία της κάθε χώρας.

Αναλυτικά, στη στρατηγική των μεγάλων καπνοβιομηχανιών έχει ενταχθεί ο στόχος της εξεύρεσης τρόπων ώστε οι καπνιστές να βρουν ασφαλέστερους τρόπους να συνεχίσουν την καθημερινή τους συνήθεια. Οι μελέτες έχουν αποδείξει πως όλες εκείνες οι βλαβερές για τον οργανισμό ουσίες παράγονται κατά την καύση του τσιγάρου. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, το μέλλον «φωτογραφίζει» προϊόντα τα οποία δεν θα είναι πλέον καιόμενα, ωστόσο θα προσφέρουν το ποσοστό της νικοτίνης που ο οργανισμός αποζητά, σε συνδυασμό με την απόλαυση του καπνίσματος.

Με λίγα λόγια, στόχος είναι η ικανοποίηση του εθισμού της νικοτίνης με καπνικά προϊόντα μειωμένου κινδύνου, με δεδομένο ότι ακόμα και με τα πιο αισιόδοξες προβλέψεις των αρχών, που ασχολούνται με τη δημόσια υγεία, το 2025 θα εξακολουθούν να καπνίζουν πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι στον πλανήτη.

Η εποχή στις συνήθειες των καπνιστών ίσως να αλλάζουν, τα προϊόντα μειωμένου κινδύνου κάνουν δυναμικά την εμφάνισή τους και είναι βέβαιο πως θα εγκαινιάσουν μία νέα περίοδο, η οποία θα κορυφωθεί το 2025 με την υπερτέρηση της τεχνολογίας για να δώσει τα επόμενα χρόνια μία σαφή εικόνα με την πλήρη αντικατάσταση των συμβατικών προϊόντων, σύμφωνα πάντα με τους ερευνητές.