Η επιστημονική έρευνα στο φάρμακο ως μοχλός ανάπτυξης της χώρας

Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι η Ελλάδα καταφέρνει να αποσπά μόλις 50-70 εκατ. ευρώ ετησίως σε κλινικές μελέτες, την ώρα που στην Ευρώπη υπάρχει μια δεξαμενή κεφαλαίων για επενδύσεις στην Έρευνα και Ανάπτυξη, ύψους 36 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία του Συλλόγου Επιχειρήσεων Διεξαγωγής Κλινικών Μελετών Ελλάδας (HACRO).

Την ίδια ώρα, σε παγκόσμιο επίπεδο, η τάση είναι απολύτως ανοδική: Μελέτη της ερευνητικής εταιρείας Evaluate Pharma δείχνει ότι οι ετήσιες δαπάνες για τη φαρμακευτική Έρευνα και Ανάπτυξη παγκοσμίως αναμένεται να αυξηθούν στα 254 δισ. δολάρια έως το 2026, από περίπου 200 δισ. δολάρια το 2020. Τα στοιχεία υποδεικνύουν πως πρόκειται για έναν τομέα με περιθώρια ευκαιριών ανάπτυξης για την Ελλάδα, που οφείλει άμεσα να δράσει προς την κατεύθυνση αυτή.

Κατεύθυνση προς την οποία κινείται ενεργά τα τελευταία χρόνια η φαρμακοβιομηχανία DEMO, έχοντας ήδη υλοποιήσει από το 2022 ένα μεγάλο έργο, στο πλαίσιο του επενδυτικού πλάνου 2021-2027, το Κέντρο Έρευνας & Ανάπτυξης, στη Θεσσαλονίκη.

Σήμερα, το Κέντρο αυτό αναγνωρίζεται ως «σημείο αναφοράς» για τη χώρα μας στον τομέα της Ε&Α. Πρόκειται για το μεγαλύτερο κέντρο φαρμακευτικής Έρευνας & Ανάπτυξης στην περιοχή, στο οποίο απασχολούνται επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης, έχοντας στη διάθεσή τους όλα τα σύγχρονα μέσα.

Πλέον, στα εργαστήρια του Κέντρου Έρευνας & Ανάπτυξης της DEMO, στόχος είναι να αναπτύσσονται πέντε νέες Δραστικές Πρώτες Ύλες και 21 τελικά προϊόντα κάθε χρόνο. Η τεχνογνωσία αυτή που αναπτύσσεται στη Θεσσαλονίκη, μεταφέρεται μέσω του εξειδικευμένου προσωπικού της εταιρείας, στα νέα εργοστάσια στην Τρίπολη, όπου, ανάμεσα στις άλλες δραστηριότητες, παράγονται σε βιομηχανική κλίμακα, Δραστικές Πρώτες Ύλες φαρμάκων σε μεγάλες ποσότητες.

Αποτελεσματική και έμπρακτη αντιμετώπιση του Brain Drain

Μία από τις πιο δυσμενείς επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα ήταν η διόγκωση του φαινομένου που ονομάζουμε Brain Drain, για να περιγράψουμε τη φυγή νέων ανθρώπων προς το εξωτερικό – μάλιστα, πρόκειται, κυρίως, για νέους πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Η αναστροφή του φαινομένου και των επιπτώσεών του είναι ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας και εντοπίζεται ιδίως σε έναν άξονα: Τη δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλής κατάρτισης που προσελκύουν το ενδιαφέρον.

Το Κέντρο Έρευνας & Ανάπτυξης της DEMO στη Θεσσαλονίκη είναι εξοπλισμένο με σύγχρονες εργαστηριακές υποδομές και εφαρμόζει παγκόσμια πρότυπα καλής εργαστηριακής πρακτικής αλλά και τα αντίστοιχα πρότυπα καλής βιομηχανικής πρακτικής (Good Manufacturing Practice – GMP). Διαθέτει εργαστήρια ανάπτυξης τελικών φαρμακευτικών προϊόντων, αλλά και δύο εργαστήρια αποκλειστικά για τη συνεργασία με ερευνητικές ομάδες των ελληνικών Πανεπιστημίων.

Το Κέντρο είναι επανδρωμένο με υψηλής κατάρτισης επιστημονικό προσωπικό και σε πλήρη λειτουργία, εκτιμάται ότι θα απασχολεί περίπου 100 επιστήμονες, υψηλής εξειδίκευσης. Πρόκειται για θέσεις εργασίας που δίνουν κίνητρο σε νέους επιστήμονες που ζουν στην Ελλάδα να παραμείνουν στη χώρα και να εργαστούν εδώ, ενώ παράλληλα, αποτελούν ελκυστική πρόταση για επιστήμονες του εξωτερικού, ώστε να εργαστούν στη χώρα μας.

Είναι σαφές εξάλλου το γεγονός πως η επέκταση του Κέντρου της DEMO στη Θεσσαλονίκη συμβάλλει στην περιφερειακή ανάπτυξη, που αξιοποιεί ιδιαίτερα το υψηλού επιπέδου επιστημονικό και ερευνητικό προσωπικό της Βόρειας Ελλάδας.

Η ερευνητική δραστηριότητα «τροφοδοτεί» την παραγωγή πρώτων υλών φαρμάκων

Παράλληλα, για πρώτη φορά στην ιστορία της Ελλάδας, δρομολογείται η παραγωγή πρώτων υλών φαρμάκων επί ελληνικού εδάφους. Τα αποτελέσματα της ερευνητικής δραστηριότητας που έχει ήδη ξεκινήσει στο Κέντρο Έρευνας & Ανάπτυξης στη Θεσσαλονίκη, ουσιαστικά στη συνέχεια θα «τροφοδοτούν» τη νέα παραγωγική μονάδα στην Τρίπολη, όπου παράγονται σε βιομηχανική κλίμακα Δραστικές Πρώτες Ύλες φαρμάκων σε μεγάλες ποσότητες. Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, με αλληλοσυνδεόμενες δράσεις που αναδεικνύουν την Ελλάδα ως κυριαρχική παρουσία στον ευρωπαϊκό χώρο του φαρμάκου.

Το επενδυτικό πλάνο της DEMO άλλωστε ενέχει αναπτυξιακή χροιά για τη χώρα μας, καθώς συνολικά αναμένεται να αυξήσει το ΑΕΠ κατά €1.13 δισ. (μελέτη ΙΟΒΕ 2021), να δημιουργήσει εκατοντάδες άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας, ενώ παράλληλα δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε η τεχνογνωσία που αναπτύσσεται, ιδίως στο Κέντρο Έρευνας & Ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης, να μεταφέρεται στην Τρίπολη και να «μετουσιώνεται» σε πρώτες ύλες φαρμάκων.