Grant Thornton: Οι ελληνικές επιχειρήσεις διαθέτουν ψηφιακά εργαλεία, αλλά δεν τα αξιοποιούν

Αυτό είναι ένα βασικό συμπέρασμα από τα αποτελέσματα της έρευνας «Technology & Beyond» που πραγματοποίησε η Grant Thornton σε συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η έρευνα αφορούσε επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 5 εκατ. ευρώ που έχουν κάποιο στέλεχος αρμόδιο για θέματα πληροφορικής. Οι εταιρείες αυτές εκτιμάται ότι ξεπερνούν τις 30.000 και παράγουν το 70% του ΑΕΠ. Το δείγμα της έρευνας ήταν πάνω από 400 επιχειρήσεις, αριθμός που θεωρείται ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικός για την κατάσταση στις ελληνικές επιχειρήσεις.

Όπως ανέφερε χθες κατά τη διάρκεια της σχετικής παρουσίασης ο καθηγητής του ΟΠΑ, Γιώργος Δουκίδης, οι μεσαίες και μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις δηλώνουν ότι διαθέτουν σε αρκετά μεγάλα ποσοστά βασικά πληροφοριακά εργαλεία όπως είναι η διαχείριση αποθηκών (WMS), το ERP, η διαχείριση των πελατειακών σχέσεων (CRM), η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού (HRMS) και το business intelligence (BI) σε ποσοστά που ξεπερνούν το 60% με σημαντικό αριθμό να δηλώνει ότι σκοπεύει να τα χρησιμοποιήσει μέσα στην επόμενη τριετία.

Όμως, η αξιοποίηση αυτών των εργαλείων δείχνει να είναι περιορισμένη καθώς μόνο η οικονομική διεύθυνση δείχνει να έχει ψηφιοποιηθεί στο 88% των ερωτηθέντων με τις πωλήσεις να ακολουθούν με 65%. Από εκεί και πέρα, τα ποσοστά των υπόλοιπων τμημάτων, όπως το μάρκετινγκ και οι αποθήκες κινούνται σε ποσοστά κάτω του 50%, όπερ σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιούν τις ψηφιακές λύσεις. Και εμφανίζονται παράδοξα όπως ότι το 70% των μεσαίων και μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων διαθέτει CRM αλλά μόλις το 46% των τμημάτων μάρκετινγκ είναι ψηφιοποιημένο άρα και το χρησιμοποιεί! Κάτι που δείχνει ότι δεν αξιοποιούνται σωστά τα ψηφιακά εργαλεία.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, μόλις το 44% των μεσαίων και μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων έχει ψηφιοποιήσει τις λειτουργίες του σε ικανοποιητικό βαθμό. Και το αποτέλεσμα αυτό έρχεται μετά από μία τετραετία κατά τη διάρκεια της οποίας έγινε πολύ μεγάλος λόγος για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων και το πόσο αναγκαίος είναι αυτός προκειμένου οι εγχώριες εταιρείες να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε διεθνές επίπεδο. Το πρόβλημα, πάντως, ενδέχεται να είναι αλλού και δη στο γεγονός ότι, όπως επεσήμανε ο κ. Δουκίδης, ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι στην πραγματικότητα επιχειρηματικός μετασχηματισμός. Κάτι που σημαίνει αλλαγή νοοτροπίας και τρόπου λειτουργίας από τις επιχειρήσεις αυτού του μεγέθους. Και αυτό δεν φαίνεται να έχει γίνει κατανοητό.

Η υποαξιοποίηση των ψηφιακών εφαρμογών έχει ως αποτέλεσμα μόλις 1 στις 2 επιχειρήσεις να δηλώνει ότι έχει οφέλη σε επιχειρησιακό επίπεδο από τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών, όπως είναι η λήψη καλύτερων αποφάσεων, η μείωση κόστους και η αύξηση της παραγωγικότητας αλλά και η ενίσχυση των πωλήσεων και της ανταγωνιστικότητας της.

Αυτή η περιορισμένη αξιοποίηση φαίνεται σε αρκετούς τομείς. Η έρευνα έδειξε ότι οι μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν μεν ψηφιακά κανάλια, όπως είναι η ιστοσελίδα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και τα apps για φορητές συσκευές αλλά κυρίως για την επικοινωνία τους και πολύ λιγότερο για συναλλαγές ή για συνεργασία μεταξύ των εργαζομένων ή με τους προμηθευτές.

Περιορισμένη αξιοποίηση των δεδομένων

Ενδεχομένως, από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα αφορά την αξιοποίηση των δεδομένων. Το 76% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι διαθέτει εφαρμογή για ανάλυση δεδομένων (data analytics) και το 71% ότι αξιοποιεί cloud υποδομές. Όμως, η χρήση στρατηγικών διαχείρισης δεδομένων είναι σε πολύ πρώιμο στάδιο με ένα μικρό ποσοστό της τάξεως του 16% να δηλώνει ότι χρησιμοποιεί πιο προηγμένες τεχνολογίες για την αξιοποίηση των δεδομένων όπως είναι το ΑΙ και τα augmented analytics.

Επιπλέον, οι επιχειρήσεις αξιοποιούν ουσιαστικά μόνο τα δικά τους δεδομένα καθώς αποφεύγουν να συγκεντρώσουν data από άλλες πηγές και προτιμούν τα στοιχεία από τα εσωτερικά συστήματα τους.

Όσον αφορά πιο προηγμένες τεχνολογίες, η χρήση είναι σχετικά περιορισμένη με το machine learning μόλις στο 25%, το robotics process automation (RPA) στο 14% και το ΑΙ στο 12%.

Κυβερνοασφάλεια

Ένα άλλο εντυπωσιακό εύρημα είναι ότι σχεδόν μία στις τέσσερις μεσαίες και μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις δεν διαθέτει πολιτική κυβερνοασφάλειας! Σε μία περίοδο που οι κυβερνοεπιθέσεις έχουν αυξηθεί και τα περιστατικά ransomware έχουν πολλαπλασιαστεί και αφορούν κάθε μεγέθους οργανισμούς, το 24% των συμμετεχόντων στην έρευνα δήλωσε ότι δεν διαθέτει μία ξεκάθαρη διαμορφωμένη πολιτική κυβερνοασφάλειας και το 23% ότι δεν κρυπτογραφεί τα κρίσιμης σημασία δεδομένα του. Ακόμη, το 22% δεν έχει κάποιο σχέδιο σε περίπτωση που υπάρξει κάποια καταστροφή!

Το γεγονός ότι το 50% δηλώνει ότι εκπαιδεύει τους εργαζόμενους σε θέματα κυβερνοπροστασίας μοιάζει θετικό σημάδι αλλά υπάρχει ένα 31% που απάντησε ότι έγινε άπαξ και ένα 15% που δήλωσε ότι ποτέ δεν το έκανε.

Πως κατανοείται ο ψηφιακός μετασχηματισμός

Ουσιαστικά, η έρευνα δείχνει ότι οι μεσαίες και μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις δεν έχουν κατανοήσει τι εστί ψηφιακός μετασχηματισμός. Και σε πολλές περιπτώσεις δεν θέλουν να ξέρουν, εκτιμώντας ότι δεν χρειάζεται να προβούν σε αντίστοιχες κινήσεις παρά τις προειδοποιήσεις που υπάρχουν ότι κάτι τέτοιο θα είχε ως αποτέλεσμα να μείνουν πίσω.

Σύμφωνα με την έρευνα, το 56% των ελληνικών μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων δηλώνει ότι δεν έχει στρατηγική ψηφιακού μετασχηματισμού. Για το υπόλοιπο 44%, η στρατηγική ψηφιακού μετασχηματισμού αφορά κυρίως την ασφάλεια των πληροφοριακών υποδομών και τη διαχείριση των δεδομένων και σε πολύ μικρότερο βαθμό πιο προηγμένες πρακτικές όπως είναι η διαχείριση των σχέσεων με τους πελάτες και η «έξυπνη» αυτοματοποίηση των λειτουργιών.

Εκεί που φαίνεται πάντως πόσο μικρή σημασία δίνουν οι μεσαίες και μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις στην αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών φαίνεται στο ύψος των επενδύσεων που προτίθενται να κάνουν: το 60% δήλωσε ότι το ποσό που θα διαθέσει στην επόμενη τριετία δεν θα ξεπερνά συνολικά τις 150 χιλιάδες ευρώ. Ποσό που είναι προφανώς μικρό για επιχειρήσεις αυτού του μεγέθους. Σημειωτέον πως μόλις το 7% δήλωσε ότι θα κάνει επενδύσεις άνω των 500 χιλιάδων ευρώ σε βάθος τριετίας.

Επίσης, πολλές επιχειρήσεις δεν είναι ιδιαίτερα διατεθειμένες να βάλουν οι ίδιες το χέρι στην τσέπη, καθώς το 39% δήλωσε ότι θα χρησιμοποιήσει κυρίως τις δράσεις του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης για να επενδύσει στις ψηφιακές υποδομές του.

Ουσιαστικά, η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δημιουργείται ένα χάσμα στις ελληνικές επιχειρήσεις όσον αφορά στην αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών, την ενσωμάτωση πιο προηγμένων λύσεων και τις επενδύσεις σε πληροφοριακές υποδομές. Ένα κενό στο οποίο θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή.