Πληροφορική: Η τριάδα των εταιρειών που διεκδικεί την αγορά των 400 εκατ. ευρώ

Με την πανδημία της COVID-19 να αναδεικνύει τη σημασία της χρήσης ψηφιακών λύσεων και εργαλείων από τις επιχειρήσεις, ο ιδιωτικός τομέας στην Ελλάδα προχωρά με ταχείς ρυθμούς στην αναβάθμιση των εφαρμογών που χρησιμοποιεί. Την ίδια στιγμή, το Ταμείο Ανάκαμψης έχει δώσει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να υλοποιεί σημαντικές δράσεις επιδότησης των επιχειρήσεων κάθε μεγέθους προκειμένου να αναβαθμίσουν τις ψηφιακές υποδομές και ειδικά το λογισμικό που χρησιμοποιούν. Το αποτέλεσμα είναι η αγορά του επιχειρηματικού λογισμικού στην Ελλάδα να εκτιμάται ότι ανέρχεται ήδη στα 400 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση και οι υπάρχουσες προβλέψεις αναφέρουν ότι θα μπορούσε τουλάχιστον να διπλασιαστεί ακόμη και μέσα στην επόμενη διετία. Εφόσον, βέβαια, οι ελληνικές επιχειρήσεις κατανοήσουν ότι είναι απαραίτητο να επενδύσουν πέραν των επιδοτήσεων. Κίνηση που είναι απαραίτητη εφόσον θέλουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές και να ενισχύσουν την παραγωγικότητα τους.

Οι 3 «παίκτες»

Η ταχύτητα με την οποία αναπτύσσεται η αγορά του επιχειρηματικού λογισμικού φαίνεται και από τους ρυθμούς αύξησης των εσόδων τους που ανακοινώνουν οι τρεις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου (Epsilon Net, SoftOne και Entersoft). Είναι χαρακτηριστικό ότι η Epsilon Net αύξησε τα έσοδα της κατά 48,69% τα έσοδα της το 2022 και κατά 47,04% στο α’ τρίμηνο του 2023, ενώ η SoftOne έκλεισε την περσινή χρονιά με αύξηση 40,7%. Αντίστοιχα, η Entersoft παρουσίασε αύξηση εσόδων 23% το 2022 και 32% το α’ εξάμηνο του 2023 και αναμένει αύξηση της τάξεως τουλάχιστον 30% για το σύνολο της φετινής χρονιάς. Αντίστοιχα, η SoftOne περιμένει να κλείσει το 2023 με ρυθμό ανάπτυξης 35%.

Σημειωτέον πάντως πως ένα μεγάλο κομμάτι της ανάπτυξης που παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια και οι τρεις εταιρείες προέρχεται από τις εξαγορές στις οποίες έχουν προχωρήσει και οι οποίες συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό. Μάλιστα, ίσως είναι πολύ χαρακτηριστική η ατάκα του Αντώνη Κοτζαμανίδη, διευθύνοντος συμβούλου της Entersoft πριν από λίγες μέρες ότι δεν έχουν μείνει πλέον και πολλές καλές εταιρείες προς εξαγορά στην Ελλάδα και γι’ αυτό το επόμενο βήμα θα πρέπει να γίνει στη Ρουμανία όπου παρεπιμπτόντως και οι 3 εταιρείες δηλώνουν παρών και σκοπεύουν να ενισχύσουν την παρουσία τους!

Όσον αφορά στις εξαγορές, η πιο «επιθετική» δείχνει να είναι η Epsilon Net με τον διευθύνοντα σύμβουλο, Γιάννη Μίχο να έχει δηλώσει ότι τέτοιου είδους κινήσεις είναι στο DNA της εταιρείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τη διετία 2020-2021 η Epsilon Net εξαγόρασε (μαζί με την Space Hellas) τη SingularLogic αλλά και τη Data Communication, την PCS και απέκτησε συμμετοχές ακόμη και σε εταιρείες στο εξωτερικό όπως είναι η πολωνική Hoteliga. Στις κινήσεις του 2022 περιλαμβάνονται η απόκτηση πλειοψηφικών ποσοστών σε εταιρείες όπως η CSA, η digital4U και η BookOnline Now, ενώ το 2023 έχει ήδη αποκτήσει τον έλεγχο επιχειρήσεων όπως είναι η Ορόσημο Πληροφορική και η Scan Information Systems. Η λίστα είναι αρκετά μεγάλη και εντυπωσιακή με την Epsilon Net να δείχνει πάντως να επικεντρώνεται σε επιχειρήσεις που έχουν ισχυρή παρουσία σε κάθετους κλάδους.

Με τις εξαγορές πάντως αλλά και την οργανική ανάπτυξη που παρουσίασε η Epsilon Net πέτυχε τα σχεδόν 18 εκατ. ευρώ σε έσοδα του 2019 να ανέλθουν σε 75,1 εκατ. ευρώ το 2022, καθιστώντας τη μεγαλύτερη εταιρεία επιχειρηματικού λογισμικού στην ελληνική αγορά, με τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων να διαμορφώνονται στα πάνω από 25 εκατ. ευρώ (από 3,26 εκατ. ευρώ το 2019). Ο στόχος, πάντως, σύμφωνα με τον κ. Μίχο είναι ο κύκλος εργασιών να διπλασιαστεί τα επόμενα χρόνια, φθάνοντας τα 150 εκατ. ευρώ!

Πολλές εξαγορές αν και με μία διαφορετική -περισσότερο «οριζόντια» όπως τη χαρακτηρίζουν αναλυτές της αγοράς- προσέγγιση έχει πραγματοποιήσει και η SoftOne. Στη σχετική λίστα περιλαμβάνονται εταιρείες όπως είναι οι Prosvasis, Unisoft, Regate, Impact, cosmoONE, Appsoft και QBS. Η SoftOne παρουσίασε το 2022 έσοδα 36,2 εκατ. ευρώ με την εκτίμηση για φέτος να κάνει λόγο για 49 εκατ. ευρώ, ενώ τα EBITDA διαμορφώθηκαν στα 8,4 εκατ. ευρώ και εκτιμάται ότι θα φθάσουν στα 12,8 εκατ. ευρώ.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι οι άνθρωποι της SoftOne υποστηρίζουν ότι το οικοσύστημα του ομίλου, όπου περιλαμβάνονται και οι συνεργάτες της, θα φθάσει στα 120 εκατ. ευρώ το 2023 όσον αφορά στις πωλήσεις με στόχο τα 200 εκατ. ευρώ το 2026.

Τέλος, η Entersoft έχει κάνει και αυτή τις δικές της εξαγορές αποκτώντας πολύ γνωστές επιχειρήσεις στην Ελλάδα με δραστηριοποίηση σε κάθετους κλάδους όπως είναι η Optimum, η Wedia, η Logon, η BitSoftware, η Smartware και η CGSoft. Η Entersoft είδε το 2022 τον κύκλο εργασιών της να διαμορφώνεται στα 29,6 εκατ. ευρώ και τα EBITDA στα 9,5 εκατ. ευρώ.

Όσον αφορά το ερώτημα πως χρηματοδοτούνται αυτές οι εξαγορές, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Epsilon Net και η Entersoft είναι εισηγμένες, οι οποίες το 2020 -εν μέσω της πανδημίας- έκαναν την κίνηση να μετακινηθούν από την Εναλλακτική στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Τα κεφάλαια αξιοποιήθηκαν προς την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους, ενώ σε πολύ καλά επίπεδα διαμορφώνονται και τα ταμειακά διαθέσιμα λόγω των υψηλών περιθωρίων κέρδους που υπάρχουν στην αγορά του λογισμικού.

Από την άλλη πλευρά, η SoftOne δεν είναι εισηγμένη και δεν επιθυμεί την εισαγωγή της σε κάποια αγορά αλλά στο μετοχικό της κεφάλαια υπάρχουν ισχυροί και γνωστοί επιχειρηματίες, όπως είναι ο Μάρκος Βερέμης και η Olympia Group του Πάνου Γερμανού.

Σημαντική παράμετρος στη «μάχη» πάντως είναι και η είσοδος της Εθνικής Τράπεζας στη μετοχική σύνθεση της Epsilon Net στο πλαίσιο μίας στρατηγικής συνεργασίας των δύο εταιρειών για από κοινού αξιοποίηση των ευκαιριών του αποκαλούμενου embedded finance.

Η πρόκληση της ενσωμάτωσης

Αυτό πάντως που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι δεν είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται μία τέτοιου τύπου συγκέντρωση στην ελληνική αγορά του επιχειρηματικού λογισμικού. Όπως σημείωνε πρόσφατα ο πρόεδρος της SoftOne, Αντώνης Κυριαζής κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί την περίοδο 2001 – 2004 όταν είχαν δημιουργηθεί και τότε τρία μεγάλα σχήματα (Delta Singular, LogicDIS και Unisoft). Καμία από τις τρεις εταιρείες δεν υπάρχει πλέον και αυτό αποτελεί μία ένδειξη ότι ο συγκεκριμένος κλάδος αλλάζει ραγδαία.

Σύμφωνα πάντως με τον κ. Κυριαζή, η πραγματική πρόκληση που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι 3 βασικοί «παίκτες» σήμερα δεν είναι άλλο από την ολοκλήρωση της ενσωμάτωσης των εταιρειών που έχουν εξαγοράσει και η διαμόρφωση ενός πλήρους χαρτοφυλακίου. Όπως σημειώνουν παρατηρητές της αγοράς, η πρόκληση ήταν η ίδια πριν από 20 χρόνια με τις τότε εταιρείες να μην καταφέρουν να ανταποκριθούν και να βρεθούν τελικώς εκτός αγοράς και να αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα.