Ηλιοπούλου: To Zero Waste Lab, η Coca Cola και η αξία της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας

Στο περιθώριο των εγκαινίων είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε με την Σίσσυ Ηλιοπούλου, διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων και Επικοινωνίας της Coca-Cola για Ελλάδα, Κύπρο, Μάλτα, η οποία μας εξήγησε το λόγο που η Coca Cola επενδύει σε ένα κέντρο ανακύκλωσης και οικονομίας, όπως και ποιος είναι ο λόγος που το Zero Waste Lab ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη.

Επιπλέον, μοιράστηκε μαζί μας εξαιρετικά σημαντικά στοιχεία που αφορούν τόσο στα ποσοστά μείωσης των απορριμμάτων μέσω συγκεκριμένων δράσεων, όσο και στη μέχρι σήμερα συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών.

Για ποιο λόγο η Coca-Cola επενδύει σε ένα κέντρο ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας;

Το πρόγραμμα Zero Waste Future βασίζεται στους πυλώνες της Παρέμβασης, Εκπαίδευσης και Αλλαγής συμπεριφοράς και κάτω από κάθε πυλώνα σχεδιάζονται και εφαρμόζονται πολυποίκιλες δράσεις. Έτσι, κάτω από τον πυλώνα της Εκπαίδευσης, δημιουργήσαμε το πρωτοποριακό κέντρο ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας, Zero Waste Lab. Σκοπός μας ήταν να δημιουργηθεί στη Θεσσαλονίκη ένα κέντρο, στο οποίο οι κάτοικοι της πόλης θα μπορούν να ενημερωθούν και να εκπαιδευτούν γύρω από τη σημασία και την αξία της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας. Έτσι, με όραμα έναν κόσμο όπου τίποτα δεν πάει χαμένο, το Zero Waste Lab φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα ζωντανό κύτταρο της πόλης και ένα πεδίο ανοιχτού διαλόγου γύρω από θέματα που αφορούν την αλλαγή στάσης απέναντι στη διαχείριση των απορριμμάτων.

Πώς επιλέξατε να ξεκινήσει το εν λόγω εγχείρημα από τη Θεσσαλονίκη;

Η επιλογή της Θεσσαλονίκης ως πρώτη πόλη-πιλότος για την υλοποίηση του προγράμματος Zero Waste Future έγινε για μια σειρά από λόγους:

Αρχικά, η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη-σύμβολο κι ένα πολυπολιτισμικό σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, μια πολυδιάστατη πόλη με πολλούς νέους ανθρώπους που δεν επαναπαύεται και που η επιτυχία μιας πρωτοβουλίας ή ενός προγράμματος σηματοδοτεί τη δυνατότητα εφαρμογής του κι αλλού!

Έπειτα, η Θεσσαλονίκη επιτυγχάνει ποσοστά ανακύκλωσης πάνω από το μέσο όρο άλλων Δήμων της Ελλάδας και ο δήμος είναι ιδιαίτερα δραστήριος και πολύ συνεργάσιμος. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει διατυπωμένη, στο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων, ξεκάθαρη πολιτική βούληση για προωθημένες δράσεις Πρόληψης, Επαναχρησιμοποίησης και Ανακύκλωσης. Γι’ αυτό άλλωστε μαζί και για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ολοκληρώσαμε τo πρώτο Σχέδιο Πρόληψης Απορριμμάτων.

Έτσι, από τη Θεσσαλονίκη οραματιζόμαστε να ξεκινήσει ένα Ζero Waste κίνημα, ένα κύμα που θα συμπαρασύρει όσους περισσότερους συμπολίτες μας γίνεται και θα κάνει το όραμα μας, για έναν κόσμο μηδενικών απορριμμάτων, εφικτό.

Τα 3D εκτυπωμένα έπιπλα από ανακυκλωμένο πλαστικό, που σχεδίασαν οι ίδιοι οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης για ένα από τα πιο κεντρικά σημεία της πόλης τους, στο πλαίσιο της δράσης του προγράμματος «Print Your City», φιλοξενούνται ήδη στο Πάρκο ΧΑΝΘ.

Μπορούμε να ελπίζουμε στη δημιουργία πόλεων «μηδενικών απορριμμάτων»;

Μέχρι στιγμής διαθέτουμε στοιχεία που δείχνουν πως η δημιουργία πόλεων «μηδενικών απορριμμάτων» είναι εφικτή. Με βάση τα στοιχεία από τη μελέτη πρόληψης απορριμμάτων για το Δήμο Θεσσαλονίκης -που έγινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο πλαίσιο του προγράμματος Zero Waste Future – είδαμε ότι μόνο μέσα από τις δράσεις πρόληψης τα απορρίμματα μπορεί να μειωθούν κατά 1 με 1,5 κιλό ανά κάτοικο τον χρόνο. Παράλληλα, υπολογίζουμε ότι αν προστεθούν και οι δράσεις ανακύκλωσης ο όγκος των απορριμμάτων μπορεί να μειωθεί κατά 100-150 κιλά επιπλέον ανά κάτοικο ετησίως. Επίσης, εκτιμάται πως με το πιλοτικό πρόγραμμα που εφαρμόζουμε στη Θεσσαλονίκη και τη συνεργασία του Δήμου, όλων των φορέων και των κατοίκων, η πόλη μπορεί να τετραπλασιάσει τα νούμερα αυτά μέχρι το 2025, αγγίζοντας τα 400-500 κιλά μείωση απορριμμάτων, ανά κάτοικο τον χρόνο που αποτελεί ένα νούμερο βάσει του οποίου μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η πόλη είναι μια πόλη μηδενικών σχεδόν απορριμμάτων.

Πόσο εύκολη υπόθεση είναι τελικά η ευαισθητοποίηση και η αλλαγή συμπεριφοράς εκ μέρους μας;

Η ευαισθητοποίηση και η αλλαγή συμπεριφοράς είναι ένας από τους τρεις πυλώνες επάνω στους οποίους έχει χτιστεί το πρόγραμμα Zero Waste Future και θεωρούμε πώς είναι ένας από τους πιο σημαντικούς πυλώνες. Ακόμα κι αν έχεις το καλύτερο σύστημα συγκομιδής κι ανακύκλωσης τοποθετημένο, αν ο κόσμος δεν το κατανοεί και δεν συμμετέχει, τα αποτελέσματα είναι περιορισμένα.

Να δώσω ένα απτό παράδειγμα: Μέσα από το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω στην Παραλία» που είναι το πρώτο πρόγραμμα για «on the go» συλλογή και ανακύκλωση τεσσάρων διαφορετικών υλικών που εφαρμόσαμε πέρσι το καλοκαίρι στη νέα παραλία της Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο του Zero Waste Future και το οποίο συνδυάσαμε με παράλληλες δράσεις ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης, ο κόσμος έδειξε θερμή ανταπόκριση. Σε μόλις 12 εβδομάδες συλλέχθηκαν 225 τόνοι υλικών και το ποσοστό συμμετοχής του κόσμου ανέβηκε στο 80%, στο τέλος του προγράμματος, από 15% που ήταν στην αρχή.

Αντίστοιχη ανταπόκριση είχε και η ανοιχτή πρόσκληση που κάναμε στους κατοίκους της Θεσσαλονίκης με σκοπό να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «Print Your City» - ένα πρόγραμμα ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης πλαστικών απορριμμάτων με τη χρήση της τεχνολογίας και συγκεκριμένα, της τρισδιάστατης εκτύπωσης μέσα από την οποία τα πλαστικά απορρίμματα μετατρέπονται σε χρηστικά αντικείμενα και έπιπλα για τις γειτονιές της πόλη τους. Με το πρόγραμμα αυτό, 3.000 Θεσσαλονικείς, μέσα σε μόλις 3 εβδομάδες επισκέφτηκαν την ειδικά σχεδιασμένη διαδικτυακή πλατφόρμα www.printyourcitycoca-cola.gr, σχεδίασαν το έπιπλο της επιλογής τους και στη συνέχεια επέλεξαν το πάρκο ΧΑΝΘ για την τοποθέτηση των 3D printed επίπλων.

Σημαντικό στοιχείο είναι πως ο κόσμος, όχι απλώς συμμετείχε στη δράση, αλλά ανακύκλωνε στο σωστό ρεύμα του κάδου ανακύκλωσης. Τέλος, και οι εκτιμήσεις των συνεργατών μας είναι το ίδιο αισιόδοξες, με την προϋπόθεση ότι η προσπάθεια είναι κοινή και συνεργατική ώστε να διευρύνουμε τις πρακτικές μας από τοπικό σε εθνικό επίπεδο.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας σχετικά με το Zero Waste Lab;

Ο χώρος έχει μέχρι στιγμής υποδεχτεί πάνω από 3.500 επισκέπτες, 2.000 εκ των οποίων είναι μαθητές τόσο από τη Θεσσαλονίκη όσο κι από άλλες περιοχές, όπως η Καβάλα, η Δράμα και ο Βόλος. Στόχος μας είναι να εμπλουτίσουμε ακόμα περισσότερο την εμπειρία που μικροί και μεγάλοι θα μπορούν να ζήσουν στο πρωτοποριακό κέντρο ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας, Zero Waste Lab, εντάσσοντας συνεργασίες με εξειδικευμένους φορείς και διευρύνοντας τις δραστηριότητες που μπορούν να πραγματοποιηθούν στο χώρο, όπως διαδραστικά εργαστήρια, σεμινάρια, διαλέξεις και καλλιτεχνικές δραστηριότητες πάντα δωρεάν και ανοιχτές στο κοινό.

PHOTO 1 / 6